Skuteczne sposoby na chrypkę – jak szybko pozbyć się chrypki?

Czym jest chrypka?

Chrypka powstaje wówczas, gdy zaburzony jest mechanizm drgań fałdów głosowych. Najczęstszą przyczyną chrypki jest infekcja górnych dróg oddechowych. Może być ona również następstwem uszkodzenia fałdów głosowych lub mięśni krtani. Chrypka, która trwa krótko i związana jest z infekcją, mija najczęściej po zastosowaniu leków oraz domowych sposobów. Powodem do zmartwienia powinna być chrypka trwająca długo, a także oporna na leczenie.

Przedłużająca się chrypka (powyżej 2–3 tygodni) może być objawem groźnych schorzeń, w tym nowotworów układu oddechowego. Wczesne wykrycie takich stanów zwiększa szansę na skuteczność leczenia.

Chrypka pojawiająca się rano jest częsta u osób palących. Drapaniu w gardle towarzyszy wtedy tak zwany kaszel palacza. To właśnie u palaczy rozwija się najczęściej rak krtani i rak płuca. Pierwszy objaw tych chorób może stanowić właśnie chrypka.

Przeczytaj: Spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła

Nie zawsze da się wyleczyć chrypkę w jeden dzień. Zanim zadecydujemy, co na chrypkę zastosować, należy poznać przyczynę dolegliwości.

Przeczytaj też: Kamienie migdałkowe – jak je leczyć?

Jakie są przyczyny chrypki?

Chrypka nie musi być banalną dolegliwością. Często sygnalizuje bakteryjne lub wirusowe infekcje bądź też zwiastuje poważniejsze schorzenia, np. chorobę refluksową przełyku lub zapalenie nagłośni. Jak wspomniano wcześniej, nie powinni jej bagatelizować nałogowi palacze, ponieważ przewlekła chrypka to często pierwszy symptom rozwijającego się nowotworu krtani lub gardła. Ignorować nie należy także chrypki u dziecka, które jest szczególnie podatne na zakażenia.

Przeczytaj też: Zaburzenia i utrata węchu – czy da się to wyleczyć?

Dlatego, jeśli domowe sposoby na chrypkę nie przynoszą poprawy, po kilkunastu dniach (do maksymalnie czterech tygodni) ich stosowania, a także gdy występują objawy dodatkowe, np. duszność czy bolesność krtani przy ucisku – należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. Jeżeli chrypka jest objawem infekcji, może pojawić się ból gardła.

Najczęstszymi przyczynami chrypki jest:

• zapalenie gardła,
• ostre zapalenie krtani,
• zapalenie tchawicy i krtani,
• palenie papierosów,
• czynnik zawodowy u osób pracujących głosem (lektorzy, nauczyciele, aktorzy),
• czynnik zawodowy u osób narażonych na duże zapylenie,
• guzki śpiewacze.

Inne przyczyny chrypki mogą wskazywać na obecność chorób układu pokarmowego, oddechowego, a także nowotworów. Choroby te to np.:

• refluks żołądkowo-przełykowy,
• uszkodzenie nerwu krtaniowego (np. po operacji tarczycy),
• rak płuca,
• rak przełyku,
• guzy śródpiersia,
• tętniak aorty piersiowej,
• powiększenie lewego przedsionka serca,
• poszerzenie tętnicy płucnej.

To też może Cię zainteresować: Strupki w nosie – przyczyny, rozpoznanie

Nawilżanie, płukanie gardła i inhalacje, czyli sposoby na chrypkę

Podstawę w łagodzeniu dolegliwości w obrębie jamy ustnej i gardła oraz ułatwieniu procesów regeneracji stanowi odpowiednie nawilżenie błon śluzowych gardła. Nie można bowiem wyleczyć żadnej zmiany chorobowej górnych dróg oddechowych bez przywrócenia im prawidłowej wilgotności, zwłaszcza że suche powietrze dodatkowo podrażnia i nadwyręża gardło. Dlatego też, gdy męczy nas chrypka, należy przyjmować większą ilość płynów, najlepiej często i małymi łykami. Warto przy tym pamiętać, aby spożywane napoje miały temperaturę pokojową oraz były niegazowane. Osoby uskarżające się na chrypkę i suchość w gardle powinny bowiem unikać wszelkich czynników dodatkowo podrażniających gardło (np. ostrych potraw), oszczędzać nadwyrężone struny głosowe. Na chrypkę pomoże także odpowiednie nawilżenie powietrza, którym oddychają.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

