Torbiel Tarlova – co to jest? Objawy, diagnostyka, leczenie

Torbiel Tarlova – torbiel na kręgosłupie

Torbiel Tarlova jest to torbiel okołonerwowa, która wypełniona jest płynem mózgowo-rdzeniowym. Najczęstsza lokalizacja torbieli kręgosłupa to odcinek krzyżowy (poziom S1–S4). Mogą się one jednak tworzyć w odcinku szyjnym, piersiowym czy lędźwiowym kręgosłupa. Często występują w kilku odcinkach kręgosłupa jednocześnie. Występowanie torbieli Tarlova obserwowane jest u osób z zespołem Marfana czy zespolem Ehlersa-Danlosa.

Wyróżnia się trzy typy torbieli Tarlova:

• Typ I – torbiele zewnątrzoponowe. Znajdują się w miejscu wyjścia korzenia nerwu z worka oponowego. Są często związane z innymi zaburzeniami wrodzonymi
• Typ II – torbiele zewnątrzoponowe. Często występują w większej ilości niż jedna. Zdecydowana większość znajduje się w odcinku krzyżowym.
• Typ III – torbiel zlokalizowana wewnątrzoponowa. Jest wrodzona lub tworzy się w wyniku urazu. Rzadko związana jest z innymi zaburzeniami. Torbiele typu III występują rzadko. Najczęściej znajdują się w obszarze grzbietowym.

Jakie objawy daje torbiel na kręgosłupie?

Torbiele w odcinku lędźwiowym kręgosłupa są dość powszechne w stosunku do innych torbieli neurologicznych, natomiast są one zazwyczaj bezobjawowe. Są często wykrywane przez przypadek w badaniu tomografii komputerowej lub rezonansie magnetycznym, gdy są one wykonywane do zdiagnozowania innych schorzeń. Kiedy torbiele kręgosłupa mają więcej niż 1,5 cm średnicy bardziej prawdopodobne jest, że dadzą objawy. Leczenie chirurgiczne należy rozważyć dopiero, gdy inne możliwości łagodzenia dolegliwości bólowych nie są skuteczne.

W zależności od lokalizacji i wielkości torbiele Tarlova mogą dawać następujące objawy:

• ból dolnego odcinka kręgosłupa (odcinek lędźwiowo-krzyżowy), pośladków, kończyny dolnej;
• ból klatki piersiowej, górnej części pleców, szyi, ramion i rąk;
• osłabienie siły mięśniowej w kończynach górnych i dolnych;
• skurcze mięśni kończyn górnych i dolnych;
• parestezje, czyli zaburzenia czucia, w kończynach górnych lub dolnych, w zależności od lokalizacji;
• rwa kulszowa;
• ból w pozycji stojącej lub siedzącej (nawet jeśli nie przebywa się długo w danej pozycji);
• ból w trakcie kaszlu lub kichania;
• ból w trakcie oddawania moczu;
• nietrzymanie moczu;
• bóle głowy, czasami może występować podwójne widzenie, może dojść do obrzęku nerwu wzrokowego;
• występowanie szumów usznych;
• zawroty głowy i zaburzenia równowagi;
• zespół niespokojnych nóg (RLS);
• zaburzenia seksualne.

Objawy torbieli Tarlova dzieli się na 4 grupy:

• grupa 1 – ból kości ogonowej promieniujący do nogi z możliwością osłabienia;
• grupa 2 – ból na kości promieniujący do pachwin i nóg, dysfunkcje seksualne, zaburzenia pracy pęcherza moczowego;
• grupa 3 – ból promieniujący od miejsca występowania torbieli do biodra i podbrzusza;
• grupa 4 – nie ma bólu, występują tylko zaburzenia seksualne i dysfunkcje pęcherza moczowego.

Zobacz też: Ból kręgosłupa lędźwiowego promieniujący do nóg

Torbiel Tarlova – badania i diagnostyka

Dwie najczęściej wykonywane i skuteczne metody badania torbieli w odcinku lędźwiowym kręgosłupa to badanie rezonansem magnetycznym (MRI) oraz badanie tomografii komputerowej (TK) . Są to badania obrazowe, które pomogą wykryć zewnątrzoponowe masy, jakimi są torbiele Tarlova. W związku z tym, że torbiele na kręgosłupie nie dają często żadnych objawów, znajdowane są przypadkowo w czasie wymienionych badań.

Określenie „torbiel Tarlova” jest często nadużywane, ponieważ używane jest do wszelkich zmian torbielowatych w okolicy krzyżowej. Ostateczne rozpoznanie uzyskuje się nie w czasie wykonania badania radiologicznego, lecz histopatologicznego. Fakt, który odróżnia torbiele Tarlova od innych torbieli jest taki, że posiadają one w swoich ścianach włókna nerwowe.

Torbiele te są czasami mylnie diagnozowane jako dyskopatia lędźwiowa lub stenoza (zwężenie) kanału kręgowego w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, szczególnie kiedy naciskają one na korzeń nerwu S1.

Torbiel Tarlova – leczenie

W związku z tym, że patogeneza i patofizjologia torbieli Tarlova nie jest do końca znana, nie ma zgody co do ich leczenia. Istnieje kilka dostępnych metod, które łagodzą objawy wywoływane przez te torbiele, natomiast ich skuteczność jest dyskusyjna.

Oto kryteria kwalifikujące do operacji torbieli na kręgosłupie:

• badanie MRI potwierdzające występowanie torbieli;
• średnica torbieli większa niż 1.5 cm;
• objawy neurologiczne (np. parestezje);
• brak lub mała odpowiedź na leczenie;
• brak przeciwwskazań do zabiegu.

Dwie główne metody stosowane podczas operacji torbieli Tarlova to drenaż płynu mózgowo-rdzeniowego z torbieli lub całkowite/częściowe usunięcie torbieli z zainfekowanego obszaru. Należy jednak być ostrożnym, ponieważ jak już wspomniano – w ścianach torbieli Tarlova znajdują się włókna nerwowe.

Przeczytaj: Torbiel w zatoce – jak leczyć torbiele zatok?