Flozyny (inhibitory SGLT2) – czym są, jak działają, wskazania i przeciwwskazania, preparaty, cena

Czym są flozyny (inhibitory SGLT2)?

Flozyny, inaczej nazywane inhibitorami SGLT2, to stosunkowo nowe leki, głównie wykorzystywane w terapii cukrzycy typu 2. Odkrycie tych leków datuje się na początek XXI wieku, gdy badacze rozpoczęli eksplorację potencjału terapeutycznego modyfikując działanie transportera glukozy w nerkach.

Termin „flozyna” wynika z charakterystycznej końcówki nazw wielu leków z tej klasy, takich jak empagliflozyna, dapagliflozyna czy kanagliflozyna. Jest to konwencja nomenklatury, która ułatwia identyfikację i klasyfikację leków z tej grupy.

Wpływ flozyn na terapię cukrzycy i ich znaczenie w medycynie

Mimo że wszystkie leki z grupy flozyn działają poprzez hamowanie transportera SGLT2, różnią się one pod względem farmakokinetyki, dawkowania i profilu bezpieczeństwa, co pozwala lekarzom dostosowywać terapię do konkretnych potrzeb pacjentów.

Flozyny szybko zdobyły popularność na świecie i stały się dostępne w wielu krajach, w tym w Polsce. Wprowadzenie ich do terapii cukrzycy znacząco odmieniło podejście do leczenia tej choroby. Leki te nie tylko skutecznie kontrolują poziom cukru we krwi, ale także przynoszą korzyści w redukcji ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych oraz niewydolności serca.

Inhibitory SGLT2, ze względu na swój mechanizm działania, stanowią ważny element w leczeniu cukrzycy. Są cenną alternatywą w stosunku do innych leków, takich jak metformina czy inhibitory DPP-4, i stanowią ważne uzupełnienie dostępnych strategii leczenia.

Mechanizm działania flozyn

SGLT2 (ang. Sodium-Glucose Linked Transporter 2) to białka transportowe znajdujące się w kanalikach proksymalnych nerek. Ich podstawową funkcją jest wchłanianie zwrotne glukozy z przesączu nerkowego z powrotem do krwi. W warunkach fizjologicznych pozwala to organizmowi zachować cenną glukozę, minimalizując jej wydalanie z moczem. W przypadku osób cierpiących na cukrzycę, gdzie występuje podwyższony poziom glukozy we krwi, intensywna reabsorpcja katalizowana przez SGLT2 może przyczyniać się do utrzymania stanu hiperglikemii .

Flozyny, hamując kanały SGLT2, zmniejszają reabsorpcję glukozy w kanalikach nerkowych. Skutkuje to zwiększonym wydalaniem glukozy z moczu, co przyczynia się do obniżenia poziomu glukozy w krwiobiegu. Dzięki temu mechanizmowi flozyny skutecznie pomagają w regulacji poziomu cukru u pacjentów z cukrzycą.

Wskazania do stosowania

Flozyny są lekami zatwierdzonymi do stosowania w monoterapii u pacjentów, którzy mimo przestrzegania zaleconej diety i ćwiczeń fizycznych nie osiągają odpowiedniej kontroli glikemii. Są szczególnie zalecane dla tych chorych, którzy z różnych powodów, takich jak nietolerancja, nie mogą stosować metforminy .

Dodatkowo flozyny mogą być również wprowadzane w skojarzeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, w tym z insuliną , w przypadkach, gdy samodzielne stosowanie tych leków nie zapewnia właściwej kontroli poziomu glukozy we krwi.

Ewentualne inne wskazania

Oprócz leczenia cukrzycy, badania i doświadczenia kliniczne wskazują, że flozyny przynoszą znaczące korzyści także w leczeniu innych schorzeń:

• niewydolność serca – flozyny są stosowane w leczeniu objawowej przewlekłej niewydolności serca, pomagając poprawić funkcję serca;
• choroby nerek – empagliflozyna jest stosowana także w leczeniu przewlekłej choroby nerek, redukując albuminurię i chroniąc nerki przed ich dalszymi uszkodzeniami;
• zespół metaboliczny – u niektórych chorych z tym schorzeniem mogą przynosić korzyści w zakresie poprawy wskaźników metabolicznych.

Przeciwwskazania i potencjalne skutki uboczne

Flozyny, jako inhibitory SGLT2, choć są skuteczne w leczeniu cukrzycy typu 2, nie są odpowiednie dla każdego pacjenta. Oto niektóre z głównych przeciwwskazań do ich stosowania:

• planowany zabieg chirurgiczny;
• zaburzenia czynności nerek;
• kwasica ketonowa;
• uszkodzenie wątroby;
• zakażenia dróg moczowych.

Co więcej, flozyny mogą także powodować pewne skutki uboczne takie jak:

• zakażenia dróg moczowych;
• zakażenia grzybicze;
• kwasica ketonowa;
• hipoglikemia;
• hipotensja.

Dostępne preparaty na rynku

W Polsce obecne są różne preparaty zawierające te substancje czynne, które różnią się między sobą nazwami handlowymi oraz dawkami. Poniżej przedstawiamy listę najpopularniejszych z nich:

Dapagliflozyna

• Nazwa handlowa: Forxiga, Xigduo (w kombinacji z metforminą)
• Dostępne dawki: 5 mg, 10 mg
• Cena: około 130-175zł

Empagliflozyna

• Nazwa handlowa: Jardiance, Synjardy (w kombinacji z metforminą)
• Dostępne dawki: 5 mg, 10 mg
• Cena: około 170-210 zł

Kanagliflozyna

• Nazwa handlowa: Invokana
• Dostępne dawki: 100 mg, 300 mg
• Cena: około 41-220 zł

Ertugliflozyna

• Nazwa handlowa: Steglatro
• Dostępne dawki: 5 mg, 15 mg
• Cena: około 135zl

Niektóre z tej grupy leków są objęte refundacją przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jako że lista leków objętych refundacją może się zmieniać, przed zakupem zaleca się konsultację z lekarzem lub farmaceutą w celu sprawdzenia aktualnej dostępności i ceny danego preparatu.

Podsumowanie

Chociaż flozyny oferują znaczące korzyści w terapii cukrzycy typu 2 oraz innych potencjalnych schorzeń, istotne jest podkreślenie indywidualnego charakteru każdej terapii. Każdy pacjent jest inny, a co skutecznie działa dla jednej osoby, może okazać się nieodpowiednie dla innej.

Ostateczna decyzja o włączeniu danego leku do terapii powinna być dokładnie przemyślana i oparta na dokładnej ocenie klinicznej. Jakiekolwiek zmiany w terapii, czy to wprowadzenie nowego leku, czy modyfikacja obecnie stosowanego, powinny być dokonywane w ścisłej konsultacji z lekarzem, który dokładnie oceni potencjalne korzyści w stosunku do ryzyka dla danego pacjenta.