Przebieg kliniczny zapaleń krtani u dzieci jest odmienny niż u dorosłych. U dzieci bowiem krtań jest położona wyżej niż u osób dorosłych, ma mniejsze parametry, a pod śluzówką znajduje się dużo luźnej tkanki łącznej, która łatwo ulega obrzękowi. Obrzęk ten może wyraźnie utrudniać oddychanie. Znanych jest kilka typów zapaleń, np. ostre zapalenie nagłośni, ostre podgłośniowe zapalenie krtani, ostre zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli.
Zapalenie krtani u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie
Czym jest zapalenie krtani u dziecka?
Zapalenie krtani jest schorzeniem, w przebiegu którego procesem zapalnym objęta zostaje błona śluzowa wyścielająca jej powierzchnie. Przebieg kliniczny zapaleń krtani u dzieci różni się w porównaniu z przebiegiem u dorosłych. Wynika to ze szczególnej budowy anatomicznej krtani u dziecka oraz ze skłonności do stanów skurczowych oraz obrzęku tkanki łącznej znajdującej się w warstwie podśluzowej. U dziecka krtań usytuowana jest wyżej niż u osoby dorosłej, ma mniejsze parametry, ponadto pod śluzówką znajduje się dużo luźnej tkanki łącznej, która jest podatna na obrzęk. Obrzęk ten może wyraźnie utrudniać oddychanie. Wyróżniamy kilka typów zapalenia krtani u dziecka.
Sprawdź też: Strupy w nosie – przyczyny, objawy, leczenie
Zapalenie krtani u dziecka – ostre zapalenie nagłośni
Nagłośnia jest nieparzystym fałdem zamykającym wejście do krtani. Zapalenie nagłośni obejmuje struktury znajdujące się w okolicy nagłośniowej krtani – głównie nagłośnię i otaczające ją fałdy błony śluzowej. Następuje znaczne przekrwienie i obrzęk błony śluzowej wymienionych struktur. Obrzęk i powiększenie nagłośni upośledza drożność dróg oddechowych w tym odcinku. Ostre nagłośniowe zapalenie krtani u dziecka występuje najczęściej u dzieci w wieku 2–7 lat, ze szczytem zachorowań pomiędzy 3 i 4 rokiem życia. Jest to choroba o bardzo gwałtownym przebiegu. Rozwija się w ciągu kilku godzin, prowadzi do zaburzeń oddychania i duszności. Czynnikiem zakaźnym odpowiedzialnym za to schorzenie jest w 90% przypadków Haemophilus influenzae typu b.
To też może Cię zainteresować: Bulimia u dziecka – objawy, przyczyny, leczenie
Objawy występujące u dziecka z ostrym zapaleniem nagłośni to:
- silny, szybko narastający ból gardła (powoduje utrudnienie połykania ze skłonnością do krztuszenia się),
- ślinotok, który doprowadza do zalegania śliny w jamie ustnej, gdyż dziecko nie może nic połykać,
- tak zwany "barani głos",
- szybko narastająca duszność o charakterze wdechowym,
- wilgotny stridor wdechowy, wynikający z przechodzenia powietrza przez zwężone światło przedsionka krtani,
- możliwy wilgotny kaszel,
- gorączka związana z bakteriemią (obecność bakterii we krwi dziecka),
- objawy wstrząsu endotoksycznego.
U dziecka, u którego lekarz stwierdza ostre zapalenie nagłośni, konieczna jest natychmiastowa hospitalizacja. Wymagana jest pilna intubacja dziecka w celu zapewnienia drożności dróg oddechowych, a także włącznie dożylnej antybiotykoterapii – lekami z wyboru są cefalosporyny III generacji.
To też może Cię zainteresować: Czy jest zespół Angelmana?
Ostre podgłośniowe zapalenie krtani
W tym typie stan zapalny umiejscawia się w okolicy podgłośniowej. Chorują głównie dzieci w wieku od 4–6 miesiąca życia do 4–6 roku życia. Główną przyczyną ostrego podgłośniowego zapalenia krtani u dziecka jest infekcja wirusowa. Najczęściej są to wirusy z grupy parainfluenza virus. Do innych czynników etiologicznych przyczyniających się do wystąpienia tego zapalenia zaliczamy:
- niekorzystne warunki meteorologiczne,
- zanieczyszczenia środowiska,
- zaburzenia neurowegetatywne,
- czynniki psychiczne.
Objawy występują najczęściej kilka godzin po zaśnięciu dziecka. Często pojawiają się nagle, chociaż mogą być poprzedzone innymi objawami infekcji wirusowej górnych dróg oddechowych. Objawy ostrego podgłośniowego zapalenia krtani u dziecka to:
- stridor wdechowy (z powodu dużego obrzęku okolicy podgłośniowej),
- szczekający kaszel,
- możliwa chrypka.
Wraz z narastaniem duszności u dziecka mogą pojawić się:
- zasinienia wokół ust i nosa,
- mobilizacja dodatkowych mięśni oddechowych (nadobojczykowych, podobojczykowych, przepony),
- wciąganie przestrzeni międzyżebrowych podczas wdechu,
- nasilenie ruchu skrzydełek nosa,
- niepokój i strach u dziecka.
