Zapach acetonu z ust – jakie mogą być przyczyny, co oznacza?

Zapach acetonu z ust – czy dieta ma znaczenie?

Acetonowy, kwaśny zapach z ust spotykany jest u osób stosujących dietę ubogą w cukry. Spadek stężenia węglowodanów sprawia, że głównym źródłem energii dla organizmu stają się tłuszcze, z których powstają ciała ketonowe. Tłuszcze stają się głównym źródłem pozyskiwania przez organizm energii w przypadku głodzenia oraz niewielkiej podaży cukrów. Związki ketonowe wytwarzane są w wątrobie. Podwyższone stężenie ketonów może sugerować wyczuwalna woń kwaśnych jabłek z ust. Spadek podaży węglowodanów oraz zmniejszenie się ich zapasu prowadzi początkowo do uczucia ciągłego zmęczenia, zawrotów głowy, nudności. Spada także sprawność fizyczna. Stan ten utrzymuje się przez kilka dni lub tygodni do czasu aż organizm zacznie spalać większe ilości tłuszczów i przestawi się na nowe źródło energii.

Dieta ketogenna prowadzić może także początkowo do biegunek i zaparć. Pojawiają się zaburzenia snu, ponieważ organizm może w ten sposób sygnalizować niedobór węglowodanów. Pacjenci zaczynają także tracić na wadze oraz mają obniżony apetyt. Spadek stężenia węglowodanów we krwi prowadzi do spadku stężenia insuliny i wzrostu glukagonu, który pobudza utlenianie kwasów tłuszczowych. Wzrost degradacji białek podczas stosowania tej diety może doprowadzić do negatywnych skutków wynikających z niedoboru białka. Dieta ubogowęglowodanowa i ubogotłuszczowa, która prowadzi do ketozy od dłuższego czasu stosowana jest w leczeniu padaczki zwłaszcza u dzieci.

Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny

Zapach acetonu z ust a cukrzyca

Cukrzyca jest grupą chorób metabolicznych, w których mamy do czynienia z hiperglikemią (wysoki poziom cukru we krwi) spowodowaną zaburzeniem działania lub wydzielania insuliny. Organizm pacjentka, który nie może wykorzystać węglowodanów jako źródła energii w wyniku zaburzeń wydzielania lub działania insuliny zaczyna wykorzystywać w tym celu tłuszcze. W wyniku tego powstają ciała ketonowe, co jest przyczyną zapachu acetonu ust. Przez pacjentów określany jest także jako kwaśny. Część twierdzi, że jest to zapach gazu z ust, zapach moczu z ust lub zapach benzyny.

Przewlekła hiperglikemia prowadzi do uszkodzenia różnych narządów głównie nerek, oczu, naczyń krwionośnych, serca, włókien nerwowych. Szacuje się, że na cukrzycę choruje duża część populacji nawet około 5 proc. Występuje kilka typów cukrzycy: cukrzyca typu 1, cukrzyca typu 2, cukrzyca ciążowa. Cukrzyca typu 1 charakteryzuje się bezwzględnym brakiem insuliny wskutek zniszczenia komórek beta trzustki. Najczęstszą postacią cukrzycy jest typ 2, która charakteryzuje się zaburzeniem zarówno wydzielania jak i działania insuliny. Typowymi objawami cukrzycy są: wzmożone pragnienie, wielomocz, odwodnienie, senność, uczucie osłabienia.

To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny

Zapach acetonu chorych ust – kwasica ketonowa

U chorych na cukrzycą może rozwinąć się zagrażające zdrowiu i życiu powikłanie, jakim jest kwasica ketonowa. Jest ona stanem zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej, w którym pojawiają się ketony w moczu i w krwi. Do stanu tego dochodzi w wyniku niedoboru insuliny. Ciała ketonowe tworzą się najczęściej u chorych na cukrzycę typu I ale mogą być obecne w wynikach badań u pacjentów cierpiących z powodu innych typów cukrzycy.

Kwaśny zapach z ust to nie jedyny objaw kwasicy metabolicznej tego rodzaju. Dochodzi do odwodnienia, utraty glukozy z moczem, pojawiają się zaburzenia elektrolitowe, zaburzenia świadomości, uczucie osłabienia, senność, wymioty, nudności, bóle brzucha, bóle w klatce piersiowej, ból i zawroty głowy, zaczerwienienie twarzy, przyspieszona akcja serca i przyspieszony oddech. Nieleczona kwasica może być przyczyną śpiączki i może zagrażać życiu.

Poza cukrzycą, kwasicę ketonową i tym samym zapach ust określany jako acetonowy) wywoływać mogą:

• zakażenia bakteryjne, grzybicze, wirusowe, w których rośnie zapotrzebowanie na insulinę,
• błędy podczas leczenia insuliną,
• zawał serca oraz udar mózgu,
• zapalenie trzustki.

Inne przyczyny zapachu acetonu z ust

Z ketozą możemy spotkać się w ciąży, w której mamy do czynienia z insulinoopornością i wzrostem zapotrzebowania na insulinę. Wyzwolić mogą ją także:

• duże stężenie hormonów, które osłabiają działanie insuliny: glukagon, kortyzol, katecholaminy,
• leki, które osłabiają wydzielanie insuliny,
• alkohol spożywany w nadmiarze.

To też może Cię zainteresować: pH moczu – co oznacza zasadowy i kwaśny odczyn moczu?

Zapach acetonu z ust u dziecka

U dzieci z ust pachnie acetonem najczęściej z powodu cukrzycy typu I. Rodzice często nie wiedzą, że ich dziecko choruje, ponieważ choroba rozwija się powoli i podstępnie. U młodych pacjentów dodatkowo często występuje chudniecie, nadmierne pragnienie, osłabienie, częstomocz.

Tego typu woń może pojawić się także, gdy dziecko mało pije. Czasami rodzice zgłaszają zapach amoniaku z ust dziecka w trakcie infekcji, zapalenia gardła.

Dziwny, nieprzyjemny zapach z ust niemowląt i dzieci powinien skłonić rodziców do zasięgnięcia opinii pediatry, który będzie mógł zlecić konieczne badania.

Zapachu acetonu z ust – diagnostyka i leczenie

Nieprzyjemny zapach z ust może być wynikiem zaniedbań w higienie jamy ustnej. Może jednak wskazywać także na poważne problemy ze zdrowiem. Zapach acetonu z ust mylony jest czasem z zapachem alkoholu. Czasami określa się go też jako zapach amoniaku z ust. Wskazywać może na niewyrównaną cukrzycę oraz groźne powikłanie, jakim jest kwasica ketonowa. Hiperglikemia jest podstawowym objawem cukrzycy.

Rozpoznanie kwasicy stawiamy na podstawie wyników badań laboratoryjnych, w których stwierdzić możemy: obniżony poziom pH krwi tętniczej, ketonurię (obecność ketonów w moczu), hiperglikemię, zaburzenia elektrolitowe, glikozurię (obecność glukozy w moczu).

Leczenie kwasicy ketonowej opiera się na nawodnieniu pacjenta, insulinoterapii, wyrównaniu zaburzeń wodno-elektrolitowych i kwasowo-zasadowych, leczeniu przyczyny kwasicy. Zweryfikować należy, jakie leki zażywa pacjent i czy nie nadużywa alkoholu. U kobiet w wieku rozrodczym wykluczyć należy ciążę. Z uwagi na groźne skutki dla zdrowia zapach acetonu z ust nie powinien być nigdy lekceważony.