Węgorzyca – przyczyny, objawy, leczenie węgorka jelitowego

Węgorek jelitowy – jak można się zarazić?

Węgorzyca, określana także jako strongyloidoza, to choroba pasożytnicza wywołana przez węgorka jelitowego (łac. Strongyloides stercoralis), zaliczanego do pasożytów ludzkich z grupy nicieni. Jak wygląda? Węgorek jelitowy przyjmuje nitkowaty kształt i osiąga długość około 2 cm.

Najczęstszą drogą zakażenia węgorkiem jelitowym jest zakażenie przez skórę. Sytuacją sprzyjającą zakażeniu jest chodzenie boso bądź w odkrytym obuwiu po ziemi zanieczyszczonej ludzkimi fekaliami – inwazja pasożyta zazwyczaj odbywa się przez skórę stóp.

Możliwe jest także wnikanie larw przez skórę każdego innego obszaru ciała. Larwy wraz z krwią wędrują przez serce, płuca aż do jelita cienkiego. Tu larwy osiadają i dojrzewają. Po osiągnięciu dojrzałości płciowej, czyli po około 4 tygodniach od zakażenia, dochodzi do złożenia jaj i wyklucia się z nich larw, które następnie wydalane są z kałem.

Znacznie rzadziej spotykaną drogą zakażenia węgorkiem jelitowym jest droga pokarmowa, gdy spożyte zostaną woda lub żywność zakażone larwami.

W przypadku osób będących nosicielami larw możliwe jest ponadto autozakażenie, gdy podczas wydalania larw z kałem nie są one usuwane na zewnątrz, a przenikają przez skórę odbytu i przez ścianę jelita dokonują ponownej inwazji w organizmie żywiciela. Przez cały okres przebywania żywych samic w jelicie człowieka węgorzyca jest zaraźliwa.

To też może Cię zainteresować: Śmierdzące stopy – przyczyny, leczenie

Węgorzyca – objawy zakażenia strongyloidozą

ObjawyStrongyloides stercoralis związane są ściśle z miejscem przebywania larw w organizmie. W miejscu przeniknięcia larwy przez skórę pojawia się zaczerwienienie, obrzęk i bolesność. Możliwe jest wystąpienie wysypek skórnych i zakażeń skórnych.

Wynika to z przerwania ciągłości skóry przez larwę oraz jej wędrówki w kierunku najbliższego naczynia krwionośnego. Gdy larwa dotrze do dróg oddechowych, może pojawić się duszność, kaszel, zapalenie oskrzeli, zapalenie tchawicy czy zapalenie płuc. Może pojawić się krwioplucie. W drodze do jelit larwy mogą osadzić się w sercu, pęcherzyku żółciowym, nerkach, a nawet mózgu.

Najczęściej jednak mamy do czynienia z węgorkiem w jelitach, co związane jest z wystąpieniem następujących objawów:

• bóle brzucha,
• brak apetytu,
• spadek masy ciała,
• anemia,
• biegunki,
• drażliwość i bezsenność.

Możliwa jest także węgorzyca bez żadnych objawów.

Diagnostyka węgorzycy – jak rozpoznać węgorka w organizmie?

Objawy węgorzycy są niespecyficzne, zatem – jak w przypadku każdego jelitowego pasożyta ludzkiego – rozpoznanie infekcji opiera się na wykazaniu obecności jaj pasożyta w kale.

Dla wiarygodnych wyników badania kału na pasożyty konieczne jest pobranie trzech próbek – w pojedynczej próbce trudno jest wykryć jaja węgorka, co wynika z umiarkowanej ilości jaj oraz niewielkiej częstotliwości ich wydalania.

Próbki kału powinny być pobrane co 2–3 dni. Wykonywany jest preparat mikroskopowy metodą zagęszczania (np. flotacji) bądź poprzez rozmaz bezpośredni. Potem preparat oceniany jest w mikroskopie świetlnym.

W rozpoznaniu wykonuje się nie tylko badania na obecność węgorka jelitowego w kale. Materiałem do badania może być też treść dwunastnicy, plwocina, ślina bądź mocz – tu znaleźć można larwy pasożyta.

Próby wprowadzenia testów serologicznych okazały się niezbyt skuteczne, gdyż obciążane były licznymi reakcjami krzyżowymi – mimo to niekiedy wykonywane są testy ELISA.

Jak wygląda leczenie węgorzycy i jak zapobiegać chorobie?

Leczenie węgorzycy wymaga zastosowania leków przeciwpasożytniczych. Pasożyt jest oporny na leczenie, niekiedy istnieje konieczność kilkukrotnego powtórzenia terapii. Najpowszechniej stosowanym lekiem jest iwermektyna (w dawce 200 µm na każdy kilogram masy ciała, przyjmowanej przez 2 dni) bądź albendazol (w dawce 400 mg podawanej 2 razy dziennie przez około tydzień).

Około 4 tygodnie po zakończonym leczeniu węgorka jelitowego konieczne jest wykonanie kontrolnego badania kału w celu potwierdzenia skuteczności leczenia. Należy pamiętać, że wszelkie próby naturalnego leczenia węgorzycy i usuwania węgorka z organizmu domowymi sposobami są nie tylko nieskuteczne, ale i niebezpieczne dla zdrowia.

Najskuteczniejszą profilaktyką węgorzycy jest przede wszystkim zachowanie higieny osobistej. Konieczne jest częste mycie rąk, dokładne mycie owoców i warzyw, a także zakładanie obuwia i rękawic ochronnych w czasie prac w ziemi. Szczególną ostrożność zachować należy podczas pobytu w krajach tropikalnych, gdzie węgorzyca występuje powszechnie.

Zakażenie węgorkiem jelitowym w Polsce występuje dość rzadko.

Bibliografia:

• https://www.medycynatropikalna.pl/chorobazakazna/28/wegorczyca-%28strongyloidoza%29
• https://academic.oup.com/cid/article/33/7/1040/429704
• https://www.odermatol.com/wp-content/uploads/file/2_2010/9_%20Infestacja%20Strongyloides%20stercoralis.pdf