Badanie GGTP – normy i wyniki gammaglutamylotransferazy

GGTP (gammaglutamylotransferaza) – co to jest?

GGTP (gammaglutamylotransferaza) jest to enzym związany z błonami komórkowymi i występujący w okolicy: nerek (komórki proksymalnych kanalików nerkowych), wątroby (nabłonek wewnątrzwątrobowych dróg żółciowych oraz błona komórkowa bieguna kanalikowego hepatocytów), mózgu, trzustki (komórki zrazików oraz przewodów), jelit oraz gruczołu krokowego.

GGTP obecna we krwi pochodzi głównie z wątroby. Jest odpowiedzialna za zewnątrzkomórkowy metabolizm glutationu (powoduje jego rozpad na glutaminian oraz cysteinę). Glutation spełnia bardzo ważną funkcję chroniąc organizm przed wolnymi rodnikami (jest wyspecjalizowanym związkiem przeciwutleniającym). Czas półtrwania wynosi 7–10 dni.

Gammaglutamylotranferaza jest najbardziej czułym markerem w chorobach dróg żółciowych. Przeważnie jest pierwszym enzymem, który wzrasta w wyniku zablokowania odpływu żółci przez przewody żółciowe (cholestaza spowodowana kamicą żółciową lub nowotworem). GGTP nie jest natomiast swoistym markerem do różnicowania uszkodzeń wątroby, dlatego zaleca się również oznaczanie poziomu aminotransferaz oraz fosfatazy alkalicznej.

Badanie GGTP – kiedy wykonać?

GGTP badanie wykonuje się w celu kontroli abstynencji u alkoholików oraz w diagnostyce chorób wątroby o podłożu alkoholowym. Swoje zastosowanie znajduje również w diagnostyce: innych chorób wątroby (nowotwory, toksyczne uszkodzenia miąższu wątroby), choroby (zespołu) Gilberta, pierwotnej marskości wątroby.

GGTP – badanie – jak przebiega?

Badanie GGTP wykonuje się na podstawie pobranej od pacjenta niewielkiej ilości krwi do probówki próżniowej. Materiał pobierany jest zazwyczaj z żył najlepiej widocznych i zlokalizowanych w dole łokciowym, u dzieci natomiast stosuje się niewielkie nacięcie nożem lekarskim (lancetem) na skórze w celu wywołania niewielkiego krwawienia. Otrzymaną próbkę wysyła się do analizy.

Na badanie GGTP krwi należy zgłosić się na czczo. Ostatni posiłek najlepiej spożyć o godzinie 18 poprzedniego dnia.

GGTP – normy w wynikach badania krwi

Wyniki prawidłowe oznaczenia poziomu GGTP wynoszą odpowiednio dla:

• mężczyzn < 40 IU/l,
• kobiet < 35 IU/l.

Należy pamiętać, aby każdy wynik GGTP skonsultować indywidualnie z lekarzem. Oprócz płci na stężenie gammaglutamylotransferazy może wpływać wiek, a także metoda oznaczenia.

GGTP – wyniki – jak odczytać?

GGTP wysokie – co to znaczy?

Wysokie GGTP (gammaglutamylotransferaza) świadczyć może o:

• zastoju żółci (cholestazie, u dzieci – zarośnięcie dróg żółciowych – atrezja),
• żółtaczce zaporowej (kamica przewodów żółciowych, nowotwory wątroby),
• ostrych i przewlekłych chorobach dróg żółciowych,
• nadużywaniu alkoholu (później może dojść do rozwinięcia alkoholowej choroby wątroby),
• uszkodzeniu hepatocytów o innej etiologii,
• niealkoholowym stłuszczeniu wątroby,
• ostrym i przewlekłym zapaleniu trzustki,
• nowotworze trzustki,
• zawale serca (3–4 doba),
• stosowaniu niektórych leków,

Palenie tytoniu może powodować nieznaczny wzrost wartości.

GGTP – podwyższone – o czym świadczy?

Podwyższone GGTP występuje także w przypadku:

• zapalenia płuc,
• zapalenia opłucnej,
• zapalenia jelit.