Powyższe objawy pojawiają się nagle i mogą samoistnie ustępować w ciągu kilku godzin, nawet bez wdrożenia leczenia. W przypadkach z nasiloną dusznością konieczna jest jak najszybsza pomoc.
Przeczytaj też: Gorączka u dziecka bez innych objawów
Leczenie u dzieci z nasilonymi objawami duszności polega na natychmiastowym podaniu steroidu, np. hydrokortyzonu. W leczeniu podgłośniowego zapalenia krtani ważne jest:
- leczenie przeciwbólowe (paracetamol),
- nawodnienie dziecka (doustne lub dożylne),
- chłodne inhalacje (0,9% NaCl),
- utrzymywanie w pomieszczeniu, w którym przebywa dziecko, temperatury około 18–20°C oraz odpowiedniej wilgotności.
Ze względu na nieprzewidywalny przebieg schorzenia konieczna bywa hospitalizacja. Jeżeli dołączy się zapalenie dolnych dróg oddechowych (płuc, oskrzeli), podajemy antybiotyk.
Przeczytaj też: Bulimia – przyczyny, objawy, leczenie
Ostre rozlane zapalenie krtani
Jest to postać zapalenia krtani występująca u dzieci starszych i osób dorosłych. Jest ona spowodowana na ogół infekcją wirusową, chociaż może być wywołana nagłym oziębieniem powietrza albo nadużywaniem głosu. Do objawów ostrego rozlanego zapalenie krtani u dziecka należą:
- chrypka,
- suchy kaszel,
- uczucie drapania,
- pieczenie w gardle.
U dzieci starszych i młodzieży szkolnej duszność raczej nie występuje, natomiast u dzieci młodszych może być widoczna ze względu na bardziej nasilone zmiany obrzękowe. Leczeniem w przypadku tej postaci ostrego zapalenia krtani u dziecka jest postępowanie objawowe oraz oszczędzanie głosu.
Ostre zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli
Jest to schorzenie o etiologii wirusowej, w przebiegu którego proces zapalny obejmuje błonę śluzową krtani, tchawicy i oskrzeli. W ostrym zapaleniu krtani, tchawicy i oskrzeli dochodzi ponadto do uszkodzenia nabłonka z tworzeniem się na powierzchni uszkodzonej błony śluzowej nadżerek oraz nalotów włóknikowych, które zasychają w postaci błon. Jest to postać zapalenia przebiegająca z wydzielaniem gęstej, lepkiej i trudnej do odkrztuszenia wydzieliny.
Choroba zaczyna się wysoką gorączką. Kolejno pojawia się chrypka, gwałtowny szczekający kaszel i duszność wdechowa. Stopniowo, w wyniku zalegania wydzieliny i jej zasychania, uszkodzenia błony śluzowej, kaszel staje się nieskuteczny, w końcu zanika całkowicie. Dziecko przestaje kasłać, ma cichy, matowy głos, a duszność przybiera charakter wdechowo-wydechowy i jest związana z obecnością mechanicznej przeszkody w drogach oddechowych.
Leczenie ostrego zapalenia krtani, tchawicy i oskrzeli polega na natychmiastowej hospitalizacji. Pilnie wykonana zostaje bronchoskopia w celu oczyszczenia tchawicy i drzewa oskrzelowego. W przypadku niewydolności oddechowej wykonywana jest intubacja. Przy podejrzeniu nadkażenia bakteryjnego konieczna jest antybiotykoterapia (cefalosporyna III generacji). Obecnie ten typ zapalenia występuje rzadko.
Czytaj również: Szpitalne zapalenie płuc (SZP) – przyczyny, leczenie, rokowanie
Ostre złośliwe zapalenie krtani, tchawicy i oskrzeli
Jest to postać zapalenia o szczególnie ciężkim przebiegu klinicznym. W obrębie błony śluzowej powstają zmiany o charakterze krwotoczno-wysiękowym oraz głębokie owrzodzenia. Pojawiająca się wydzielina jest bardzo gęsta i zasychająca. Tworzą się strupy będące odlewami poszczególnych oskrzeli. Objawy kliniczne są bardziej nasilone niż w klasycznym ostrym zapaleniu krtani, tchawicy i oskrzeli. Dużo szybciej rozwija się duszność. Leczenie ostrego złośliwego zapalenia krtani, tchawicy i oskrzeli polega na wykonaniu w warunkach szpitalnych bronchoskopii i oczyszczeniu oraz udrożnieniu oskrzeli.
Agnieszka Dobrzyńska
Lekarz
Lekarz stażysta w trakcie stażu podyplomowego z pediatrii, absolwentka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego na kierunku lekarskim. Zainteresowana tematyką pediatrii i chorób wewnętrznych. Podczas studiów uczęszczała w pracach kół naukowych – pediatrycznym i chorób wewnętrznych. W wolnych chwilach poświęca się podróżom, teatrowi i dobrej książce.
Komentarze i opinie (0)