Rektoskopia – czy boli, ile trwa, jak wygląda, kiedy wykonać badanie rektoskopowe?

Rektoskopia – co to za badanie i kiedy wykonać?

Rektoskopia odbytu to badanie wykorzystywane w celu diagnostyki chorób jelita grubego a ściślej jego końcowego odcinka.

Jest badaniem endoskopowym służącym do oceny dolnej części przewodu pokarmowego – odbytnicy i kanału odbytu. Badanie jest wykonywane za pomocą specjalnego przyrządu – rektoskopu. To sztywna rurka endoskopowa, której długość waha się w przedziale 20–30 cm, a średnica wynosi około 2 cm.

Podczas rektoskopii możliwe jest pobranie materiału do badania histopatologicznego, a także wykonanie drobnych, małoinwazyjnych zabiegów.

Wskazaniami do rektoskopii (badania jelita grubego) są m.in.:

• krwawienia z odbytu,
• guzki w okolicy odbytu,
• bezwiedne oddawanie stolca,
• zaburzenia rytmu wypróżnień,
• stolce ołówkowate,
• utrata wagi ciała bez wyjaśnionej przyczyny,
• nasilona biegunka o nieznanej przyczynie,
• podejrzenie polipów,
• niedokrwistość z niedoboru żelaza o nieznanej przyczynie.

Lekarz podczas rektoskopii może: usunąć polipy, ciała obce, zahamować krwawienia, poszerzyć zwężenia jelita grubego. To badanie odbytu wykonywana jest także w celu pobrania fragmentu jelita grubego do diagnostyki niektórych chorób – m.in. skrobiawicy.

Badanie rektoskopowe – jak się przygotować?

Na 48 godzin przed wykonaniem badania jelita grubego pacjent powinien przyjmować dietę płynną: buliony, soki, przecedzone zupy, napoje niegazowane, herbata, kisiel, budyń.

Zaleca się, aby wieczorem, w przeddzień badania rektoskopowego, i ponownie rano, w dniu badania pacjent założył wlewkę doodbytniczą. Gotową wlewkę pacjent może zakupić w aptece. Pacjent kładzie się na lewym boku, nogi podgina do brzucha, rozchyla pośladki, po nawilżeniu aplikatura wprowadza go do odbytnicy na głębokość kilku centymetrów i wyciska zawartość pojemnika.

Przed rektoskopią należy wykonać kilka badań ocenę krzepliwości krwi, czyli koagulogram, wykluczające nosicielstwo wirusa żółtaczki zakaźne oraz EKG. Pacjent powinien zgłosić lekarzowi ewentualne predyspozycje do zwiększonego krwawienia – skazy krwotoczne, a także uczulenia na leki, szczególnie środki znieczulające – lignokaina.

Przed samym badaniem odbytnicy lekarz wyjaśni pacjentowi cel i przebieg oraz przedstawi ewentualne powikłania. Pacjent po zapoznaniu się z tymi informacjami będzie musiał wyrazić pisemną zgodę na wykonanie rektoskopii. Przed badaniem pacjent otrzymuje leki uspokajające i przeciwbólowe.

Rektoskopia – ile trwa i jak przebiega?

Pacjent przyjmuje pozycję kolankowo-łokciową – następuje wtedy wyprostowanie części jelita grubego – okrężnicy esowatej. Jeżeli pacjent nie może przyjąć takiej pozycji, kładzie się na lewym boku i podgina nogi do klatki piersiowej.

Przed rozpoczęciem rektoskopii lekarz ogląda okolice odbytu i wykonuje badanie per rectum . Lekarz wprowadza do odbytnicy palec na głębokość 7–8 cm. Następnie powoli wprowadza rektoskop do odbytnicy. Jeżeli chodzi o rektoskopię, znieczulenie jest stosowane. Końcówka urządzenia jest posmarowana środkiem znieczulającym.

Czy rektoskopia boli? W trakcie badania może pojawić się ból, a także uczucie parcia na jelito. Lekarz dokładnie ogląda i ocenia: stan błony śluzowej, ewentualną obecność i wielkość żylaków odbytu, szczelin i przetok oraz ocenia napięcie zwieraczy.

Jeżeli zajdzie taka konieczność, może pobrać materiał do badania histopatologicznego. Badanie odbytu retroskopem trwa kilka-kilkanaście minut.

Rektoskopia – powikłania i przeciwwskazania

Jakie mogą być powikłania po rektoskopii? Może się zdarzyć, że po badaniu wystąpi niewielkie krwawienie. Czasem występują także reakcje alergiczne na środek znieczulający. Do niezwykle rzadkich powikłań rektoskopii należy przebicie jelita grubego.

Jeżeli pacjent po badaniu będzie odczuwał ból brzucha, gorączkował lub zauważy inne niepokojące objawy, powinien skontaktować się z lekarzem.

Część pacjentów otrzymuje przed badaniem leki uspokajające, które ułatwiają przejście przez proces diagnostyczny. Nie zaleca się prowadzenia pojazdów po ich przyjęciu.

Przeciwwskazaniami do rektoskopii są: zaostrzenie choroby Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejącego zapalenia jelita grubego – są to choroby zapalne występujące w obrębie jelita grubego. objawy zapalenia otrzewnej, zaburzenia krzepnięcia krwi – szczególnie, gdy lekarz zamierza pobierać materiał do badania lub usuwać polipy, ciężkie choroby serca oraz płuc.