Płyn kontrolny do glukometru – co to jest, jak działa i jak wybrać odpowiedni?

Płyn kontrolny do glukometru – co to jest i jak stosować?

Roztwór kontrolny do kalibracji glukometru zawiera w swoim składzie składnik aktywny, czyli glukozę oraz roztwór buforowy i środek konserwujący. W przeciwieństwie do próbki krwi, nie posiada on w swoim składzie jakichkolwiek komórek ludzkich oraz substancji mogących zaburzyć dokonanie odczytu. Jest także zdecydowanie mniej lepki niż krew, co ułatwia jego zastosowanie. Cukier zawarty w płynie nanosi się w taki sam sposób na pasek, jak przy wykonywaniu normalnego pomiaru. Wchodzi on w interakcję z enzymem zawartym w pasku testowym.

To, jak często używać płynu kontrolnego do glukometru zależy od samego użytkownika. Niestety żaden z obecnych na rynku przyrządów do pomiaru cukru nie ma wbudowanej funkcji informującej o potrzebie jego ponownej kalibracji. Zalecane jest jego stosowanie w następujących sytuacjach:

• przed pierwszym użyciem systemu do wykonania badania krwi,
• podczas otwierania nowej fiolki z paskami,
• jeśli wyniki krwi wydają się niezwykle wysokie lub niskie, w zależności od objawów i stanu pacjenta,
• jeśli fiolka z paskami została otwarta lub wystawiona na działanie ekstremalnego ciepła, zimna lub wilgoci,
• ilekroć pojawi się potrzeba kontroli wydajności systemu,
• w przypadku podejrzenia uszkodzenia miernika (miernik upuszczony, zmiażdżony, mokry itp.).

Dowiedz się, jak wybrać glukometr.

Jak sprawdzić, czy glukometr dobrze działa?

Przed wykorzystaniem płynu należy butelkę parokrotnie obrócić. Zabronione jest energiczne potrząsanie. Pęcherzyki powietrza powstałe w trakcie potrząsania mogą wpłynąć na wynik. Ponadto glukometr, paski i roztwór powinny mieć temperaturę pokojową przez co najmniej 30 minut. Oznacza to, że po przyniesieniu rzeczy z niskiej temperatury nie należy od razu przystępować do wykonywania pomiaru sprawdzającego.

Aby uzyskać dokładny odczyt, należy wycisnąć kroplę roztworu kontrolnego na chusteczkę, a następnie wytrzeć końcówkę butelki. Czynność tę wykonuje się z tego względu, że na zakraplaczu mógł osadzić się cukier wraz z innymi dodatkami zawartymi w płynie. Pominięcie tego kroku mogłoby wpłynąć na zawyżenie odczytu kontrolnego.

Następny etapem powinno być nałożenie kilku kropli na czystą nieporowatą powierzchnię, taką jak folia aluminiowa i zanurzenie końcówki paska testowego w roztworze. Należy jak najszybciej umieścić pasek w glukometrze i poczekać na pojawienie się wyniku. Producenci opracowują rozwiązania kontrolne i przypisują dopuszczalne zakresy dla każdego poziomu. Jeżeli wskazany wynik nie jest zgodny z podaną normą, należy zgłosić problem do producenta urządzenia.

Płyn do glukometru – zakresy kontrolne

Zakresy kontrolne znajdują się na opakowaniu używanych pasków testowych. Aby sprawdzić, czy urządzenie do pomiaru poziomu cukru działa poprawnie i test przebiegł pomyślnie, należy wybrać zakres wyników odpowiadający numerowi na fiolce z roztworem kontrolnym glukozy. Wynik pomiaru należy interpretować zgodnie z kryterium pozytywny–negatywny. Jeśli uzyskany odczyt znajduje się w wyznaczonym przedziale, należy uznać, że wszystko działa poprawnie. Jeśli wynik na mierniku nie mieści się w dopuszczalnym zakresie, należy w pierwszej kolejności powtórzyć badanie. W przypadku potwierdzenia negatywnego rezultatu badania należy skontaktować się z producentem urządzenia. Przyczyną niepowodzenia może być użycie przeterminowanego roztworu.

Roztwór do kalibracji glukometru – o tym warto pamiętać

Roztwór kontrolny ma dwie daty ważności. Pierwsza z nich to data ważności butelki zamkniętej, nadrukowana na etykiecie. Druga to data przydatności otwartego roztworu, która wynosi 3 miesiące od dnia pierwszego otwarcia butelki. Dobrą praktyką jest zapisywanie daty pierwszego otwarcia roztworu na etykiecie butelki.

Nigdy nie należy pić ani wstrzykiwać roztworu. Składy roztworów poszczególnych producentów są do siebie bardzo zbliżone, niemniej zaleca się używanie preparatu tej samej marki, co glukometr. Nie istnieje płyn kontrolny do glukometru uniwersalny, który mógłby pasować do wszystkich urządzeń. Zmiana w składzie roztworu buforującego lub użycie innego konserwantu może wpłynąć na jakość odczytu kontrolnego.

Wiele osób zadaje sobie pytanie, czy używanie płynu kontrolnego jest koniecznością. Teoretycznie jego stosowanie nie jest obligatoryjne. Szczególnie teraz, kiedy glukometry są powszechnie dostępne za darmo i w razie jakichkolwiek kłopotów można je bez problemu wymienić. Istnieje jednak grupa pacjentów, która jest bardzo przywiązana do swojego urządzenia, a perspektywa usterki i wymiany na nowe budzi u nich lęk i niepokój. Takie osoby powinny korzystać co jakiś czas z płynów kontrolnych. Daje to gwarancję, że ich glukometr działa poprawnie, a wyniki pomiarów są wiarygodne i można się na nich opierać przy dawkowaniu insuliny lub doustnych leków przeciwcukrzycowych.