Krwawienie między miesiączkami

Prawidłowe krwawienie miesiączkowe

Prawidłowe cykle miesiączkowe trwają mniej więcej od 21 do 35 dni, krwawienie powinno trwać do 7 dni, być miernie obfite i umiarkowanie bolesne. Nie zawsze jednak wszystko w organizmie kobiety działa „jak w zegarku”. Czasem niewielka infekcja, osłabienie, stres, mogą spowodować zmianę terminu miesiączki.

Pewne przesunięcia krwawienia są granicą normy, jeżeli kolejne cykle pojawiają się już w normalnym odstępie czasu. Kiedy jednak nie można określić żadnej reguły w występowaniu miesiączek, pojawiają się one częściej niż co 21 dni. Nie jest to z pewnością fizjologia i należałoby wyjaśnić przyczynę takich zaburzeń.

Czytaj również: Krwawienie owulacyjne – plamienie podczas owulacji

Krwawienia między miesiączkami u nastolatek

Kiedy młoda dziewczyna zaczyna miesiączkować, cykle rzadko są regularne. Przyjmuje się, że przez pierwsze dwa lata po menarche (pierwszej miesiączce) mogą być one nieregularne i jest to nadal wariant normy. Cykle nastolatek są przeważnie bezowulacyjne, poziom estrogenów niższy niż u kobiety z normalnymi cyklami. Fizjologicznie głównym źródłem progesteronu jest ciałko żółte, czyli pęknięty pęcherzyk Graafa.

Jako, że u nastolatek rzadko dochodzi do owulacji, czyli pęknięcia tego pęcherzyka, to stężenia progesteronu są niewielkie. Możemy wtedy mówić o niewydolności ciałka żółtego. Dysproporcja między poziomem estrogenów a progesteronu powoduje, że pojawiające się krwawienia przedłużają się. Zdarza się, że trwają nawet do dwóch tygodni. Stan ten fachowo nazywamy menorrhagia juvenilis, czyli krwawienia młodocianych.

Krwawienia międzymiesiączkowe w tym przypadku najczęściej nie wymagają one jednak specjalnego leczenia i po pewnym czasie cykl ulega normalizacji. Kiedy jednak doprowadzają do znacznej anemizacji dziewczyny, konieczna jest suplementacja żelaza, czasem zażywanie leków antyfibrynolitycznych w trakcie miesiączki (kwas traneksamowy, aminokapronowy). Można stosować też leki z grupy NLPZ (niesteroidowych leków przeciwzapalnych), które z jednej strony zmniejszają obfitość krwawienia, ale też uśmierzają ból. Należą do tej grupy chociażby naproksen, ibuprofen. Niekiedy trzeba wdrożyć leczenie hormonalne np. polegające na pobieraniu dodatkowego progesteronu w drugiej fazie cyklu. Lekarze często zaczynają od zapisywania dwuskładnikowej tabletki antykoncepcyjnej, co nie zawsze jest idealnym rozwiązaniem. Oczywiście doprowadzi to do normalizacji krwawień, ale nie jest to normalna miesiączka, tylko krwawienie wynikające z odstawienia pigułki.

Przeczytaj też: Brak okresu przy tabletkach – o czym może świadczyć?

Krwawienie i plamienie w czasie owulacji

Do dodatkowego plamienia lub krwawienia może dojść w czasie owulacji. Dodatkowe krwawienie występujące w połowie między dwiema miesiączkami, o umiarkowanym nasileniu, to najprawdopodobniej krwawienie towarzyszące owulacji.

Czasem zdarza się, że pękającemu pęcherzykowi Graafa towarzyszy niewielkie plamienie. Nie jest to w żadnym wypadku powód do niepokoju ani nie trzeba tego zjawiska leczyć. Przed owulacją dochodzi do nagłego spadku poziomu estrogenów i jest to bezpośrednia przyczyna plamienia. Trwa przeciętnie 2-3 dni, a wzrastający po jajeczkowaniu poziom progesteronu je hamuje.

