Produkty o ujemnej kaloryczności

Czym są ujemne kalorie?

Każdy produkt, który spożywamy (za wyjątkiem wody), posiada określoną wartość energetyczną. Energia jest dostarczana organizmowi w postaci makroskładników, takich jak białka, tłuszcze i węglowodany. Aby móc korzystać z konsumowanych składników odżywczych i pozyskiwać z nich kilokalorie niezbędne do prowadzenia procesów życiowych, żywność musi zostać najpierw strawiona, a następnie wchłonięta do krwiobiegu.

Mechanizm trawienia to działanie wymagające inwestycji energii, np. na czynność skurczową przewodu pokarmowego czy wyprodukowanie enzymów trawiennych. Mówiąc prostym językiem, można proces ten porównać do zakładania firmy. Aby nowa działalność mogła się rozwijać i przynosić zyski, musimy najpierw zainwestować określone środki pieniężne.

Pojęcie ujemnych kalorii najczęściej stosuje się w odniesieniu do produktów, które dostarczają bardzo małej ilości energii. Mają one zużywać w procesie trawienia więcej kilokalorii niż same dostarczają. Stanowią dzięki temu podstawę specjalnej diety, której celem jest szybka redukcja masy ciała.

Komponowanie jadłospisu w oparciu o niskokaloryczne warzywa i owoce ma dawać ujemny bilans energetyczny, który w założeniu powinien prowadzić do spalenia nagromadzonej tkanki tłuszczowej.

Czytaj również: Indeks glikemiczny – co to jest, dlaczego jest ważny w cukrzycy i przy odchudzaniu?

Produkty o ujemnej kaloryczności

Produkty, które najczęściej identyfikowane są jako te dostarczające ujemnych kalorii to warzywa i owoce o niskiej wartości energetycznej. Charakteryzują się one zwykle niskim indeksem glikemicznym i wysoką zawartością błonnika. Do grupy tej należą m.in.:

• seler naciowy, ogórek zielony;
• rzodkiewka, papryka;
• melon, cytryna, grejpfrut;
• czosnek, kapusta;
• szparagi, sałata;
• brokuły, kalafior.

Wszystkie wymienione produkty są cennym źródłem włókna pokarmowego, witamin, minerałów, związków antyoksydacyjnych, a także wody. Bez wątpienia są pożądanymi składnikami diety osób pragnących redukować masę ciała. Warto zastanowić się jednak, czy ich duży udział w jadłospisie odchudzającym faktycznie poskutkuje utratą kilogramów szybszą niż w przypadku tradycyjnych metod.

Zobacz też: Najlepsze wiosenne warzywa i zioła na odchudzanie

Dieta ujemnych kalorii – sposób na odchudzanie?

Niestety nie istnieją dowody potwierdzające skuteczność tzw. diety ujemnych kalorii. Samo umieszczenie w jadłospisie wymienionych produktów bez zmiany pozostałych nawyków żywieniowych nie doprowadzi do szybszego spadku masy ciała.

Efekt termiczny niskokalorycznych warzyw i owoców nie wpłynie w znaczący sposób na zwiększenie tempa przemiany materii. Można zatem umownie przyjąć, że pojęcie ujemnych kalorii jest kolejnym mitem żywieniowym.

Co więcej, stosowanie diet opartych tylko i wyłącznie na warzywach i owocach może w dłuższej perspektywie prowadzić do poważnych niedoborów żywieniowych i utrudniać redukcję masy ciała.

Wiąże się to m.in. z bardzo niską kalorycznością takiego jadłospisu, która powoduje utratę beztłuszczowej masy ciała. Mniejsza ilość tkanki mięśniowej jest równoznaczna z wolniejszym tempem przemiany materii, co przekłada się na zahamowanie tempa spadku wagi.

Przeczytaj też: Warzywa i owoce na odchudzanie – które jeść, a których unikać?

Owoce i warzywa na odchudzanie

Mimo braku skuteczności diety ujemnych kalorii, wymienione warzywa i owoce mogą posłużyć do komponowania zdrowej diety odchudzającej. Wśród wielu ich zalet można wymienić:

• niski indeks glikemiczny – oznacza to, że ich konsumpcja nie powoduje szybkiego wzrostu glukozy we krwi, co pomaga kontrolować apetyt oraz obniża ryzyko zaburzeń glikemicznych i odkładania się tkanki tłuszczowej;
• wysoki indeks sytości – zawarty w nich błonnik pokarmowy pęcznieje w przewodzie pokarmowym i daje dłuższe uczucie sytości;
• zawartość witamin i minerałów;
• obecność związków o działaniu przeciwutleniającym – pomagają walczyć z nadmiarem wolnych rodników, zwalniają procesy starzenia się, zmniejszają ryzyko występowania chorób cywilizacyjnych;
• wysoką zawartość wody – ułatwiają zachowania prawidłowego bilansu wodnego.

Warto pamiętać, że zgodnie z zaleceniami dotyczącymi zdrowego odżywiania, każdy posiłek powinien zawierać dodatek warzyw lub owoców w ilości przekraczającej 100 g. W przypadku diety redukcyjnej warto, by w większości przypadków były to produkty podawane na surowo.

Wskazane jest także, aby każdy posiłek rozpoczynać od konsumpcji warzyw zanim przejdzie się do reszty dania. Działanie takie spowalnia szybkość, z jaką wchłaniają się węglowodany, co przekłada się na niższy wzrost poziomu glukozy we krwi i mniejszy wyrzut insuliny.

Owoce na odchudzanie powinniśmy spożywać w kontrolowanych ilościach, tj. do 2–3 porcji dziennie. Zawierają one bowiem cukier prosty – fruktozę, którego nadmiar może przekształcać się w tkankę tłuszczową, a także niekorzystnie wpływać na profil lipidowy i pracę wątroby.