Plantan (banan warzywny) – właściwości odżywcze i zdrowotne, zastosowanie, przepisy, gdzie kupić?

Czym różni się platan od banana?

Zacznijmy od wyjaśnienia, po czym rozpoznać plantany? Na pierwszy rzut oka widać, że są nieco większe. Kolejne różnice ujawniają się po dotknięciu skórki – jest twardsza w porównaniu do tzw. bananów deserowych.

Co z kolorem? Plantany przybierają różne barwy w zależności od stopnia dojrzałości. Zielony plantan to ten, który jest jeszcze niedojrzały. Z czasem jego kolor zmienia się w żółty, a następnie czarny. Dojrzałe plantany o ciemnym kolorze mają bardzo słodki smak.

Znane w Polsce banany deserowe różnią się od plantanów nie tylko kolorem, rozmiarem czy smakiem. Warto wziąć pod uwagę również to, że banan warzywny:

• zawiera więcej skrobi;
• ma grubą skórę, której obieranie może być czasami problematyczne;
• rzadziej jest jedzony na surowo (dotyczy to głównie niedojrzałych bananów warzywnych, ponieważ plantan żółty czy czarny są słodsze w smaku);

Na koniec zostaje jeszcze kwestia klasyfikacji plantanów. Pod względem zawartości skrobi, banan warzywny przypomina raczej ziemniaka. Poza tym zielony plantan ma mało słodki smak. Wobec tego można powiedzieć, że bliżej mu do warzywa Jak jest naprawdę? Istnieje tu pewna rozbieżność. Z punktu widzenia botanicznego plantany to owoce. Jednak w kuchni traktuje się je raczej jak warzywa (choć plantan czarny ze względu na swój bardzo słodki smak jest spożywany również na surowo, np. jako dodatek do deserów).

Jakie wartości odżywcze i właściwości zdrowotne mają banany warzywne?

Popularność plantanów w Polsce nie jest tak duża, jak w krajach Ameryki Łacińskiej. W związku z tym ich zakup nie zawsze jest prostą sprawą. Czy opłaca się poświęcić czas na poszukiwania tak ciekawego produktu?

Patrząc na to, jakie wartości odżywcze i właściwości zdrowotne mają plantany wydaje się, że tak. Na początku warto wspomnieć o tym, że są doskonałym źródłem potasu . Jest to pierwiastek niezbędny do:

• regulacji gospodarki wodno-elektrolitowej (dlatego warto używać plantanów w swojej kuchni podczas wakacyjnych upałów lub po intensywnym treningu),
• przewodzenia impulsów nerwowych,
• prawidłowej pracy mięśni (w tym mięśnia sercowego).

Ze względu na to, że plantany obfitują w potas, pomagają utrzymać prawidłowe ciśnienie krwi. Warto dodawać je do posiłków w ramach profilaktyki czy leczenia chorób związanych z ciśnieniem.

Ponadto plantany są dobrym źródłem witaminy C . Jest ona znana ze swoich właściwości: antyoksydacyjnych, przeciwzapalnych i immunomodelujących. Jednak to nie wszystko – witamina C zwiększa przyswajalność żelaza niehemowego. W związku z tym zajmuje ważne miejsce w diecie wegetariańskiej i wegańskiej. Co więcej, jest niezbędna do syntezy kolagenu. Tym samym pomaga zachować zdrowe stawy i opóźnić moment pojawienia się oznak starzenia na skórze.

Warzywne banany dostarczają również innej cennej witaminy. Jest nią pirydoksyna ( witamina B6 ) niezbędna do:

• metabolizmu białek, węglowodanów, tłuszczów;
• syntezy neuroprzekaźników (w tym serotoniny nazywanej „hormonem szczęścia”);
• regulacji odpowiedzi immunologicznej;
• regulacji gospodarki hormonalnej;
• produkcji hemoglobiny.

Witamina B6 odgrywa ważną rolę w diecie kobiet planujących ciążę. Wynika to m.in. z tego, że pomaga zachować równowagę hormonalną i jest zaangażowana w produkcję progesteronu. Wpływa również na jakość męskiego nasienia.