Przeczytaj również: Progesteron – normy u kobiet, w ciąży i u mężczyzn

Krwawienie po antykoncepcji

Niekiedy przez kilka pierwszych miesięcy stosowania tabletek antykoncepcyjnych dochodzi do plemienia niezwiązanego z cyklem. Dzieje się tak najczęściej w przypadku pigułek o małej zawartości estrogenów (20, 25µg). Najlepszym rozwiązaniem jest zmiana tabletek na takie, które zawierają więcej tego hormonu (30, 35 µg). W przypadku tzw. minipigułek, czyli tabletek z samym progestagenem lub innych form antykoncepcji hormonalnej zawierających tylko ten hormon, plamienia są niestety ich efektem ubocznym.

Do innych rodzajów antykoncepcji opartej na progestagenie należą implanty antykoncepcyjne podskórne i wkładki wewnątrzmaciczne. Krwawienia wywołane są dysproporcją między poziomem progesteronu a estrogenami, których jest mało. I w tej sytuacji, kiedy kobieta tego nie akceptuje, trzeba zmienić rodzaj stosowanej formy zabezpieczenia przed niechcianą ciążą. Trzeba pamiętać, że samo pominięcie pigułki nie tylko zwiększa szanse na zajście w ciążę, ale też może spowodować krwawienie związane ze spadkiem poziomu hormonów.

Infekcje intymne i krwawienia między miesiączkami

Przyczyną krwawień między miesiączkami czasami są infekcje narządów płciowych. Wiele chorób przenoszonych droga płciową może wywołać stany zapalne w obrębie pochwy, szyjki macicy i tym samym powodować okresowe plamienia. Nasilają się one często po stosunku płciowym i nazywane są wtedy krwawieniami kontaktowymi. Do krwawienia ze zmienionej zapalnie szyjki macicy może dojść także w trakcie badania ginekologicznego.

Patogenem, który najczęściej powoduje krwawienia z dróg rodnych jest Chlamydia trachomatis, aczkolwiek również pozostałe drobnoustroje wywołujące STD (choroby przenoszone drogą płciową) mogą wywołać krwawienie. Do postawienia diagnozy niezbędne jest pobranie materiału z kanału szyjki na badanie mikrobiologiczne lub inne testy, które różnicują etiologię infekcji.

Mięśniaki macicy i polipy macicy a nieprawidłowe krwawienia

Bardzo obfite, przedłużające się miesiączki, a także krwawienia między miesiączkami, mogą być wywołane mięśniakami macicy lub polipami macicy (polipami endometrialnymi). Mięśniaki, które przeważnie wywołują takie dolegliwości, to mięśniaki podśluzówkowe, znajdujące się bezpośrednio pod endometrium. Również polipy wystające w kierunku jamy macicy lub zlokalizowane w szyjce macicy mogą spowodować obfite krwawienia. Przyczyna tego tego zjawiska nie jest do końca jasna. Mięśniaki i polipy występują u kobiet w okresie rozrodczym; szczyt ich występowania przypada na 35-40. rok życia. Samo powstawanie mięśniaków wywołują zaburzenia hormonalne i wysokie poziomy estrogenów w stosunku do poziomu progesteronu.

Obfite miesiączkim krwawienia międzymiesiączkowe i krwawienia ze skrzepami, które im towarzyszą, tłumaczy się utrudnionym obkurczaniem naczyń i regeneracją złuszczonego po miesiączce endometrium. Mięśniaki są zmianami łagodnymi, niezłośliwieją, ale gdy ich objawy są bardzo nasilone, należy podjąć leczenie. Do tej pory leczeniem z wyboru była dwuskładnikowa tabletka antykoncepcyjna, normująca stężenie hormonów. Gdy mięśniaki przyjmują duże rozmiary, pozostaje jedynie operacyjne ich usunięcie – samych lub wraz z macicą. Postępowanie zależy od ilości mięśniaków, wieku oraz oczekiwań pacjentki. Obecnie jest jeszcze jedna opcja terapeutyczna – leczenie za pomocą octanu ulipristalu. Jest to selektywny modulator receptora progesteronowego, którego przyjmowanie znacznie zmniejsza wielkość mięśniaków, doprowadzając nawet do ich regresji. Niestety, na razie nie polega on refundacji, a cena jest wysoka.