• Sprawdzoną przez wielu metodą na chrypkę jest płukanie gardła roztworami soli kuchennej, której przypisuje się właściwości bakteriobójcze. Niekiedy może ona jednak powodować dodatkowe podrażnienia, dlatego zaleca się stosowanie znacznie delikatniejszych, również działających antyseptycznie, przestudzonych naparów z ziół i mieszanek ziołowych – rumianku, tymianku oraz szałwii lekarskiej. Taki zabieg najlepiej wykonywać trzy razy dziennie.
• W celu nawilżenia strun głosowych poleca się także stosowanie inhalacji z soli iwonickiej lub sody oczyszczonej rozpuszczonej w wodzie, ale też z dodatkiem olejków eterycznych, np. eukaliptusowego lub miętowego. Inhalacje na chrypkę są skuteczne, ponieważ gorąca para poprawia ukrwienie błon śluzowych, a wdychane wraz z nią substancje działają odkażająco. Na chrypę można również wdychać opary roztworu soli emskiej albo wypijać małymi łykami napój sporządzony z tabletek emskich rozpuszczonych w wodzie lub mleku. Środek ten dodatkowo znosi obrzęk strun głosowych, który bywa przyczyną chrypki, oraz ułatwia odkrztuszanie przy męczącym kaszlu.
• Warto też zwrócić uwagę na dostępne w aptekach płyny nawilżające do gardła. Jedne z nich zawierają, między innymi, wyciąg z czerwonych alg, któremu przypisuje się działanie nawilżające, oczyszczające, łagodzące i bakteriostatyczne, a ponadto chitozan (składnik silnie nawilżający oraz wspomagający proces odbudowy nabłonka błon śluzowych), a także wyciąg z drzewa herbacianego o aktywności przeciwbakteryjnej, przeciwgrzybiczej.

To też może Cię zainteresować: Ucisk w gardle – przyczyny, badania, leczenie

Naturalne i domowe sposoby na chrypkę

W łagodzeniu dokuczliwych objawów można wykorzystać szereg naturalnych metod.

• Dobrym sposobem na chrypkę i suche gardło jest miód, propolis oraz wyciąg z porostu islandzkiego (Cetraria islandica) lub syrop z agawy, które gwarantują działanie nawilżające, łagodzące, pokrywają błony śluzowe jamy ustnej i gardła. U dzieci warto zastosować syrop na chrypkę zawierający wyciąg z babki lancetowatej (Plantago lanceolata), który działa osłaniajaąco, przeciwzapalnie, powlekająco w podrażnieniach gardła, gdyż – podobnie jak porost – zawiera śluzy roślinne. Bakteriobójczo i wzmacniająco działają zaś syrop z cebuli, a także wyciągi z lipy, aronii czyczarnego bzu.
• Na funkcjonowanie układu immunologicznego (także w stanach zwiększonej podatności na infekcje i zakażenia w obrębie górnych dróg oddechowych) będzie korzystnie wpływał sok z aloesu. Ma on właściwości przeciwzapalne, a zawarte w nim polisacharydy stymulują procesy obronne oraz regenerujące w obrębie śluzówki jamy ustnej. Z tego względu będzie także dobry na zachrypnięty głos.
• Dawniej w leczeniu chrypki stosowano okłady z ugotowanych, jeszcze gorących ziemniaków, które rozgniatano i zawijano w ręcznik lub szalik, który potem przykładano do gardła. Niektórzy zastępowali je ugotowaną i rozgniecioną cebulą zawiniętą w lnianą ściereczkę. Takie okłady trzymano do chwili ostygnięcia papek warzywnych. Nasze babcie w walce z zachrypniętym głosem stosowały także kisiel, który dzięki swojej gęstej i lepkiej konsystencji przyjemnie oblepia gardło i koi nieprzyjemne uczucie drapania w gardle.

