Magnez we krwi – badanie poziomu magnezu w surowicy

Niski magnez we krwi – hipomagnezemia

Podstawowym wskazaniem do badania stężenia magnezu jest podejrzenie jego niedoboru (hipomagnezemii) lub nadmiaru (hipermagnezemii) oraz monitorowanie leczenia mogącego mieć na nie wpływ.

Hipomagnezemia może powodować między innymi nadpobudliwość, drażliwość, objawy ze strony mięśni związane z ich nadmiernym pobudzaniem (takie jak drżenie, skurcze, osłabienie), apatię i obniżenie nastroju (w niektórych przypadkach nawet depresję), kamicę układu moczowego i wiele innych objawów. Większego stopnia niedobór magnezu skutkować może zaburzeniami pracy układu sercowo-naczyniowego, nieprawidłowym wydzielaniem niektórych hormonów (zwłaszcza parathormonu zaangażowanego w regulację poziomu wapnia i fosforanów) i zaburzeniami równowagi wodno-elektrolitowej. Może również przyczyniać się do rozwoju poważnych chorób psychicznych i zaburzeń stanu świadomości. Skrajna hipomagnezemia prowadzić może do niebezpiecznych arytmii oraz niewydolności serca i stanowi zagrożenie życia

Wysoki magnez we krwi – hipermagnezemia

Podwyższony poziom magnezu wywołuje objawy związane z hamowaniem przewodnictwa nerwowo-mięśniowego. Wystąpić mogą mrowienia i drętwienia, zaparcia, problemy z oddawaniem moczu, obniżenie ciśnienia tętniczego czy osłabienie siły mięśni. Bardzo nasilona hipermagnezemia może być przyczyną niewydolności oddechowej (wskutek osłabienia mięśni oddechowych), zaburzeń świadomości (w tym śpiączki) oraz zaburzeń pracy serca (w ciężkich przypadkach grozi zatrzymaniem akcji serca).

Odchylenia poziomu magnezu w surowicy wystąpić mogą zwłaszcza w przypadku chorób nerek i układu pokarmowego, które często skutkują zaburzeniami wchłaniania i wydalania tego pierwiastka. Metabolizm magnezu jest ściśle związany z metabolizmem innych ważnych elektrolitów, zwłaszcza wapnia i potasu, stąd też badanie wskazane jest również w przypadku opornych na leczenie lub trudnych do wyjaśnienia zmian ich stężeń.

Badanie magnezu we krwi – normy

Poziom magnezu w surowicy określa się na podstawie analizy składu krwi żylnej.

Zakres wartości prawidłowych dla stężenia magnezu w osoczu krwi wynosi 0.65–1.2 mmol/l lub 1.7–2.7 mg/dl. Poziom niższy niż podany określamy jako hipomagnezemię, wyższy natomiast – hipermagnezemię. Dokładne granice zakresu referencyjnego mogą różnić się w zależności od wieku badanego i laboratorium wykonującego badanie. W większości przypadków na wydruku wyniku badania podany jest przyjęty w danym przypadku zakres prawidłowy.

Wyniki mieszczące się w zakresie referencyjnym uznawane są za normę. Sugerują one sprawność mechanizmów regulujących stężenie magnezu i są wyrazem odpowiedniego stanu jego zapasów. Zdarza się jednak, że zapasy magnezu ustrojowego są obniżone mimo prawidłowego wyniku badania.

Niski poziom magnezu we krwi – co oznacza?

Interpretując nieprawidłowy wynik należy mieć na uwadze, że magnez zawarty w osoczu stanowi zaledwie około 1% całości zgromadzonej w ustroju. Wskutek tego jego poziom we krwi często nie odzwierciedla w pełni zaburzeń gospodarki magnezowej.

Przyczyną odchyleń od stanu prawidłowego zarówno w przypadku hiper- jak i hipomagnezemii jest najczęściej nieadekwatne dostarczanie magnezu do organizmu (np. dieta uboga w magnez doprowadzi w konsekwencji do jego niedoboru, podczas gdy zbyt intensywne leczenie z użyciem preparatów magnezu – np. choroby wrzodowej żołądka lub hipomagnezemii – wywoła „przeładowanie” nim organizmu).

Do obniżenia poziomu magnezu w osoczu prowadzą również choroby układu pokarmowego przebiegające z zaburzeniami wchłaniania, stany nadmiernej jego utraty przez nerki (w tym np. przez niektóre choroby uwarunkowane genetycznie, nadużywanie alkoholu, zaburzenia elektrolitowe, choroby nerek, niektóre leki) oraz sytuacje powodujące jego „ucieczkę” z osocza do komórek (wiele różnorodnych stanów patologicznych). Istotne jest, że obniżona zawartość magnezu w osoczu nie zawsze oznacza zmniejszenie całkowitych jego zapasów. Dokładne zdiagnozowanie hipomagnezemii często możliwe jest dopiero po zbadaniu wydalania magnezu w dobowej zbiórce moczu i wykonaniu innych dodatkowych badań.

Wysoki poziom magnezu we krwi – co oznacza?

Hipermagnezemia, poza nadmierną podażą magnezu, wywołana bywa stanami nadmiernego jego wchłaniania (np. w chorobach zapalnych przewodu pokarmowego) lub upośledzonego wydalania. Usuwanie magnezu zaburzone jest najczęściej w niewydolności nerek, ale również w przebiegu chorób układu wydzielania wewnętrznego (np. niedoczynności tarczycy lub kory nadnerczy) i w wyniku stosowania niektórych leku (zwłaszcza preparatów litu).

Każdy przypadek nieprawidłowego poziomu magnezu we krwi powinien skłonić do zbadania czynności nerek i stężenia innych elektrolitów. Mając na uwadze skomplikowane mechanizmy rządzące wchłanianiem magnezu, jego dystrybucją w organizmie i wydalaniem, wynik należy zawsze konsultować z lekarzem.