Ocet winny – właściwości, zastosowanie, jak zrobić, przepis

Ocet winny – jak powstaje?

Ocet winny to produkt otrzymywany w wyniku fermentacji octowej wina. Proces ten odbywa się dzięki działaniu specyficznych bakterii tlenowych z rodzaju Acetobacter (takich jak Acetobacter aceti). W ten sposób powstaje biały ocet winny – jeśli produkt wyjściowy stanowi białe wino lub czerwony ocet winny – jeśli pozyskuje się go z wina czerwonego.

Najczęściej jednak produkcja octu winnego ma charakter dwuetapowy, zwłaszcza jeśli chodzi o pozyskiwanie go na skalę przemysłową. Wówczas to w pierwszej kolejności białe lub czerwone winogrona poddawane są w warunkach beztlenowych fermentacji alkoholowej. Drugi etap to wspomniana już fermentacja octowa, w wyniku której powstaje ostateczny produkt. W zależności od tego, jak długo prowadzono proces fermentacji oraz jaką ilość cukru zawierały owoce, ocet winny może zawierać od 2 do 11% kwasu octowego.

W tym miejscu warto podkreślić, że sam ocet to niezwykle „stary” produkt, znany już starożytnym cywilizacjom. Z analizy znalezisk archeologicznych wynika, że już w czasach Egipcjan, około 6000 lat przed narodzinami Chrystusa, ocet był produkowany i powszechnie używany. Hipokrates pisał, że stosowała go również ludność grecka, jednak w nieco inny sposób niż Egipcjanie, bowiem przede wszystkim w celach leczniczych. Rzymianie chętnie używali go jako przyprawy lub środka konserwującego. W średniowieczu natomiast znano dobrze jego dezynfekującą moc (co było szczególnie przydatne w czasie rozprzestrzeniania się zarazy).

Czy różni się ocet winny od zwykłego?

Skoro już wiemy jak bogatą historię posiada ocet, wyjaśnijmy różnicę pomiędzy tradycyjnym octem białym a octem winnym. Polega ona przede wszystkim na sposobie pozyskiwania. Jak już opisano wyżej, ocet winny powstaje w wyniku fermentacji octowej wina, natomiast ocet biały zwany także spirytusowym, otrzymywany jest poprzez fermentację octową alkoholu, a następnie rozcieńczenie powstałego kwasu octowego wodą destylowaną. Biały ocet jest jednym z najbardziej powszechnych i podstawowych rodzajów octu i bez trudu można go nabyć w każdym sklepie spożywczym. Ocet winny ma delikatniejszy smak, co sprawia, że ​​jest dobrym składnikiem do winegretów i sosów sałatkowych.

Porównując ocet spirytusowy i ocet winny nie sposób pominąć także różnic związanych z ich składem. Pierwszy z nich jest w zasadzie „jałowy”. Oznacza to, że niewiele w nim składników odżywczych. Znacznie więcej obecnych jest ich w occie winnym (m.in. niektóre witaminy i związki mineralne).

Na co dobry jest ocet winny?

Właściwości octu winnego wykorzystywane są dość powszechnie, choć dla większości z nich raczej trudno znaleźć poparcie w badaniach naukowych. Nie zmienia to jednak faktu, że jako tradycyjnie stosowany środek produkt ten dał się poznać jako skuteczne, naturalne remedium na rozmaite przypadłości.

Zaleca się go m.in. w celu:

• oczyszczania organizmu z toksyn;
• wspierania funkcji układu pokarmowego, w tym wątroby;
• jego stosowanie w niewielkich ilościach zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, dzięki czemu usprawnia trawienie;
• z uwagi na zawartość potasu, ocet winny może nieść także potencjalne korzyści osobom, które cierpią na podwyższone ciśnienie krwi.
• inną cenną zaletą tego specyfiku jest poprawa wchłaniania wapnia oraz magnezu (za działanie takie odpowiada kwas octowy);
• ocet winny biały wspomaga prawidłowy metabolizm tłuszczów i sprzyja obniżaniu podwyższonego poziomu cholesterolu.

Badanie z 2005 roku opublikowane na łamach „European Journal of Clinical Nutrition” wykazało, że ocet z białego wina obniża indeks glikemiczny żywności spożywanej razem z posiłkiem. Na podstawie przeprowadzonego doświadczenia wysnuto wnioski, że u zdrowych pacjentów przyjmowanie niewielkich ilości białego octu winnego może pomóc regulować poziom cukru we krwi i zapewniać krótkotrwałą kontrolę apetytu. To samo badanie wykazało, że ocet z białego wina zwiększa wrażliwość komórek na działanie insuliny u osób z cukrzycą i teoretycznie może pomóc spowolnić postęp choroby.

Czy spożywanie octu winnego może szkodzić?

Zarówno ocet winny biały jak i ocet winny czerwony nie powinny być traktowane jako środki, które mogą być stosowane w nieograniczonych ilościach. Ich nadużywanie może prowadzić do podrażnienia śluzówki przewodu pokarmowego oraz nadkwasoty.

Stosowania octu winnego powinny unikać osoby z chorobą refluksową przełyku, a także cierpiące na zgagę oraz choroby żołądka, w tym wrzody (ocet winny może nasilać objawy). Należy także pamiętać, aby przyjmować go zawsze po uprzednim rozcieńczeniu wodą.

Ocet winny – jak zrobić?

Na koniec szybki i prosty przepis na ocet winny, który można sporządzić w warunkach domowych. Wystarczy przygotować ok. 1 kg winogron, ok. 25-30 g cukru oraz 0,5 litra przegotowanej wody i postępować z zgodnie z poniższymi wskazówkami.

1. Wrzuć oberwane owoce do słoja i delikatnie je rozgnieć.
2. Cukier rozpuść w ciepłej wodzie i zalej nią winogrona.
3. Dociśnij owoce w taki sposób, aby nie wypływały ponad powierzchnię zalewy.
4. Nakryj słoik kilkoma warstwami gazy i odstaw w ciepłe miejsce na ok. 10-14 dni.
5. Gdy ocet będzie gotowy (charakterystyczne delikatne zmętnienie oraz przyjemny zapach), odcedź go od owoców,
6. Pozostaw do dojrzewania na ok. kilka miesięcy.