To też może Cię zainteresować: Biały nalot na gardle i migdałkach – jakie są przyczyny?

• Za bardzo skuteczne w leczeniu chorób układu oddechowego uważa się picie naparów z siemienia lnianego, zarówno tradycyjnego (w ziarenkach), jak i mielonego, ponieważ zapewnia on odpowiednią osłonę i nawilżenie gardła. Uwarunkowane jest to obecnością substancji śluzowych o właściwościach powlekających. Wskazane są też napary z szałwii, rumianku, tymianku, liści selera. Należy je pić 2–3 razy dziennie. Ekstrakty ziołowe wykazują działanie antyoksydacyjne, a to wpływa na ich aktywność przeciwzapalną.
• W łagodzeniu dolegliwości bólowych pomóc może również sok z cytryny (rozrzedzi on śluz zalegający w gardle i ułatwi jego odkrztuszanie) oraz z owoców egzotycznych, np. mango bądź ananasa.
• Dobrym sposobem na chrypkę i utratę głosu okazuje się gorąca herbata z sokiem malinowym lub imbirem. Warto pić również wodę z miodem albo ciepłe mleko z miodem i masłem. Miód ma właściwości kojące, łagodzi podrażnienia, nawilża tkanki. Szybszą regenerację podrażnionego gardła ułatwi ponadto żucie kandyzowanego imbiru, który poprawia ukrwienie śluzówki.

Przeczytaj: Kaszel po covidzie, ile trwa, jak go leczyć?

Leki na chrypkę

Dużą ulgę przyniesie także stosowanie tabletek do ssania na chrypkę, zwłaszcza ziołowych, dostępnych w aptekach. Pastylki do ssania zawierają między innymi ekstrakty z szałwii, rumianku, tymianku i podbiału, dzięki czemu zwiększają ilość wydzielanej śliny, a to powoduje lepsze nawilżenie strun głosowych i wyraźne złagodzenie bólu gardła. Skuteczne są preparaty zawierające w składzie wyciąg z porostu islandzkiego oraz ekstrakt z korzenia prawoślazu. Składniki te tworzą na śluzówkach delikatny film, który chroni ją przed wpływem szkodliwych czynników zewnętrznych, a także zapewnia odpowiedni poziom nawilżenia śluzówek, co stanowi jeden z podstawowych warunków pozbycia się chrypki.

Zobacz też: Czym jest zespół spływania wydzieliny po tylnej ścianie gardła?

• Sposobem na chrypę u dzieci po 3. rok życia są lizaki na gardło, które łagodzą ból gardła i wykazują przedłużone oddziaływanie na śluzówkę. Lizaki nawilżają oraz przynoszą ulgę.
• Skuteczny w zwalczaniu dolegliwości może okazać się także syrop. Ten sprawdza się doskonale u dzieci. Łagodzi podrażnienia gardła, działa kojąco i struny głosowe, ogranicza uczucie drapania w gardle.
• Aby szybko wyleczyć chrypkę, w aptekach warto szukać leków na chrypkę zawierających w składzie laktoferynę, czyli naturalnie białko, które spełnia wiele ważnych funkcji fizjologicznych – odpowiada za ochronę i nawilżanie śluzówki gardła oraz ma działanie antybakteryjne.
• Wspomagająco w leczeniu chrypki farmaceuta może polecić aerozol z gliceryną do stosowania w jamie ustnej, który łagodnie nawilża błonę śluzową w stanach jej nadmiernego wysuszenia lub podrażnienia.
• Nie należy zapominać o witaminach i minerałach (cynk, selen), które wpływają korzystnie na utrzymanie prawidłowego stanu błon śluzowych jamy ustnej oraz gardła. Dużą ich dawkę zawierają świeżo wyciśnięte soki owocowe czy warzywne. Na gardło należy zażywać nie tylko witaminę C – warto sięgnąć również po kapsułki do rozgryzania z zawartością witaminy A i E.

Sposoby na chrypkę – wypowiedź laryngologa