Poza składnikami mineralnymi i witaminami warto zwrócić uwagę na jeszcze jeden składnik – tryptofan . Jest to aminokwas egzogenny, którego ludzki organizm nie jest w stanie sam wytworzyć. W związku z tym tak ważne jest dostarczanie go z zewnątrz np. poprzez jedzenie plantanów będących jego źródłem. Tryptofan to prekursor serotoniny (tzw. hormonu szczęścia), dlatego wpływa pozytywnie na nastrój i sen.

Jak jeść plantana?

Chyba nikt nie ma problemu z odpowiedzią na pytanie o to, jak jeść żółte, słodkie banany deserowe. Z plantanami jest większy problem, bo nie są one zbyt popularne w Polsce. Często pojawia się pytanie o to, czy można jeść je na surowo?

Czy można jeść surowe plantany?

Plantan żółty i czarny mają słodki smak, dlatego można jeść je na surowo. Inaczej wygląda to w przypadku niedojrzałych plantanów, które mają zielony kolor. Podobnie jak ziemniak charakteryzują się dużą zawartością skrobi. Poza tym nie są zbyt słodkie, więc można traktować je jak warzywo.

Czarne lub żółte plantany możesz pokroić w plasterki, lub kostkę i dorzucić do sałatki owocowej, owsianki, jaglanki czy deserów. Z kolei plantany warzywne o zielonym kolorze nadają się do gotowania, pieczenia lub smażenia.

Z czym podawać plantany?

Masz już plantany w swojej kuchni i zastanawiasz się, co z nimi zrobić? Plantana czarnego, który ma bardzo słodki smak, możesz podawać w towarzystwie kwaśnej truskawki. To zrównoważy smak całego dania. Oprócz owoców dorzuć do niego orzechy, płatki migdałów albo nasiona chia. W ten prosty sposób przygotujesz pyszną, zdrową i orzeźwiającą sałatkę owocową.

Słodkie plantany możesz również zblendować na gładką masę, aby zrobić z nich polewę do placuszków, jaglanki, owsianki czy deseru z lodów.

Co z zielonymi plantanami? Sprawdź poniższe pomysły!

Chipsy z plantanów i słodki deser, czyli dla każdego coś dobrego!

Uwielbiasz słone przekąski, ale wiesz, że jedzenie chipsów jest niezdrowe i szukasz zamienników? Co powiesz na chipsy z zielonych plantanów?

Składniki:

• 1 duży plantan (zielony) lub 2 małe;
• 1 łyżeczka oleju kokosowego;
• sól i pieprz do smaku.

Sposób przygotowania:

1. Rozgrzej piekarnik do 170℃.
2. Plantany obierz i pokrój na plasterki (nie mogą być zbyt cienkie, bo będą się szybko przypalać).
3. Wyłóż blaszkę papierem do pieczenia i ułóż na nim plastry plantanów. Posyp je przyprawami.
4. Wstaw do piekarnika na około 15 minut.

Wolisz danie na słodko? W takim razie lepszym wyborem będzie żółty lub czarny plantan, z którego przygotujesz pyszny deser na bazie czerwonego wina i soku pomarańczowego.

Składniki:

• 2 czarne plantany;
• 1/2 pomarańczy;
• 3 łyżki oleju kokosowego,;
• 2 łyżki zamiennika cukru (np. erytrytolu);
• 50 ml czerwonego wina.

Sposób przygotowania:

1. Plantany obierz, pokrój w plastry, a następnie smaż na oleju kokosowym. Smażone plantany powinny mieć złoty kolor.
2. Gdy plantany nabiorą złocistego koloru, dodaj do nich pozostałe składniki. Następnie duś całość przez około 20 minut.

Wiesz już, jak zrobić pyszne dania z plantanów na słodko i słono. W takim razie pozostaje jeszcze jedno pytanie – gdzie je kupić? Banany warzywne są dostępne w większych sklepach, które mają dział owoców i warzyw egzotycznych. Poza tym możesz szukać ich w specjalnych sklepach oferujących produkty z różnych stron świata.