Leki przeciwwymiotne – jakie leki na wymioty są najlepsze?

Leki na wymioty – przyczyny wymiotów

Wymioty są reakcją obronną organizmu. Odruch wymiotny oznacza prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Nudności to nic innego jak odczucia związane z koniecznością wymiotowania, to uczucie, kiedy mówimy "niedobrze mi". Nudności i wymioty są oznaką zatrucia lub infekcji rotawirusowej. Mogą towarzyszyć gorączce, anginie, a nawet być następstwem uporczywego kaszlu. Dzieci najczęściej wymiotują przy chorobie lokomocyjnej. Niektóre leki mogą powodować działania niepożądane, a wśród nich często są właśnie nudności i wymioty. Długotrwałe wymioty mogą prowadzić do odwodnienia organizmu.

Wymioty można podzielić ze względu na czas występowania na ostre i przewlekłe. Ostre trwają dzień lub 2, a przewlekłe powyżej tygodnia. Przyczyną ostrych wymiotów jest najczęściej zatrucie pokarmowe. Przewlekłe wymioty towarzyszą natomiast chorobom przewlekłym, np. zapaleniu błony śluzowej żołądka czy chorobom psychicznym.

Stanem, w którym często pojawiają się mdłości i poranne wymioty, jest także pierwszy trymestr ciąży. Jednym ze sposobów, jaki może pomóc przyszłej mamie bez sięgania po leki na wymioty w ciąży, jest zjedzenie drobnego posiłku (np. krakersa, sucharka) przed wstaniem z łóżka.

Wymioty pojawiają również niekiedy w trakcie zażywania leków. Są on działaniem ubocznym wielu leków stosowanych w chorobach nowotworowych. Istnieje jednak wiele stosowanych leków przeciwwymiotnych przy chemioterapii czy radioterapii.

Leki przeciwwymiotne – leki przeciwhistaminowe

Wyróżniamy leki przeciwwymiotne ze względu na sposób ich działania. Przeciwhistaminowe leki na wymioty tej grupy blokują receptory histaminowe H1. Stosuje się je w leczeniu choroby lokomocyjnej i innych zaburzeń błędnika . Niektóre z nich, po konsultacji z lekarzem, mogą być stosowane, aby zapobiegać silnym porannym wymiotom w ciąży.

W tej grupie leków przeciwwymiotnych znaleźć można zarówno preparaty dostępne bez recepty, jak i na receptę. Lekiem przeciwwymiotnym bez recepty jest dimenhydrynat – połączenie działającej przeciwhistaminowo difenhydraminy z inną substancją.

Te tabletki na wymioty stosuje się w leczeniu choroby lokomocyjnej. Można je stosować również u dziecka powyżej 6 lat, w mniejszej dawce. Lek ten występuje również w postaci gum do żucia.

Innym lekiem działającym przeciwwymiotnie, blokującym receptory histaminowe, jest dostępna wyłącznie na receptę prometazyna. Występuje ona w postaci syropu oraz drażetek. Działaniem ubocznym leków tej grupy jest senność. Z tego względu w trakcie ich stosowania nie wolno prowadzić samochodu ani innych pojazdów mechanicznych.

Leki na wymioty na receptę

Mechanizm działania tych leków polega na blokowaniu receptorów dopaminergicznych D2 w mózgu. Stosuje się je w leczeniu nudności i wymiotów spowodowanych np. chorobą nowotworową czy niektórymi lekami, jak choćby tymi stosowanymi w znieczuleniu ogólnym. Tego typu leki przeciwwymiotne są również stosowane w leczeniu schizofrenii.

Wszystkie leki na wymioty tej grupy dostępne są wyłącznie na receptę. Należą do nich m.in.:

• domperidon,
• droperidol,
• haloperidol,
• chloropromazyna,
• tietylperazyna,
• lewopromazyna.

W zależności od substancji, mogą to być leki przeciwwymiotne, w formie tabletek, kropli lub czopków.

Leki przeciwwymiotne mogą ponadto powodować senność i opóźniać reakcję chorego. Z tego powodu powinno się zachować maksymalną ostrożność w trakcie prowadzenia samochodu, a najlepiej tego unikać.

Leki na wymioty – blokujące receptory serotoninowe

Radio- i chemioterapia powodują uwolnienie w jelicie cienkim serotoniny. Pobudzenie przez nią receptorów 5-HT₃ wyzwala z kolei odruch wymiotny.

Z tego powodu w leczeniu wymiotów przez nie spowodowanych, a także w ich profilaktyce stosuje się leki blokujące receptory 5-HT3, tzw. setrony. Leki te stosuje się w leczeniu wymiotów pooperacyjnych.

Do grupy tej należą:

• dolasetron,
• granisetron,
• tropisetron,
• ondansetron.

To leki na wymioty na receptę. Są one dobrze tolerowane przez pacjentów. Najczęstszym skutkiem ubocznym są zaparcia.

Innymi grupami leków przeciwwymiotnych stosowanymi w profilaktyce wymiotów po chemioterapii nowotworów są blokery receptorów NK1 (aprepitant i fosaprepitant) i glikokortykosteroidy (np. deksametazon).

Sposoby na wymioty i ziołowe leki przeciwwymiotne

Ziołem o udowodnionym działaniu przeciwwymiotnym jest kłącze imbiru (Zingiberis rhizoma). Można zażywać zarówno sam surowiec, jak i herbatki czy też kapsułki lub tabletki z imbirem. Pod nadzorem lekarza można stosować go również dla złagodzenia wymiotów w ciąży oraz u dzieci.

Kapsułki z imbirem są również odpowiednim lekiem na wymioty dla dziecka powyżej 6 lat. Może być również stosowany przez dzieci w tym wieku oraz dorosłych w chorobie lokomocyjnej.

W trakcie wymiotów u dziecka łatwo dochodzi do odwodnienia organizmu. Należy więc pamiętać, aby chory uzupełniał utracone płyny. Najlepiej, aby były one chłodne – zmniejsza to odruch wymiotny. Ryzyko odwodnienia przy wymiotach wzrasta, jeśli towarzyszy im biegunka. Wówczas należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem