Gaz pieprzowy – właściwości, sposób działania, czy jest legalny?

Czym jest gaz pieprzowy?

Gaz pieprzowy to laktymator, czyli łzawiący bojowy środek trujący potocznie zwany gazem pieprzowym, używany do samoobrony w sytuacji zagrożenia. Jego substancją czynną jest kapsaicyna (do 15%) w formie oleożywicy – oleoresin capsicum. Gaz pieprzowy nie wywołuje bólu, działa poprzez wywołanie uczucia silnego pieczenia, które połączone jest z trudnościami w oddychaniu i utrzymaniu otwartych oczu. Powoduje dezorientację u osoby nim porażonej.

Jak działają gazy pieprzowe?

Gaz pieprzowy posiada działanie drażniące, które odczuwa się na skórze, oczach, śluzówkach i układzie oddechowym. Gaz w zdecydowanej większości przypadków nie wyrządza krzywdy na zdrowiu ani nie zagraża życiu napastnika. Sposób użycia gazu jest prosty i polega na skierowaniu strumienia substancji w stronę twarzy agresora. Kapsaicyna będąca substancją czynną zaczyna działać natychmiast, a osoba potraktowana gazem odczuwa silny, wręcz palący ból wywołany przez niezwykle intensywne pieczenie oczu i skóry. Kapsaicyna wprowadza w stan dezorientacji, a tym samym uniemożliwia kontynuowanie napaści, ataku, obezwładnia napastnika. Po spryskaniu oczy napastnika automatycznie się zamykają, łzawią, a osoba spryskana, która nic nie widzi, może zacząć panikować. Pocieranie oczu powoduje jeszcze gorsze pieczenie, gdyż gaz wnika dalej w skórę. Pojawia się katar, nadmierna produkcja śliny. Z kolei podrażnione komórki dróg oddechowych i płuc próbują pozbyć się substancji chemicznej – napastnik zaczyna intensywnie kaszleć.

Choć odpowiednio użyty gaz pieprzowy nie wyrządza trwałej szkody na zdrowiu osoby nim potraktowanej, to w niektórych przypadkach jego zastosowanie może być niebezpieczne. Spryskanie gałki ocznej napastnika z bardzo bliskiej odległości może doprowadzić do erozji rogówki, zaćmy, a nawet do całkowitej ślepoty. Ponadto gaz obronny może wywołać potencjalnie śmiertelną niewydolność oddechową u osób cierpiących na astmę lub alergię.

Rodzaje gazu pieprzowego

Na rynku dostępne są gazy pieprzowe w trzech rodzajach:

• Gaz w formie mgły, tzw. gaz stożkowy – nie trzeba dokładnie celować nim w daną partię ciała, bowiem stożek mgły osiąga średnicę nawet do kilkunastu centymetrów. Dzięki temu możemy porazić nim jednocześnie kilka osób stojących blisko siebie. Niestety, gaz stożkowy jest podatny na warunki atmosferyczne – wiatr lub deszcz rozpraszają chmurę gazu, uniemożliwiając mu dotarcie do celu. Co gorsza, rozproszenie chmury może zakończyć się rykoszetem, czyli podrażnieniem twarzy osoby, która gazu użyła.
• Gaz w formie strumienia – ma większy zasięg i przykleja się do celu. Pod wpływem ciśnienia wyrzucany jest strumień cieczy zawierającej substancję drażniącą. Ten rodzaj gazu jest mniej podatny na działanie wiatru i deszczu, a tym samym jego użytkowanie jest bezpieczniejsze. Ryzyko rykoszetu jest mniejsze, a zasięg dużo większy w porównaniu do gazu w formie mgły. Wadą jest konieczność precyzyjnego oddania strzału – gaz strumieniowy nie rozprasza się szeroko w powietrzu.
• Gaz w formie żelu/piany – piana po kontakcie z celem rozszerza swoją objętość i zwiększa obszar działania. Ponadto przywiera do skóry i trudno ją usunąć. Gazy żelowe często zawierają w swoim składzie różnego rodzaju barwniki, które naznaczają napastnika. Ten rodzaj gazu jest odporny na działanie warunków atmosferycznych. Nie rozpyla się w powietrzu, a tym samym może być używany w zamkniętych pomieszczeniach. Ważne jest by zachować odpowiednią odległość od agresora.

Na rynku dostępne są również gazy w innych formach, np. ukryte w paralizatorach czy umieszczone w obudowie pistoletu. Jednak gaz umieszczony w pistolecie staje się pistoletem gazowym, na który musimy posiadać pozwolenie.

Gazy pieprzowe – moc

Do określenia siły gazu pieprzowego używa się skali Scoville’a, która wyrażona jest w jednostkach SHU. Skala ta określa, jak mocno trzeba rozcieńczyć daną substancję, aby zniwelować uczucie pieczenia skóry. Przykładowo, pieprz Cayenne zawiera od 30 000 do 50 000 SHU, a gazy pieprzowe mają aż od 2 000 000 do 5 300 000 jednostek w skali Scoville’a. Oczywiście im wyższe stężenie kapsaicyny, tym działanie gazu jest mocniejsze.

Gaz pieprzowy a gaz łzawiący

Choć na pierwszy rzut oka różnice między gazem pieprzowym a łzawiącym są niewielkie, to tak naprawdę różnią się one między sobą. Gaz pieprzowy to substancja pochodzenia biologicznego, natomiast gaz łzawiący jest produktem całkowicie syntetycznym, wytworzonym chemicznie. Odmienny skład to nie jedyna rzecz, która je różni. Gaz pieprzowy działa natychmiast, jego użycie przynosi oczekiwany rezultat w każdym przypadku. Z kolei gaz łzawiący nie działa na osoby odporne na ból, tj. osoby pod wpływem alkoholu, narkotyków czy innych używek. Ponadto gazu łzawiącego używają najczęściej służby mundurowe, np. do rozgonienia demonstrantów. Gaz pieprzowy to najpopularniejsza „broń”, która znajduje się w torebce kobiet, osób samotnie podróżujących czy po prostu tych, które chcą czuć się bezpieczniej. Gaz łzawiący stosunkowo szybko się ulatnia i do pewnego stopnia można go zmyć. Z kolei gaz pieprzowy, nawet po próbie zmywania, powoduje nieprzyjemne dolegliwości przez ponad pół godziny po ekspozycji. Gaz pieprzowy działa mocniej, a efekt jaki wywołuje substancja drażniąca w nim zawarta może utrzymywać się nawet przez kilka godzin.

Jak postępować gdy dostaniemy gazem pieprzowym?

W przypadku wystawienia się na działanie gazu pieprzowego ważne jest, by przestrzegać kilku wskazówek.

• Nigdy nie dotykamy powierzchni pokrytej gazem. W ten sposób możemy roznieść go w inne miejsca.
• Nie trzemy oczu. Pocierając oczy sprawimy, że będą piekły jeszcze bardziej.
• By pozbyć się gazu powinniśmy przemyć skórę wodą z mydłem. Należy używać wyłącznie zimnej wody, ciepło wzmocni uczucie pieczenia.
• By złagodzić ból i pieczenie, na skórę można przyłożyć okład z jogurtu naturalnego lub kefiru.
• Szybką ulgę dla poparzonej twarzy może przynieść przemycie jej mlekiem lub olejem .
• Do oczu warto wkroplić sól fizjologiczną.
• Na poparzoną skórę nigdy nie nakładamy kremu czy balsamu.

By zneutralizować działanie gazu pieprzowego warto zastosować chusteczkę dekontaminacyjną, która łagodzi uczucie pieczenia oraz przywraca zdolność widzenia. Drugim środkiem neutralizującym działanie gazu obronnego jest płyn czyszcząco-kojący, który łagodzi działanie gazów i innych drażniących środków chemicznych. Jego zastosowanie przynosi natychmiastową ulgę.

Gazy pieprzowe – data ważności

Gaz pieprzowy często nosimy w torebce, aż koniec końców przekroczy datę ważności. Zatem czy można używać gazu obronnego, którego ważność się skończyła? Choć moc kapsaicyny nie powinna słabnąć, to jego używanie po upływie daty ważności nie jest zalecane. Mogą pojawić się problemy z jego używaniem, ciśnienie potrzebne do wyrzucenia płynu z pojemnika może okazać się niewystarczające. Co ważne, trzeba pamiętać, że gaz obronny dość szybko się wyczerpuje. Liczba strzałów jaką można wykonać gazem jest ograniczona. By mieć pewność, że gaz obronny nigdy nie był używany i jest gotowy do użycia warto kupić go w autoryzowanym sklepie.

Czy gaz pieprzowy jest legalny?

Użycie gazu w celu obrony koniecznej zgodnie z art. 11 ustawy o broni i amunicji jest całkowicie legalne. W Polsce gaz pieprzowy sprzedawany jest jako ręczny miotacz gazu, posiadanie gazu pieprzowego nie wymaga specjalnego pozwolenia. Jednak jeśli chcemy skorzystać z pistoletu gazowego będziemy musieli posiadać odpowiednie zezwolenia. Podczas zakupu gazu obronnego być może konieczne będzie pokazanie dowodu osobistego. Należy mieć na uwadze, że gazu można używać jedynie w uzasadnionych sytuacjach, zagrażających naszemu bezpieczeństwu.

Gdzie kupić gaz pieprzowy i ile kosztuje?

Decydując się na zakup gazu pieprzowego powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę na jego cenę i pochodzenie. Tanie gazy obronne oferowane na targowiskach lub zamienniki markowych gazów pieprzowych często cechują się bardzo niską lub nawet zerową skutecznością. Dbając o swoje bezpieczeństwo warto sięgać po sprawdzone produkty od renomowanych sprzedawców. Skuteczne gazy pieprzowe można nabyć w internecie na oficjalnych stronach sklepów z militariami bądź akcesoriami do samoobrony. Kupując gazy pieprzowe dostępne w serwisach aukcyjnych należy mieć na uwadze reputację sprzedającego – produkty od prywatnych sprzedawców, teoretycznie nieużywane, mogą być w rzeczywistości uszkodzone bądź częściowo zużyte. Pieprzowe gazy o wysokiej jakości można nabyć od zweryfikowanych, oficjalnych sprzedawców.

Ile kosztuje gaz pieprzowy? W zależności od marki, składu, rodzaju czy mocy, cena gazów pieprzowych może wahać się od 20 do nawet 400 złotych. Tańsze gazy obronne zazwyczaj cechują się niską pojemnością i skutecznością – są to np. kieszonkowe gazy stożkowe o pojemności 15 ml. Na wyższym pułapie cenowym znaleźć można produkty strumieniowe czy żelowe o większej pojemności (np. 50 ml), dalekim zasięgu i oferujące dodatkowe funkcje, np. zabarwiające opryskanego napastnika czy z wmontowaną latarką. Najdroższe gazy obronne są najczęściej stosowane przez służby porządkowe.

Gaz pieprzowy na psy

Na rynku dostępne są nie tylko gazy obronne przeciw ludziom, ale także i przeciw zwierzętom. Te drugie, które posiadają mniejszą dawkę kapsaicyny, sprawdzają się głównie na leśnych wycieczkach, biwakach czy nawet spacerze w parku. W obronie przed agresywnymi zwierzętami nigdy nie powinniśmy używać gazu przeznaczonego do obrony przed ludźmi – możemy spowodować nieodwracalne uszkodzenia u zwierząt, np. całkowitą utratę węchu.