Plecy okrągło-wklęsłe – jakie ćwiczenia są najlepsze na tę wadę postawy?

Czym są plecy wklęsło-okrągłe?

Wady postawy ciała są powszechną przypadłością, zwłaszcza dzieci, które siedzą przez dłuższy czas w szkolnych ławkach, mają mało aktywności fizycznej lub noszą ciężkie plecaki. U dorosłych z kolei, wady pleców mogą wynikać z siedzącego trybu życia lub całkowitego zaniechania jakichkolwiek ćwiczeń fizycznych. Wskutek złych nawyków lub przeciążeń kręgosłupa, kształt pleców zaczynają odbiegać od prawidłowej postawy ciała. Nie tylko wyglądają mało estetycznie, ale są przyczyną dyskomfortu oraz dolegliwości bólowych (są wygięte, krzywe, wklęsłe, okrągłe). Wizyta u specjalisty jest niezbędna, aby skorygować wadę i uniknąć groźnych następstw nieleczonych zmian w narządzie ruchu.

Plecy wklęsło-okrągłe dotyczą zaburzenia, które można potocznie określić jako krzywy kręgosłup w płaszczyźnie strzałkowej (nadmiernie do przodu i do tyłu). Wada łączy w sobie elementy, które składają się na dwie wady – plecy wklęsłe oraz plecy okrągłe.

Jak wyglądają plecy wklęsło-okrągłe – objawy

Osoba z plecami wklęsło-okrągłymi ma charakterystyczne wygląd sylwetki:

• pogłębione fizjologicznie krzywizny kręgosłupa – lordoza lędźwiowa (wygięcie odcinka lędźwiowego do przodu) i kifoza piersiowa (zaokrąglenie odcinka piersiowego do tyłu),
• wysunięte stawy barkowe oraz głowa do przodu,
• odstające łopatki,
• wystające pośladki i wystający brzuch,
• zwiększone przodopochylenie miednicy.

Ta specyficzna sylwetka ciała wynika z tego, że część mięśni jest osłabiona i rozciągnięta (dotyczy to mięśni górnego grzbietu, pośladkowych, kulszowo-goleniowych i brzucha), a inne są zbyt napięte i przykurczone (do nich zaliczamy mięśnie klatki piersiowej, międzyżebrowe, biodrowo-lędźwiowy, uda, dolnego grzbietu). Różnice w napięciu tych grup mięśniowych określa się dystonią mięśniową.

Prócz tych wyżej wymienionych związanych z mięśniami, dodatkowo przy wadach postawy mogą pojawić się dolegliwości bólowe kręgosłupa oraz stawów (zwłaszcza barków i bioder), dyskomfort związany z ograniczoną ruchomością kręgosłupa, zmniejszenie pojemności klatki piersiowej połączone z gorszą ruchomością żeber oraz znużenie, nerwowość czy bóle głowy.

Jaka jest przyczyna występowania pleców okrągło-wklęsłych?

Jest grupa czynników, które mogą się przyczyniać do powstawania wad pleców. Niektóre są niezależne od nas, gdyż wynikają z predyspozycji genetycznych, związanych z budową sylwetki lub z wadami układu kostno-mięśniowego. Inne, nabyte w czasie życia to przede wszystkim: utrwalenie złych nawyków postawy ciała, spadek aktywności fizycznej, siedzący tryb życia, przeciążenie kręgosłupa (praca, nadmierna lub niewłaściwa aktywność fizyczna), nieodpowiednie żywienie, przebyte choroby (najczęściej gruźlica, krzywica, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, choroba Scheuermanna) i urazy kręgosłupa.

Wada pleców to złożony problem. Nie dotyczy jednego odcinka kręgosłupa czy jednej grupy mięśniowej. Na skutek kompensacji, wynikającej z tego, że organizm sam się biernie dostosowuje do wady i próbując utrzymać właściwą oś ciała – powstają kolejne zmiany w układzie kostno-mięśniowym.

Jakie są skutki wady postawy?

Efektem wad postawy jest nie tylko nieestetyczny wygląd ciała, ale wiele zmian wewnątrz organizmu. Przede wszystkim pogarsza się ogólna sprawność i wydolność organizmu. Męczymy się szybciej, gdyż mięśnie są mało elastyczne, skrócone lub rozciągnięte. Właściwe mięśnie oddechowe (międzyżebrowe) są przykurczone i napięte, więc oddychanie jest utrudnione. Również przesunięcie narządów wewnętrznych do przodu, wskutek pogłębionej lordozy, powoduje ucisk na przeponę oraz problemy trawienne.

Zmiany w układzie kostno-mięśniowym niosą za sobą również typowe choroby kręgosłupa, takie jak np.: choroba zwyrodnieniowa czy dyskopatia, a wiadomo, że ich głównym objawem mogą być silne dolegliwości bólowe. Dodatkowo brak właściwej terapii czy ćwiczeń może pogłębić deformacje oraz spowodować nawet zesztywnienie wygiętego odcinka piersiowego lub lędźwiowego kręgosłupa.

Fizjoterapia ćwiczenia na plecy okrągło-wklęsłe

Zmiany w układzie kostno-mięśniowym mogą się rozwijać, a ból zwiększać, dlatego nie należy odkładać wizyty u ortopedy lub fizjoterapeuty. Terapeuta powinien dokładnie ocenić sylwetkę i postawę ciała z każdej strony. Wskazanym jest przeprowadzić dokładny wywiad, wykonać badanie palpacyjne oraz ocenić napięcie poszczególnych mięśni i ruchomość barków, bioder oraz kręgosłupa.

Celem leczenia jest zredukowanie lub zmniejszenia wady postawy oraz uzyskanie postawy prawidłowej lub do niej zbliżonej. Terapia to przede wszystkim odpowiednio dobrane do istniejącej wady kręgosłupa ćwiczenia. Ćwiczenia mają na celu naprawienie zaburzonej statyki ciała i wytworzenie silnej stabilizacji mięśniowej, aby utrzymać prawidłową postawę ciała. Ćwiczenia obejmują:

• rozciąganie i rozluźnianie mięśni napiętych i przykurczonych,
• wzmacnianie mięśni osłabionych i rozciągniętych,
• poprawę ruchomości kręgosłupa oraz stawów barkowych i biodrowych,
• naukę właściwego oddychanie zarówno klatką piersiową jak i przeponą,
• naukę przyjmowania i utrzymania prawidłowej postawy ciała (właściwe ustawieniu głowy, ściągnięcie łopatek, cofnięciu barków, wysunięciu klatki piersiowej do przodu, wciągnięcie brzucha i ściągnięcie pośladków).

Plecy wklęsło-okrągłe – ćwiczenia domowe i korekcyjne

Ćwiczenia u dzieci dają największe szanse na skorygowanie wady. Jednak praca z dziećmi wymaga większej uwagi oraz zaangażowania. Terapeuta musi kontrolować, żeby pacjent przyjął odpowiednią i bezpieczną pozycję do ćwiczenia oraz wykonywał prawidłowo określony ruch. Niezwykle istotne jest równomierne oddychanie podczas gimnastyki.

Oczywiście ważne jest regularne wykonywanie zaleconych ćwiczeń również w domu, najlepiej pod okiem rodziców. Prócz ćwiczeń można dodatkowo pływać, gdyż woda stanowi doskonałe odciążenie dla kręgosłupa oraz opór dla wykonywanych ruchów.