Przedawkowanie magnezu – jakie są objawy i co robić?

Magnez – niedobór – czy to groźne?

Magnez to pierwiastek należący do grupy berylowców. Swoje dobroczynne działanie zawdzięcza właściwościom strukturalnym. Kształtuje on bowiem błonę komórkową i inne elementy tkanek. Ma wpływ na wydolność wszystkich układów w organizmie człowieka. Odgrywa też rolę w syntezie kwasów tłuszczowych, dlatego poleca się go osobom otyłym.

Godne uwagi jest jego działanie na stres. Mówi się, że magnez uspokaja i odpręża. Popularność zyskuje dzięki właściwościom rozkurczającym mięśnie i zmniejszającym ciśnienie krwi. Pomocny jest w miażdżycy i arytmii. W organizmie ludzkim jest blisko 24 g magnezu.

Magnez ma też dobroczynny wpływ na płód w okresie ciąży. W wielu krajach zaleca się jego suplementację na długo przed planowanym powiększeniem rodziny. Niedobór magnezu w organizmie, zwłaszcza w tym okresie, może bowiem grozić poronieniem.

Fachowa nazwa niedoboru magnezu to hipomagnezemia. Dzieje się tak, gdy jego poziom w organizmie spada poniżej 0,7 mmol/l. By zbadać tę wartość, wystarczy wykonać tradycyjne badanie laboratoryjne z krwi. O hipomagnezemii mówimy także, gdy w teście obciążenia magnezem wydalamy blisko 80 proc. podanego dożylnie pierwiastka. Badania te wykonuje się jednak tylko w warunkach szpitalnych.

Powodem niedoboru jest zazwyczaj znikoma ilość tego pierwiastka w diecie lub jego złe wchłanianie. Najczęstsze objawy hipomagnezemii to: nadmierna kurczliwość mięśni, zaburzenia snu, stany depresyjne, problem z koncentracją i pamięcią.

Czytaj również: Leki na wymioty – jakie wybrać?

Przedawkowanie magnezu – u kogo?

Hipermagnezemia to z kolei określenie nadmiaru magnezu. Przedawkowanie tego pierwiastka występuje niezwykle rzadko. Na jego wysoki poziom narażeni są zazwyczaj chorzy:

• z niewydolnością nerek,
• leczeni solami litu,
• zażywający w nadmiarze preparaty magnezowe,
• z niedoczynnością tarczycy,
• z niewydolnością nadnerczy.

O hipermagnezemii mówimy, gdy poziom magnezu w badaniu laboratoryjnym przekroczy 1 mmol/l. W początkowym stadium schorzenie przebiega bezobjawowo. Hipermagnezemia objawy daje dopiero wtedy, gdy stężenie pierwiastka jest większe niż 2 mmol/l.

Magnez w ciąży i u dzieci a przedawkowanie

Magnez w ciąży jest niezwykle istotny, ponieważ zapewnia prawidłowy rozwój dziecka. Suplementację nim poleca się nawet paniom planującym poczęcie. Dzienna dawka magnezu dla kobiet ciężarnych waha się pomiędzy 400 a 1000 mg na dobę, według wskazań lekarza.

Dzięki suplementacji zapobiega się wysokiemu ciśnieniu i zapewnia swobodny przepływ krwi przez naczynia. Tak jak i innych suplementów w ciąży, tak i magnezu nie wolno zażywać na własną rękę. Najlepsze połączenie to magnez i witamina B₆ , która zwiększa wchłanialność tego pierwiastka.

Jednak nadmiar magnezu w ciąży jest groźny. Objawia się zazwyczaj osłabieniem, mrowieniem kończyn albo wysypką, czasem także trudnościami w oddychaniu. Jeśli takie objawy wystąpią (choć są bardzo rzadkie), trzeba się pilnie skontaktować z lekarzem.

Częściej niż z nadmiarem, spotykamy się z niedoborem magnezu w ciąży. Grozi to nadmierną skurczliwością macicy (określoną jako „stawianie się brzucha”) i może skutkować poronieniem.

Magnez u dzieci także jest ważny. U niemowląt dawka magnezu to średnio 40–60 mg na dobę i wzrasta z wiekiem. Jego zawyżony poziom może wystąpić u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym.

Magnez jest także obecny w niektórych wodach mineralnych, które podajemy do picia naszym maluchom. Pamiętajmy o tym, nim zastosujemy jakiekolwiek suplementacje. Nadmiar magnezu u dziecka może spowodować kruchość kości, problemy z zębami i z nerkami.

Nadmiar magnezu – co robić, jakie badania wykonać, jak leczyć?

Objawy przedawkowania magnezu zauważyć możemy przy poziomie wyższym niż 2 mmol/l. Zalicza się do nich najczęściej: osłabienie mięśni, mrowienie, nudności i wymioty. Nadmiar magnezu to także objawy takie jak: wysypka, biegunka (opisywany pierwiastek w nadmiarze ma działanie przeczyszczające).

Wysokie stężenie magnezu (5–7 mmol/l) może doprowadzić nawet do zatrzymania akcji serca lub do całkowitego porażenia mięśni. Tak wysoki poziom magnezu oznaczać może zatrucie magnezem. Konieczne jest wtedy wezwanie pogotowia ratunkowego. Jeśli mamy za dużo magnezu, warto udać się do lekarza.

Wysoki poziom tego pierwiastka w organizmie to nie tylko objawy przedawkowania magnezu. Podwyższone stężenie może sugerować także chorobę nerek albo jelit. W celu potwierdzenia diagnozy wykonuje się: pomiar stężenia kreatyniny we krwi, jonogram (fosfor, magnez, wapń) lub gazometrię.

Jeśli mamy do czynienia z nadmiarem magnezu, jak go usunąć? Najczęściej stosuje się leki moczopędne, których zadaniem jest wypłukanie nadmiaru pierwiastka z organizmu. W ostateczności trzeba wprowadzić dializę krwi.

Czytaj również: Luźne stolce – jakie są przyczyny częstych, luźnych stolców?

Magnez w suplementach i w diecie

Podstawowe źródło magnezu stanowi pożywienie. W czym jest magnez? Jest go najwięcej w: orzechach, pestkach dyni, awokado, kakao, w ciemnym pieczywie, w roślinach strączkowych, w płatkach owsianych.

Spotkamy go także w kaszy gryczanej i w gorzkiej czekoladzie. Nie oznacza to, że powinniśmy te pokarmy spożywać w nadmiarze. Zadbajmy po prostu o ich obecność w naszej codziennej diecie. Magnez dostarczamy też poprzez picie wód mineralnych. Wiele z nich ma jony magnezu i wapnia, o czym nie należy zapominać.

W medycynie magnez spotkamy w suplementach, pod postacią mleczanów lub siarczanów magnezowych – często w połączeniu z witaminą B₆, która zwiększa jego wchłanialność. Suplementy z magnezem kupimy w aptece i sklepie zielarskim.

Na rynku znajdziemy także preparaty witaminowe oraz duet magnezu z potasem, popularny na skurcze (nadmiar magnezu i potasu – objawy są takie same jak w przypadku przedawkowania samego magnezu). Najczęściej jest to magnez w tabletkach lub pod postacią tabletek musujących.

Kupując kolejny suplement, dokładnie zbadajmy jego skład. Upewnijmy się, czy w kolejnej łykanej pastylce nie będzie za dużego stężenia pierwiastka. Skutki uboczne magnezu w tabletkach mogą być przyczyną złego samopoczucia.