Guzek w piersi u dziewczynki – co może oznaczać?

Guzek w piersi u dziewczynki – noworodek i niemowlę

Do pojawienia się guzków w obu piersiach, a dokładniej do powiększenia się gruczołów piersiowych, dość często dochodzi u noworodków – zazwyczaj między 3. a 5. dobą życia. Z brodawek może też wydobywać się wydzielina, która wyglądem przypomina siarę, czyli pierwsze mleko matki. Powiększenie gruczołów i wyciek są wynikiem działania hormonów łożyska oraz prolaktyny, którą dziecko „przejmuje” z organizmu matki. Po krótkim czasie (do kilku tygodni) gruczoły wracają do prawidłowych rozmiarów, a wyciek zanika. [1]

Guzki w piersi mogą pojawić się również w okresie niemowlęcym, tj. od 2. do 12. miesiąca życia dziecka. I tutaj najczęściej jest efekt działania hormonów – zwłaszcza jeżeli matka karmi niemowlę piersią. Inne możliwe wytłumaczenia pojawienia się zmiany to np. nagromadzenie się tkanki tłuszczowej bądź gruczołowej. W każdym przypadku, gdy rodzic zauważa guzek w piersi niemowlęcia, powinien skontaktować się z pediatrą. Specjalista oceni zmianę i zaleci postępowanie wyczekujące z obserwacją (czyli po prostu obserwowanie guzka) bądź badanie USG.

Czytaj również: Ból pod piersiami – co może oznaczać?

Guzek w piersi u dziewczynki okresie przedpokwitaniowym

Podobnie jak w przypadku niemowląt, tak i u dziewczynek w wieku przedpokwitaniowym (przed okresem dojrzewania) guzek w piersi może okazać zmianą związaną ze stanem zapalnym albo kępką tłuszczową/gruczołową. Inne opcje to:

Naczyniak krwionośny lub limfatyczny

Naczyniak to łagodna zmiana rozrostowa. Tego typu zmiany zazwyczaj pojawiają się na skórze, niemniej mogą też urosnąć pod nią, a nawet w tkankach głębokich. W celu potwierdzenia, czy rzeczywiście chodzi o naczyniak krwionośny albo limfatyczny, konieczne jest wykonanie badania USG bądź MR (rezonans magnetyczny). Naczyniaki najczęściej pozostawia się do obserwacji, wyjątkiem są te, które bardzo szybką rosną. Wówczas konieczne może być ich wycięcie bądź leczenie przy pomocy glikokortykosteroidów.[2]

Przedwczesne dojrzewanie

Jednostronny guzek w piersi u dziewczynki może być związany z przedwczesnym dojrzewaniem, czyli takim, do którego dochodzi przed 8. rokiem życia. W takim przypadku także należy udać się do lekarza pediatry, który prawdopodobnie wystawi skierowanie do poradni endokrynologicznej. [3]

Czytaj również: Prawidłowe dojrzewanie płciowe – jak przebiega?

Guzek w piersi u dziewczynki w wieku dojrzewania

Guzek w piersi u dziewczynki w wieku dojrzewania to bardzo rzadko nowotwór złośliwy. O wiele częściej badania diagnostyczne wskazują na:

Guzek powstały na skutek urazu

Zdarza się, że zmiana w piersi jest wynikiem urazu (np. silnego uderzenia). Wówczas to, co jest wyczuwalne jako guzek, w istocie jest martwicą tłuszczową. Informacja o uderzeniu bądź urazie jest przydatna lekarzowi diagnozującemu dziecko, dlatego warto przeprowadzić z dziewczynką szczegółowy wywiad.

Gruczolakowłókniaki

Gruczolakowłókniaki stanowią nawet ponad 90% zmian w piersiach u dziewczynek w wieku dojrzewania. To niegroźne dla zdrowia, niezłośliwe nowotwory, które zazwyczaj nie przekraczają 3 cm średnicy. Mogą występować mnogo (kilka gruczolakowłókniaków w jednej piersi albo guzki w obu piersiach).

Jeśli na podstawie badania USG rodzi się podejrzenie, że guzek w piersi u dziewczynki to gruczolakowłókniak, lekarz najczęściej podejmuje decyzję o obserwacji zmiany. Kolejne badania wykonuje się początkowo co kilka tygodni, później w dłuższych odstępach czasu. W niektórych przypadkach, jeśli gruczolakowłókniak zwiększa swoje rozmiary, wskazane jest jego wycięcie.

Zmiany włóknisto-torbielowate

Zmiany włóknisto-torbielowate (mastopatia) zazwyczaj pojawiają się u kobiet w wieku rozrodczym, ale mogą też wystąpić u młodych dziewcząt. Zaburzenie polega na powstawaniu drobnych torbieli, które pękają, przez co ich zawartość przedostaje się do okolicznych tkanek, co prowadzi do powstawania zwłóknień. Uważa się, że powstawanie zmian włóknisto-torbielowatych to efekt zaburzeń hormonalnych, a dokładnie brakiem równowagi między estrogenem a progesteronem.

Brodawczakowatość młodzieńcza

To kolejna zmiana niezłośliwa, która może wystąpić już u 10-latki. Tego typu nowotwory zazwyczaj mają kilka centymetrów średnicy. Leczenie polegają na chirurgicznym usunięciu zmiany wraz z małym marginesem. Po operacji wskazane są regularne kontrole z uwagi na możliwość nawracania zmian.

Torbiele u podstawy otoczki

Gdyby przyjrzeć się z bliska otoczce brodawki, można dojrzeć na niej malutkie grudki – to guzki Montgomery’ego, czyli gruczoły łojowe, których zadaniem jest o nawilżenie i uelastycznienie brodawki oraz otoczki. U dziewcząt w okresie pokwitania może dojść do zatkania się tych gruczołów, a następnie do ostrego stanu zapalnego. Nie jest to stan zagrażający zdrowiu – w większości przypadków leczenie opiera się na przyjmowaniu antybiotyków. Z czasem, gdy stan zapalny znika, w danym miejscu może pozostać drobny guzek.

Gruczolakowłókniak olbrzymi

Gruczolakowłókniaki o sporych rozmiarach (większe niż 5 cm) bardzo rzadko występują u młodych dziewcząt, niemniej takie przypadki są medycynie znane. Zmiany tego typu należy jak najszybciej usunąć – dopiero badanie histopatologiczne pozwala ocenić, czy rzeczywiście jest to gruczolakowłókniak, czy podobny mu guz liściasty (nowotwór, który może być złośliwy).

Czy guzek w piersi u dziecka może być nowotworem złośliwym?

Niestety, medycyna zna przypadki wystąpienia złośliwego nowotworu sutka u dzieci. Należy jednak pamiętać, że ryzyko pojawienia się takiej zmiany jest bardzo, bardzo niskie. Szacuje się, że u kobiet do 25. roku życia prawdopodobieństwo wystąpienia raka piersi wynosi zaledwie 0,2% [4], u dzieci jest jeszcze niższe.

Guzek w piersi u dziewczynki: postępowanie diagnostyczne

Jeśli dziecko informuje o pojawieniu się zmiany w piersi albo zmianę zauważa rodzic, przede wszystkim należy postarać się odsunąć niepokojące myśli – istnieje ogromna szansa, że jest to zmiana o łagodnym charakterze. Kolejny krok to skierowanie swoich kroków do lekarza pediatry, który najprawdopodobniej skieruje dziecko na badanie USG lub do specjalisty - na przykład endokrynologa. W większości przypadków zalecana jest postawa wyczekująca z obserwowaniem guzka.