Cukier trzcinowy – właściwości zdrowotne, czy różni się od białego?

Cukier trzcinowy – co to jest i skąd pochodzi?

Cukier trzcinowy to produkt otrzymywany z trzciny cukrowej – rośliny, której łodygi zawierają słodki sok o wysokiej zawartości sacharozy. Z tego względu trzcina cukrowa nadaje się do wytwarzania nie tylko cukru, lecz także alkoholu.

Pierwszy raz cukier trzcinowy został otrzymany ok. 3000 r. p.n.e. w Indiach, chociaż już w 8000 r. p.n.e. w Nowej Gwinei znany był sok z trzciny cukrowej. W Europie przez wiele lat jednym produktem słodzącym był miód. Cukier trzcinowy mógł tutaj dotrzeć prawdopodobnie dopiero z wyprawami krzyżowymi. Następnie wraz z rozwojem handlu rozpoczął się jego transport na szerszą skalę.

W 1319 r. cukier trzcinowy zaczął być sprzedawany w Anglii, a w kolejnych latach w Danii i Szwecji. Z czasem zaczęto hodować trzcinę cukrową również w krajach europejskich m.in. Portugalii. Jednakże ok. XIX w. popularność zaczął zyskiwać cukier buraczany, a produkcja cukru trzcinowego zaczęła maleć. Obecnie światowe rynki obserwują odwrotną tendencję – wzrost produkcji cukru trzcinowego, przy jednocześnie mniejszym zainteresowaniu cukrem z buraków cukrowych.

Jak powstaje cukier trzcinowy?

Proces powstawania cukru trzcinowego rozpoczyna się od zbiorów trzciny cukrowej. Następnie trzcina jest przewożona do miejsca jej przetwórstwa, gdzie zostaje odpowiednio rozdrobniona i oczyszczona. Kolejnym etapem jest pozyskanie soku trzcinowego. Odbywa się to poprzez prasowanie lub wirowanie kawałków trzciny. Sok jest następnie podgrzewany, aż do momentu uzyskania gęstej konsystencji. Tak otrzymany syrop zostaje później poddawany krystalizacji poprzez suszenie gorącym powietrzem. W trakcie tego etapu dochodzi do powstawania drobnych kryształków cukru. Finalny produkt, jakim jest nierafinowany cukier trzcinowy, cechuje się wysoką zawartością melasy, dzięki której wyróżnia go brązowe zabarwienie.

Rodzaje cukru trzcinowego nierafinowanego:

• demerara – ma jasnobrązowy kolor i delikatny posmak karmelu. Sprawdzi się jako zamiennik zwykłego białego cukru;
• muscovado – ten rodzaj cukru ma ciemny kolor, lepką i wilgotną konsystencję. W smaku przypomina syrop klonowy. Nadaje się do domowych wypieków, deserów oraz jako składnik sosów i dań wytrawnych;
• turbinado – podlega częściowej rafinacji. Ma nieco większe kryształki niż pozostałe rodzaje. Wyróżnia się złotawym odcieniem i delikatnym smakiem. Można go wykorzystać jako posypka do ciast, a także jako klasyczny słodzik.

Dostępny jest także cukier trzcinowy rafinowany, który, tak samo jak klasyczny biały cukier, został poddany oczyszczaniu z melasy podczas produkcji. W ok. 99% składa się z sacharozy i jest pozbawiony składników mineralnych.

Jak smakuje cukier trzcinowy?

Cukier trzcinowy wyróżnia się delikatnym karmelowym smakiem z lekko wyczuwalną nutą wanilii i cynamonu. Dlatego też cukier ten może być dodawany do napojów i deserów. Można go również wykorzystać do przygotowania karmelu.

Jakie są wartości odżywcze cukru trzcinowego?

Cukier trzcinowy to produkt o wysokiej kaloryczności. 100 g zawiera ok. 99 g węglowodanów, co odpowiada ok. 350 kcal. Znajdują się w nim także takie składniki odżywcze jak:

• wapń;
• potas;
• fosfor;
• żelazo;
• magnez;
• witaminy z grupy B.

Czy cukier trzcinowy jest zdrowszy od zwykłego?

Cukier trzcinowy jest powszechnie uznawany za zdrowszą alternatywę cukru białego, głównie ze względu na zawartość melasy, która zawiera składniki mineralne i witaminy z grupy B. Jednakże ilości poszczególnych składników obecnych w cukrze trzcinowym są niewielkie, dlatego produkt ten nie może być uznawany za ich dobre źródło. Wobec tego nie powinno się traktować cukru trzcinowego za zdrowszy zamiennik cukru białego, ponieważ oba są równie kaloryczne, a ich nadmiar w diecie jest szkodliwy dla zdrowia.

Czy cukier z trzciny cukrowej jest zdrowy?

Cukier trzcinowy tak samo, jak cukier biały w głównej mierze składa się z sacharozy – dwucukru, którego spożycie w dużych ilościach sprzyja rozwojowi otyłości, cukrzycy typu II i chorób układu krążenia. Z tego względu zaleca się go spożywać tylko w niewielkich ilościach.

Który cukier jest zdrowszy – trzcinowy czy brązowy?

Cukier brązowy i trzcinowy różnią się sposobem wytwarzania. Cukier brązowy jest rafinowany, podobnie jak cukier biały, jednakże do jego produkcji dodaje się melasę, która nadaje mu brązowy kolor i lekko karmelowy smak. Cukier trzcinowy natomiast nie został poddany rafinacji i jest naturalnie bogaty w melasę. Wybierając spośród tych dwóch rodzajów cukru, lepiej sięgnąć po cukier trzcinowy ze względu na mniejszy stopień przetworzenia.

Jak rozpoznać prawdziwy cukier trzcinowy?

Podczas wyboru dobrej jakości cukru trzcinowego warto kierować się kilkoma zasadami. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na kraj pochodzenia. Oryginalny cukier trzcinowy jest produkowany m.in. w Brazylii, Tajlandii, Chinach, Indiach czy Meksyku.

Kolejnym aspektem jest jego wygląd. Konsystencja cukru trzcinowego jest lekko lepka i gęsta, a jego kryształki mają nieregularny kształt. Istotny jest również skład. Warto sięgać po ten cukier, który jest oznakowany jako produkt w 100% nierafinowany.

Czy spożywanie cukru trzcinowego ma skutki uboczne?

Spożywanie cukru trzcinowego w umiarkowanych ilościach jest bezpieczne dla zdrowia i nie powinno prowadzić do wystąpienia skutków ubocznych. Problem pojawia się, gdy zjada się go w nadmiarze. Wysokie spożycie cukru może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, takich jak insulinooporność, zaburzenia glikemii, nadwaga i otyłość. W przypadku osób spożywających dużą ilość cukru częściej diagnozuje się próchnicę zębów, cukrzycę typu II, a także schorzenia układu sercowo-naczyniowego.