Brak apetytu u dziecka – przyczyny, leczenie

Brak apetytu u dziecka – co należy ocenić?

Brak apetytu u dziecka to jeden z częstszych problemów zgłaszanych przez rodziców w gabinecie pediatrycznym. Bywa, że czujność zatroskanych rodziców ma duże uzasadnienie – wykonana diagnostyka ujawnia odchylenia od stanu prawidłowego. W ocenie ogólnej kondycji dziecka zwracamy uwagę na jego zachowanie: czy jest aktywne, wesołe, czy podejmuje odpowiednie do jego wieku zadania, czy zdobytymi umiejętnościami dorównuje grupie rówieśniczej. Ważny jest zarówno rozwój fizyczny, jak i zdolność koncentracji, logicznego myślenia i dobrze wypełniane role społeczne.

Podejmując kwestię braku apetytu u dziecka warto ocenić:

• ciężar ciała (oceniamy w którym kanale centylowym mieszczą się uzyskane wartości oraz wartość wskaźnika BMI) i wzrost (sprawdzamy wartości w siatkach centylowych), a następnie porównujemy oba te parametry względem siebie,
• wygląd śluzówek, skóry, włosów, paznokci,
• stan wszystkich możliwych badaniem przedmiotowym narządów i układów, ze szczególnym uwzględnieniem oceny węzłów chłonnych,
• wyniki badań laboratoryjnych: morfologii, moczu, żelaza, czasem CRP, TSH lub innych koniecznych do wykonania u danego dziecka,
• wyniki badań obrazowych, takich jak USG czy RTG (jeżeli ich wykonanie jest niezbędne),
• wyniki specjalistycznych konsultacji.

To też może Cię zainteresować: Kiła wrodzona – przyczyny, objawy, leczenie

Brak apetytu a choroby

Na brak apetytu u dziecka mogą wpłynąć rozmaite choroby:

• alergia pokarmowa (ból brzucha po zjedzeniu danego produktu, luźny stolec utrudniający normalną aktywność, czasem zmiany skórne; niejako naturalne staje się unikanie produktu, którego spożycie daje powyższe objawy),
• zespół złego wchłaniania (dziecko nie rozwija się prawidłowo, chudnie, jest słabsze, pojawia się anemia, stolec jest tłusty i cuchnący),
• infekcje (bardzo często zdrowe dziecko przestaje jeść w infekcjach dróg moczowych),
• odchudzanie i zaburzenia odżywiania (anoreksja i bulimia).

Jeśli przyczynę braku apetytu u dziecka uda się rozpoznać, trzeba ją wyeliminować, ale jeżeli nie, to trzeba ocenić zwyczaje żywieniowe.

Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów

Brak apetytu u dziecka a dieta

Ważne jest, aby znaleźć sposób, by zachęcić dziecko do jedzenia. Nie wolno przy tym zapominać o wprowadzeniu odpowiednich nawyków żywieniowych. Należy się starać, by:

• pożywienie było świeże, smaczne, kolorowe, pachnące, by ładnie, apetyczne wyglądało,
• posiłki były niezbyt obfite, ale częste,
• pomiędzy posiłkami pojawiły się przerwy (nie można karmić dzieci bez przerwy, bo nie będą jadły z apetytem),
• pozwolić maluszkowi na aktywność fizyczną w trakcie jedzenia posiłku – dziecko często nie jest w stanie usiedzieć przy stole w trakcie dłużej trwającego posiłku,
• przygotowanie potraw stało się zabawą, a jedzenie kojarzyło się dziecku z miłą atmosferą i uśmiechniętą mamą,
• słodycze, które są bombą kaloryczną, nie ograniczały łaknienia przed właściwym posiłkiem,
• kontrolować częstość wypróżnień (gdy pełen brzuszek, apetyt jest mniejszy),
• nie spożywać posiłku w pośpiechu,
• zadbać o ładnie nakryty stół i odpowiednią wysokość krzesła dla dziecka.

Bywa, że w sytuacji, gdy wszystkie te starania stają się niewystarczające i brak apetytu u dziecka się utrzymuje, sięgamy po preparaty zwiększające łaknienie. W aptece można zakupić herbatki ziołowe i inne preparaty, które mogą okazać się sposobem na zwiększenie apetytu.

Przeczytaj też: Bulimia – przyczyny, objawy, leczenie

Brak łaknienia u noworodka

U noworodka problem pojawia się, gdy niedobór masy ciała przekracza 10% masy urodzeniowej lub po okresie fizjologicznego spadku masy powrót do wagi urodzeniowej przesuwa się powyżej 21 doby życia. Małe dzieci podejrzewane o nieprawidłowy przyrost masy, oceniane są na tej samej wadze i o stałej porze. Ich przyrost powinien być większy niż 17 g na dobę lub 500 g na miesiąc. Oddzielnie oceniane są wcześniaki – u nich określamy wiek skorelowany i uwzględniamy małą wagę początkową. Bardzo dokładnie sprawdzamy objętość wypitego mleka, jak również wygląd i objętość stolca, ilość wydalonego moczu, stan nawodnienia, zachowanie i aktywność niemowlęcia.

Kiedy brak apetytu u dziecka oznacza chorobę? Zdanie eksperta

Jak radzić sobie z brakiem apetytu u dziecka?

Dla wieku rodziców poważnym problemem pozostaje to, jak radzić sobie z brakiem apetytu u dziecka. W przypadku niedostatecznego przyrostu masy ciała badamy dziecko i jeżeli nie znajdujemy innej przyczyny, kierujemy uwagę na sposób karmienia:

• zwiększamy częstość karmień,
• dbamy o właściwe odżywienie matki karmiącej oraz jej dobry stan zdrowia,
• pamiętajmy, że produkcja mleka jest większa, jeżeli matka jest spokojna i wypoczęta,
• oceniamy stan brodawek – w razie skaleczeń można użyć dostępnych w aptekach ochraniaczy,
• pamiętamy o przystawianiu dziecka do obu piersi,
• bierzemy pod uwagę odciąganie pokarmu i karmienie dziecka butelką z dobrze dobranym smoczkiem.

Na karmienie sztuczne (dobierając pokarm do potrzeb dziecka) należy przejść:

• jeżeli naturalne metody zawodzą,
• gdy produkcja mleka jest zbyt mała,
• zachodzą inne przyczyny dla których nie można karmić piersią (zakażenie wirusem HIV, wirusowe zapalenie wątroby, zakażenie wirusem opryszczki, gruźlicą, cytomegalią, inne ciężkie choroby matki lub konieczność leczenia lekami przeciwwskazanymi przy karmieniu piersią),
• u dziecka występuje fenyloketonuria, galaktozemia, nietolerancja laktozy, duże wady rozwojowe i inne stany uniemożliwiające karmienie.

Bywa jednak i tak, że nasze dziecko ma własny program rozwoju – w naszym odczuciu jest szczuplutkim niejadkiem, gdy tymczasem rozwija się całkiem prawidłowo. Ma swoje upodobania żywieniowe i troskliwa mama może z nich skomponować wartościową odżywczo dietę. Przy coraz większym zagrożeniu otyłością warto przestrzec przed przekarmianiem dzieci.

Brak apetytu u dzieci - wypowiedź lekarza