Wrzos zwyczajny – właściwości lecznicze, działanie, zastosowanie

Wrzos zwyczajny – właściwości

Wrzos pospolity rośnie na obszarach niezajętych przez inne rośliny, takich jak torfowiska, łąki górskie, lasy sosnowe, wydmy. Jest małym krzewem, dorastającym do 50 cm wysokości. Łodygi są silnie rozgałęzione, a liście małe i twarde. W jasnofioletowych, przypominających winogrona kwiatach wrzosu znajdują się:

• kwasy fenolokarboksylowe, dezaktywujące rolne rodniki,
• flawonoidy (np. kalunina, katechina, epikatechin, kepferol, kwercetyna, taksyfolina) o działaniu przeciwutleniającym,
• garbniki o działaniu przeciwzapalnym,
• triterpeny.

Badania naukowe ujawniają przeciwutleniające i przeciwreumatyczne działanie wrzosu. W medycynie ludowej jest stosowany jako środek antyseptyczny oraz przeciwbakteryjny. Ponadto można wykorzystywać go jako substancję moczopędną i wykrztuśną. Liście wrzosu stanowią bogate źródło triterpenoidów, które posiadają właściwości lecznicze – przeciwnowotworowe i przeciwzapalne.

Kwiat wrzosu – działanie i zastosowanie

Aby wrzos mógł pełnić funkcje lecznicze, należy zbierać jego kwiaty i kwitnące końcówki rośliny. Najlepszą porą jest czas kwitnienia wrzosu – późnym latem i jesienią. Roślina lecznicza, jaką jest wrzos, znalazła zastosowanie zewnętrznie, jak i wewnętrznie. W medycynie naturalnej i ziołowej wrzos stosuje się:

• na bezsenność – filiżanka herbaty z kwiatów wrzosu działa uspokajająco;
• w leczeniu nerek i dolnych dróg moczowych – kamienie nerkowe mogą być leczone naparem z wrzosu, dzięki działaniu rozkurczowym i moczopędnym;
• na depresję – zmniejsza napięcie nerwowe;
• na niestrawność – stosowany do łagodzenia bólów brzucha jest alternatywą dla tradycyjnych leków podrażniających błonę śluzową żołądka i jelit;
• na problemy skórne – picie regularnie herbaty z kwiatu wrzosu działa łagodnie przeciwzapalnie i oczyszczająco;
• na przeziębienia i kaszel – efekt wykrztuśny przypisywany herbacie wrzosowej pomaga w leczeniu chorób układu oddechowego;
• na leczenie zakażeń dróg moczowych – wyniki badań in vitro wykazują duży potencjał wrzosu jako naturalnego środka przeciwbakteryjnego.

Popularna kiedyś wrzosówka, czyli nalewka z wrzosu była robiona z miodu wrzosowego, alkoholu, soku z cytrusów. Często używana do smarowania bolących stawów, miała przynieść ukojenie w bólu.

Czytaj również: Homeopatia – czym jest, jak działa?

Na co jeszcze pomaga wrzos?

Wrzos zwyczajny w połączeniu z innymi roślinami stosuje się w przypadku dolegliwości menstruacyjnych i menopauzalnych, a także w celu poprawy krążenia krwi. Bardzo skuteczne jest używanie wrzosu zwyczajnego podczas kąpieli, gdy stosuje się wysoce skoncentrowany napar. Pomaga to wzmocnić tkankę łączną i rozluźnić mięśnie w przewlekłych chorobach, np. reumatyzmie i dnie moczanowej.

Jak stosować wrzos? Najlepiej w postaci herbaty, od 2 do 3 filiżanek codziennie. Picie większej ilości może powodować dyskomfort żołądka.

W aptekach, sklepach ze zdrową żywnością oraz sklepach internetowych możemy zakupić preparaty z suszonym kwiatem wrzosu. Wrzos pospolity dostępny jest w cenie 4–5 złotych za 50-gramowe opakowanie.

Miód wrzosowy

Miód wrzosowy używany jest od wieków w medycynie tradycyjnej. To rzadki i wyjątkowy produkt, ponieważ sezon miodu wrzosowego trwa zaledwie kilka tygodni we wrześniu, kiedy kwitnie wrzosowisko. To sprawia, że produkt ten jest szczególnie cenny.

Najbardziej znany miód wrzosowy pochodzi ze Szkocji. W Polsce, z powodu małej ilości wrzosowisk, jest dostępny w niewielu pasiekach. Konsystencja miodu wrzosowego jest wyjątkowa, gdyż długo zachowuje zapach. Posiada enzymy, witaminy, minerały, a także arbutynę i saponiny, które bardzo dobrze wpływają na organizm. Badania naukowe z 2012 roku potwierdziły działanie przeciwdrobnoustrojowe miodu wrzosowego. Wzrost patogenów, takich jak S. aureus oraz S. pneumoniae był hamowany przez miód wrzosowy. Ta szczególna odmiana miodu jest polecana przy chorobach dróg moczowych, prostaty, zapaleniu jelit oraz problemach trawiennych, w tym biegunkach.

Kwiat wrzosu – przeciwwskazania

Do tej pory nie są znane żadne przeciwwskazania do stosowania wrzosu zwyczajnego. Medycyna nie zna skutków ubocznych spożywania kwiatów wrzosu. Na dzień dzisiejszy nie ma jednak wystarczającej ilości informacji naukowych, aby określić odpowiednie interakcje z lekami i chorobami. W rozsądnych, mniejszych dawkach kwiat wrzosu może być stosowany u dzieci i osób starszych.