Mdłości po jedzeniu – jakie mogą być przyczyny nudności po jedzeniu?

Jakie są przyczyny mdłości?

Nudności i wymioty to odruchy fizjologiczne, mające chronić organizm przed potencjalnie szkodliwymi substancjami, które zostały połknięte. Mogą one jednak być objawem patologii dotyczącej zarówno samego układu pokarmowego, jak i innych chorób ogólnoustrojowych. Pojawiają się także jako działania niepożądane niektórych leków. Do najważniejszych przyczyn mdłości i wymiotów zaliczamy choroby:

• układu pokarmowego, zarówno ostre jak i przewlekłe;
• ośrodkowego układu nerwowego – migreny, incydenty naczyniomózgowe, guzy OUN;
• psychiczne – depresja, zaburzenia lękowe;
• laryngologiczne – choroby błędnika, choroba Meniere'a, choroba lokomocyjna;
• układu moczowego – kolka nerkowa, odmiedniczkowe zapalenie nerek.

Zdarzają się mdłości po antybiotyku i innych lekach, np. po niesteroidowych lekach przeciwzapalnych. Przyczyną nudności po jedzeniu mogą być niektóre pokarmy np. grzyby. Częste są mdłości po alkoholu.

Z kolei mdłości w ciąży są objawem fizjologicznym i zanikają w raz z rozwojem płodu.

Mdłości bez wymiotów mogą mieć niewielkie nasilenie, jednak z uwagi na nawracający charakter mogą być uciążliwe dla pacjentów. Należy zwrócić wówczas uwagę czy nudnościom towarzyszą inne niepokojące objawy oraz ustalić okoliczności w jakich się pojawiają oraz ich ewentualny związek z porą dnia i posiłkiem.

Przeczytaj też: Biegunka po jedzeniu – przyczyny i leczenie

Mdłości po jedzeniu – jakie są przyczyny mdłości po posiłku?

Związek mdłości z przyjmowaniem posiłku w pierwszej kolejności nasuwa podejrzenie choroby układu pokarmowego. Poposiłkowe nudności (oraz współistniejące z nimi wymioty) mogą wynikać m.in. z:

• zapalenia błony śluzowej żołądka;
• choroby wrzodowej żołądka i zwężenia odźwiernika;
• kamicy żółciowej, zapalenia pęcherzyka żółciowego lub zapalenia trzustki;
• nadwrażliwości pokarmowej.

Należy także pamiętać, iż przyczyną mdłości, w tym także mdłości po jedzeniu, mogą mieć podłoże psychogenne. Zarówno silny stres, jak i zaburzenia psychiczne takie jak jadłowstręt, bulimia, depresja czy zaburzenia lękowe, mogą leżeć u podstaw tego rodzaju dolegliwości. Na występowanie mdłości po jedzeniu oraz objawów dyspeptycznych (uczucia pełności, dyskomfortu w nadbrzuszu) wpływ ma także stosowana dieta. Przyjmowanie posiłków ciężkostrawnych może sprzyjać ich nasileniu.

Czytaj również: Leki na wymioty – jakie wybrać?

Nudności po jedzeniu i wymioty po jedzeniu – jakie badania zrobić?

Diagnostykę w kierunku ustalenia przyczyn mdłości po jedzeniu (i ewentualnych wymiotów) należy rozpocząć od dokładnie zebranego wywiadu obejmującego: czas wystąpienia objawów (od jak dawna pacjent odczuwa dolegliwości), okoliczności (czy pojawiają się one bezpośrednio po posiłku czy może po kilku godzinach) oraz obecność objawów współistniejących (czy towarzyszą bóle brzucha, uczucie pieczenia w nadbrzuszu, biegunka i inne).

Jeżeli pojawiają się nudności i wymioty po posiłku, istotne jest także jaką treścią pacjent wymiotuje – czy jest to strawiony czy niestrawiony pokarm, czy pojawia się krew w wymiotach, czy wymioty są fusowate (to może sugerować krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego i chorobę wrzodową jako przyczynę) oraz jak duże jest nasilenie dolegliwości.

Przeczytaj też: Ból brzucha po alkoholu

W ukierunkowaniu diagnostyki przyczyn wymiotów po jedzeniu istotne jest także zebranie wywiadu mogącego wskazać na ewentualne podłoże psychogenne. Jeżeli dolegliwości są mocno nasilone lub towarzyszą im. tzw. objawy alarmowe (utrata masy ciała, niedokrwistość, nocne bóle brzucha, żółtaczka, krwawienie z przewodu pokarmowego, zaburzenia połykania) proponuje się wykonanie badania endoskopowego przełyku, żołądka i dwunastnicy.

Pozwala to ustalić ewentualne organiczne podłoże objawów mdłości po jedzeniu (zapalenie przełyku, żołądka, choroba wrzodowa). Pomocne mogą być także badania laboratoryjne oceniające prawidłowość funkcjonowania wątroby i trzustki, a także badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej. Jeśli nie ma wyraźnego związku w/w dolegliwości z posiłkiem, a mają one charakter utrzymujący się, należy także rozważyć przyczyny laryngologiczne, neurologiczne i inne.

Przeczytaj: Wymiotowanie żółcią – co oznacza?

Jak leczyć mdłości po jedzeniu? Jaka dieta będzie najlepsza?

Sposób leczenia mdłości po jedzeniu zależy głównie od ich przyczyn. Jeżeli udaje się ją ustalić, należy wdrożyć leczenie przyczynowe (np. zapalenia żołądka, choroby wrzodowej itd.). Jeśli konieczne jest leczenie objawowe zastosowanie znajdują leki pobudzające perystaltykę górnego odcinka przewodu pokarmowego.

Należy także pamiętać o stosowaniu lekkostrawnej diety, unikaniu potraw tłustych i smażonych oraz regularnym przyjmowaniu posiłków o umiarkowanej objętości. Gdy objawy mają podłoże psychogenne pomocna może okazać się psychoterapia.

Przeczytaj też: Bulimia – przyczyny, objawy, leczenie

Nudności po jedzeniu mogą być błahym objawem związanym np. ze złym odżywianiem, niemniej jednak, jeśli mają charakter przewlekły, nasilający się lub towarzyszą im inne niepokojące objawy (częste wymioty, bóle brzucha, spadek masy ciała, zaburzenia rytmu wypróżnień, a także objawy neurologiczne: zaburzenia widzenia, bóle głowy, zaburzenia przytomności itd.), mogą one być zwiastunem toczącej się poważnej choroby. W powyższym przypadku należy pilnie skonsultować się z lekarzem, aby jednoznacznie ustalić przyczynę dolegliwości i wdrożyć leczenie celowane.