Laktuloza – właściwości, zastosowanie, wskazania i przeciwwskazania, dawkowanie, cena

Laktuloza – właściwości

Laktuloza jest syntetycznym dwucukrem stosowanym w zaparciach. Wykazuje działanie osmotyczne. Nie wchłania się z przewodu pokarmowego i nie podlega trawieniu. W niezmienionej postaci dociera do jelita grubego i zostaje rozłożona do niskocząsteczkowych kwasów organicznych przez florę jelitową, przez co powoduje zakwaszenie treści jelita grubego. Kwasy te zwiększają przenikanie wody do treści kałowej. Laktuloza pobudza również perystaltykę jelit i wpływa korzystnie na mikroflorę jelitową dzięki stymulacji wzrostu m.in. bakterii kwasu mlekowego, a jednocześnie hamowaniu wzrostu bakterii patogennych.

Laktuloza jest także stosowana w leczeniu encefalopatii wątrobowej. Działanie przeczyszczające w tym schorzeniu jest istotne ze względu na zmniejszenie pasażu jelitowego, czego efektem jest zmniejszenie ilości wchłaniania związków toksycznych. Laktuloza zmniejsza wchłanianie amoniaku, ale również innych związków zawierających w swojej budowie azot.

Zaparcia – jak sobie z nimi radzić?

Do typowych objawów zaparć należą:

• zmniejszona ilość wypróżnień (poniżej 3 w ciągu tygodnia),
• wysiłek podczas oddawania stolca,
• uczucie niepełnego wypróżnienia,
• oddawanie twardego stolca.

Przewlekłe zaparcia mogą być spowodowane wieloma czynnikami, m.in. stresem, zaburzeniami defekacji czy innymi chorobami. Problem zaparć może dotyczyć nawet do 24% populacji.

Należy jednak zaznaczyć, że leczenie niefarmakologiczne jest terapią pierwszego wyboru w przypadku zaparć. Początkowo może być potrzebna zmiana stylu życia oraz modyfikacja diety. Brak aktywności fizycznej jest silnie skorelowany z problemem, jakim są zaparcia. Już 30 min aktywności fizycznej dziennie znacznie poprawia konsystencję stolca oraz zmniejsza ilość gromadzących się gazów. Ważne jest również spożywanie odpowiedniej ilości błonnika w diecie oraz przyjmowanie odpowiedniej ilości płynów. Zwiększenie spożywanej dziennej ilości błonnika pozwala na redukcję objawów zaburzeń wypróżniania.

Leczenie farmakologiczne należy rozpocząć w przypadku, gdy zmiana trybu życia i diety nie wpływa pozytywnie na problemy z zaparciami. Środki osmotyczne, do których należy laktuloza, stanowią podstawę terapii farmakologicznej przy przewlekłych zaparciach.

Laktuloza – wskazania do stosowania

Wskazaniami do stosowania laktulozy, zawartej np. w syropie Lactulosum Amara 7,5g/15ml, są:

• przewlekłe zaparcia,
• encefalopatia podczas niewydolności wątroby u osób dorosłych (w stanach przedśpiączkowych i w śpiączce wątrobowej).

Laktuloza – jak stosować w przypadku zaparć?

Dawka początkowa to przykładowo 3-4 razy na dobę po około 35-45 ml. Dawkę podtrzymującą należy ustalić tak, żeby pacjent oddawał 2-3 luźne stolce w ciągu doby (do uzyskania prawidłowych wypróżnień). Nie przekraczaj maksymalnej dawki leku, podanej w dołączonej do niego ulotce.

Dawki dobowe syropów z laktulozą należy dobierać indywidualnie. Początkowo powinno się przyjąć dawkę inicjującą, a następnie stosować dawki podtrzymujące efekt. Najbardziej korzystne stosowanie to przyjęcie zaleconej dawki jednorazowo, podczas śniadania.

Pierwsze efekty przeczyszczające po podaniu doustnym mogą pojawić się dopiero po kilku dniach stosowania, co jest ściśle związane z mechanizmem działania laktulozy. Jeśli po dwóch dniach nie uzyskamy właściwego działania, można zwiększyć dawkę lub częstość przyjmowania syropu.

Przeciwwskazania do stosowania

Przeciwwskazaniami do stosowania preparatów z laktulozą są:

• nadwrażliwość na laktulozę lub którykolwiek składnik preparatu,
• niedrożność przewodu pokarmowego lub ryzyko jego perforacji,
• galaktozemia,
• nietolerancja laktozy.

Działania niepożądane

Laktuloza nie wywołuje wielu działań niepożądanych. Podczas stosowania preparatu mogą pojawić się:

• biegunka,
• wzdęcia, bóle brzucha, nudności, wymioty,
• zaburzenia równowagi elektrolitowej wywołane przez biegunkę.

Laktuloza – interakcje

Laktuloza obniża pH w okrężnicy, więc leki, których uwalnianie zależy od pH, mogą zostać zinaktywowane.

Ponadto istnieje możliwość wystąpienia następujących interakcji:

• korzeń lukrecji – zwiększone ryzyko hipokaliemii,
• droperidol – zwiększenie ryzyka hipokaliemii i hipomagnezemii oraz wzrost ryzyka kardiotoksyczności,
• doustne leki przeciwzakrzepowe – nasilenie ich działania,
• leki zobojętniające sok żołądkowy – hamowanie obniżania przez laktulozę pH treści jelitowej.

Laktuloza a ciąża

Laktuloza w syropie może być stosowana w ciąży oraz podczas laktacji w zalecanych dawkach.

Laktuloza a alkohol

Brak jest dostępnych informacji w karcie charakterystyki produktu leczniczego, które wskazywałyby na możliwość wystąpienia niekorzystnych interakcji podczas stosowania laktulozy oraz jednoczesnego przyjmowania alkoholu.

Laktuloza – preparaty

Na rynku dostępnych jest sporo syropów, które zawierają laktulozę w składzie. Są dostępne bez recepty. Niektóre z nich to:

• Duphalac (667 mg/ml) roztwór doustny 150 ml, 300 ml, 500 ml,
• Lactulose-MIP (9,75 g/15 ml) syrop 200 ml,
• Lactulosum Hasco (2,5 g/5 ml) syrop 150 ml.

Cena, w zależności od preparatu, to od około 7 zł do 40 zł.