Brukiew – właściwości, wskazania i przeciwwskazania, przepisy, gdzie kupić?

Brukiew – zapomniane warzywo, które warto odkryć na nowo!

Brukiew (łac. Brassica napus L. var. napobrassica), znana również pod nazwą „karpiel” lub „kwaczek”, należy do rodziny kapustowatych. Jest jedną z odmian kapusty rzepak, która powstała ze skrzyżowania rzepy i kapusty liściowej.

Jak wygląda krzyżówka rzepy z kapustą liściową? Można przyrównać ją do spłaszczonej kuli o niejednolitym kolorze, z której wyrastają zielone liście. Korzeń spichrzowy ma kształt kulisty lub wydłużony. Jego górna część jest fioletowa, ale stopniowo przechodzi w kolor kremowy.

Pytanie, skąd pochodzi to ciekawe i nieco zapomniane warzywo? Uprawa brukwi nie ma długoletniej tradycji. Przypuszcza się, że jej początki sięgają czasów nowożytnych, a konkretnie XVII wieku. To mieszkańcy Skandynawii zaczęli uprawiać brukiew jako pierwsi. Dopiero potem pojawiła się w innych krajach (do Stanów Zjednoczonych trafiła w XIX wieku). Największą popularnością cieszyła się w trakcie I i II wojny światowej. Później została wyparta przez ziemniaki, które obecnie wybierane są częściej. Może warto to zmienić i raz na jakiś czas zastąpić popularne „pyry” tym ciekawym warzywem z rodziny kapustowatych?

Właściwości lecznicze brukwi

Zastanawiasz się, dlaczego szczyt popularności tego warzywa przypadał na ciężkie czasy wojenne? Wynikało to z kilku czynników. Jednym z nich było to, że brukiew uprawia się łatwo. Jest rośliną, która może przetrwać nawet w niekorzystnych warunkach.

Jednak to nie wszystko. O dużej popularności zadecydowało również to, że jest bogata w składniki odżywcze i ma cenne właściwości lecznicze.

Brukiew to warzywo, które wzbogaca dietę w witaminę C, witaminy z grupy B, witaminę A, a także liczne składniki mineralne (m.in. potas, wapń, żelazo, magnez, cynk). Dużą zaletą brukwi jest także wysoka zawartość związków zaliczanych do silnych przeciwutleniaczy . W jej korzeniu znajdują się glukozynolany, które sprawiają, że jest to warzywo o właściwościach antynowotworowych.

Oprócz glukozynolanów brukiew zawiera składniki, które decydują o tym, że jej spożywanie:

• w naturalny sposób wzmacnia odporność i zmniejsza ryzyko infekcji;
• reguluje poziom cholesterolu, a tym samym zapobiega chorobom sercowo-naczyniowym;
• ułatwia utrzymanie prawidłowej masy ciała;
• usprawnia pracę jelit;
• zapobiega przedwczesnemu starzeniu;
• chroni przed szkodliwym działaniem wolnych rodników (i nie chodzi tu tylko o opóźnianie procesów starzenia, ale i ochronę przed chorobami związanymi ze stresem oksydacyjnym);
• łagodzi stany zapalne;
• wzbogaca dietę w białko roślinne (to tłumaczy, dlaczego do spożywania brukwi zachęca się wegetarian).

Niektóre właściwości lecznicze brukwi są dość nowym odkryciem, a inne są znane od lat. W medycynie ludowej warzywo to traktowano jako naturalny lek na uporczywy kaszel, a także pobudzający trawienie, regulujący pracę tarczycy i moczopędny. Ponadto dużą popularnością cieszył się sok z brukwi, który był używany jako roślinny środek odtruwający (co wynikało z tego, że brukiew pobudza syntezę enzymów odtruwających).

Od dawna spożywanie brukwi zalecane jest również w celu poprawy stanu skóry, włosów i paznokci. Dlaczego? Po pierwsze witamina C obecna w brukwi jest niezbędna do syntezy kolagenu. Po drugie jest to warzywo bogate w antyoksydanty, czyli związki opóźniające proces starzenia się skóry.

Jak jeść brukiew?

Brukiew jest ceniona za swoje wartości odżywcze i lecznicze. Brzmi to zachęcająco, ale wciąż pozostaje pytanie o to, jak smakuje brukiew i w jaki sposób ją przygotować?

Jaki smak ma brukiew i co z niej przygotować?

Niektórzy mówią, że brukiew przypomina w smaku połączenie kalarepy i rzodkiewki. Jeszcze inni wyczuwają w niej kapuściany posmak.

Oprócz tego żółty miąższ warzywa ma lekko ostry smak. Pytanie, co możesz przygotować z brukwi, której smak jest tak ciekawy i nieoczywisty? Wbrew pozorom jej zastosowanie w kuchni jest szerokie.

Brukiew jadalna – jakie pyszne i zdrowe potrawy możesz z niej przygotować?

Brukiew możesz potraktować jako zamiennik popularnych ziemniaków. W sezonie jesienno-zimowym warto dodawać ją zup, które pomogą Ci się rozgrzać i w naturalnym sposób wzmocnić odporność. Doskonale sprawdzi się również jako dodatek do rozgrzewających dań jednogarnkowych (np. gulaszu).

Z kolei w okresie wiosenno-letnim możesz przyrządzić z niej pyszne i orzeźwiające surówki albo lekkie puree. Jeśli chodzi o surówki, brukiew podawana jest np. ze startym jabłkiem i chrzanem. Jeszcze inną opcją jest podanie jej jako składnik sałatki z gotowaną marchewką.

Czy każdy może jeść brukiew?

Żółty miąższ warzywa kryje w sobie wiele cennych dla zdrowia składników. Jednak okazuje się, że nie każdy może jeść brukiew. Ostrożność powinny zachować osoby, które zmagają się z chorobami tarczycy lub stanami zapalnymi układu pokarmowego.

Brukiew ze sklepu czy z własnego ogródka?

Brukiew nie należy do popularnych warzyw. W związku z tym może pojawić się problem z jej zakupem na targu czy w sklepie. Czy to oznacza, że musisz zapomnieć o tym, że w końcu przekonasz się, jak smakuje to warzywo? Niekoniecznie!

Jest to roślina łatwa w uprawie. Ma niskie wymagania glebowe, wysoką plenność, stosunkowo krótki czas wegetacji i dużą odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne. To oznacza, że nawet jeśli nie jesteś doświadczonym ogrodnikiem, możesz kupić nasiona brukwi i spróbować wyhodować ją we własnym ogródku.

Pamiętaj jednak o tym, że choć brukiew jest odporna na mróz, to źle reaguje na suszę. W związku z tym bardzo ważne jest, aby regularnie ją podlewać.