Chrypka u dziecka – jakie są przyczyny i jak leczyć zachrypnięty głos u dziecka?

Jakie są przyczyny zachrypniętego głosu i chrypki u dzieci?

Chrypka to zmiana głosu na szorstki, matowy i związane z tym utrudnione mówienie wskutek zaburzeń drgania fałdów (strun głosowych) i zmiany przepływu powietrza przez głośnię z liniowego na turbulentny. Zaburzenia drgań fałdów głosowych mogą być skutkiem uszkodzenia lub podrażnienia samych fałdów zaopatrujących je nerwów lub okolicznych mięśni. W leczeniu chrypki u dziecka istotne jest wyeliminowanie przyczyny objawu oraz leczenie wspomagające (np. za pomocą preparatów ziołowych).

Wśród przyczyn chrypki u dziecka wyróżniamy:

• zapalenie krtani (ostre lub przewlekłe),
• zapalenie gardła u dziecka, infekcje wirusowe oraz bakteryjne przebiegające z katarem (podrażnianie strun głosowych przez spływającą wydzielinę),
• nadmierne forsowanie strun głosowych, np. wzmożonym krzykiem, płaczem, śpiewem, kaszlem – u dzieci, które długotrwale, nadmierne eksploatują głos może dojść do wytworzenia tzw. guzków głosowych, inaczej guzków śpiewaczych – malutkich, wielkości łepka od szpilki, symetrycznych struktur w obrębie fałdów głosowych – jest to najczęstsza przyczyna przewlekłej chrypki u dziecka; zwykle guzki nie wymagają leczenia i mają zdolność do samoistnego ustępowania),
• alergia u dzieci,
• obecność ciała obcego w drogach oddechowych, podrażnienie dróg oddechowych przez dym tytoniowy, zanieczyszczenia środowiska itp.,
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• wady krtani i nieprawidłowy przebieg mutacji głosu u chłopców (zaburzenia współdziałania mięśni krtani) uraz dróg oddechowych (np. w trakcie intubacji),

Wśród przyczyn zachrypniętego głosu u dziecka wymienia się również: długotrwałe stosowanie glikokortykosteroidów wziewnych (np. u dzieci leczonych z powodu astmy oskrzelowej), choroby mięśniowe (np. miastenia), czynniki emocjonalne. Zdarza się jednak, że przyczyny chrypki u dziecka nie udaje się ustalić – mówi się wówczas o tzw. chrypce idiopatycznej.

Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów

Krótkotrwała i przewlekła chrypka u dzieci – co robić?

Krótkotrwała chrypka u dziecka (utrzymująca się krócej niż 2 tygodnie), zwłaszcza jeśli ma ewidentny związek z infekcją lub przeforsowaniem strun głosowych, zwykle nie wymaga szerszej diagnostyki poza badaniem podmiotowym i przedmiotowym.

Bardziej niepokojąca jest długotrwała chrypka u dziecka utrzymująca się dłużej niż 14 dni. Konieczna staje się wówczas konsultacja laryngologiczna z badaniem krtani zwanym laryngoskopią, konsultacja foniatryczna i ewentualne dalsze badania w zależności od podejrzewanej przyczyny chrypki.

Rodzica zaniepokoić powinna także: chrypka i kaszel u dziecka (szczególnie kaszlem szczekającym), chrypka z dusznością oraz świszczącym oddechem. Gdy objawy takie pojawiają się nagle, zwłaszcza w nocy, mamy do czynienia z podgłośniowym zapaleniem krtani u dziecka, które może stanowić zagrożenie dla życia oraz często wymaga zastosowania glikokortykosteroidów.

Chrypka u dziecka – leczenie – co na chrypkę u dziecka?

W leczeniu chrypki u dziecka, poza leczeniem przyczynowym (takim jak wyleczenie zapalenia krtani lub gardła, dokładne oczyszczanie nosa w przypadku kataru, leczenie refluksu żołądkowo-przełykowego, usunięcie zaaspirowanego ciała obcego, operacyjne usunięcie guzków krtani itd.), stosuje się np. preparaty na bazie wyciągów roślinnych – tabletki na chrypkę i suchość w gardle do ssania, syropy (dostępne bez recepty), których rolą jest nawilżenie dróg oddechowych i łagodzenie ich podrażnień – zawierają one m.in. zioła na chrypkę, takie jak: wyciąg z porostu irlandzkiego, korzenia prawoślazu, kwiatostanu lipy, liści szałwii, koncentrat z aronii. Takie leki na chrypkę i suchość w gardle są dostępne w różnych postaciach (pastylki do ssania, syropy).

Co na chrypkę? U dziecka można stosować ponadto:

• lizaki na gardło,
• preparaty zawierające substancje miejscowo znieczulające, np. lidokainę,
• rehabilitację foniatryczną.

Domowe sposoby na chrypkę u dziecka to głównie stosowanie preparatów ziołowych. Środki, które można stosować w łagodzeniu dolegliwości chrypki to także: herbata z cytryną, napar z rumianku do płukania dróg oddechowych, napary (z szałwii,rumianku) syrop z mleka, miodu i cytryny.

Jakie są domowe sposoby na chrypkę u dziecka?

W przypadku chrypki u dziecka konieczne jest oszczędzanie głosu (unikanie głośnego i długotrwałego mówienia, śpiewania itp.). U małych dzieci rodzice powinni unikać sytuacji, w których dziecko długotrwale płacze.

Kiedy dziecko ma chrypkę, powinno przebywać w pomieszczeniu o optymalnej wilgotności powietrza (wskazane jest stosowanie nawilżaczy powietrza). Istotne jest również wypijanie dużej ilości płynów celem nawilżenia dróg oddechowych. Zaleca się też unikanie ekspozycji na czynniki podrażniające drogi oddechowe, takie jak dym tytoniowy (całkowity zakaz palenia papierosów w otoczeniu dziecka) czy zanieczyszczenia środowiska itp.

W przypadku przewlekłej chrypki u dziecka związanej z nadmierną eksploatacją głosu u dzieci starszych, istotne znaczenie ma terapia głosowa, której celem jest wyrobienie u pociechy umiejętności odpowiedniego posługiwania się głosem bez nadmiernego forsowania strun głosowych oraz bez wydawania dużej ilości dźwięków o wysokiej częstotliwości.

Guzki głosowe u dziecka zwykle zanikają samoistnie, ale zdarza się, że wymagają leczenia inwazyjnego – wykonuje się wówczas mikrolaryngoskopię leczniczą (przezkrtaniowe wycięcie guzków) w znieczuleniu ogólnym.