Włókniak twardy – co to jest, jak wygląda i jak leczyć tę zmianę na skórze?

Włókniak (twardy i miękki) – co to za zmiana na skórze?

Co to jest włókniak (twardy lub miękki)? To zmiany skórne zaliczane do grupy nowotworów łagodnych. Te miękkie często są zmianami wrodzonymi, podczas gdy włókniaki twarde pojawiają się w ciągu życia – zwykle u osób dorosłych, zdecydowanie rzadziej u dzieci. Zgodnie z nazwą włókniaki miękkie są miękkie w dotyku, workowate, łatwo je wcisnąć w skórę (są też zwykle zabarwione tak samo jak otaczająca je skóra).

Włókniaki twarde z kolei są spoiste, nie da się ich wcisnąć w skórę (a ich zabarwienie jest inne niż barwa otaczającej skóry). Mechanizm powstawania włókniaków nie jest do końca wyjaśniony. Wiadomo natomiast, że czynnikami mogącymi sprzyjać wysiewowi tych zmian na skórze są wszelkie drobne urazy, włącznie z ukąszeniami owadów, a także miejscowe stany zapalne (np. zapalenie mieszków włosowych). Urazy mogą także stymulować powiększenie się już istniejących włókniaków oraz ich podkrwawianie.

To też może Cię zainteresować: Guzek na szyi – co może oznaczać?

Włókniak twardy – jak wygląda ta zmiana skórna?

Włókniak twardy jest łagodną zmianą skórną, która nie ulega zezłośliwieniu. Nie jest zatem związana z zagrożeniem dla zdrowia i życia. Czasem stanowi jedynie problem estetyczny, np. kiedy lokalizuje się na twarzy.

Jak wygląda włókniak twardy? To zwykle niewielka (średnica do 1 cm), wypukła i niebolesna zmiana (opisywana jako guzek lub grudka pod skórą). Jest zabarwiona na czerwony lub brązowy kolor oraz pokryta zgrubiałym naskórkiem.

Czytaj również: Guzek za uchem, powiększone węzły chłonne za uchem

Włókniaki podskórne mogą występować pojedynczo lub w skupiskach. Najczęściej są obserwowane u osób dorosłych (zwłaszcza u kobiet, np. włókniak w piersiach), zdecydowanie rzadziej u dzieci.

Takie guzki pod skórą mogą mieć różne umiejscowienie – najczęściej spotykane są włókniaki twarde na nodze lub udzie (kończynach dolnych), twarzy i tułowiu.

Włókniak twardy a włókniakomięsak i czerniak

Wszelkie zmiany skórne warto zgłosić swojemu lekarzowi pierwszego kontaktu, który dokona badania podmiotowego i przedmiotowego oraz zadecyduje o ewentualnej potrzebie poszerzenia diagnostyki, np. o konsultację dermatologiczną (w trakcie której zmiany na skórze oglądane są w powiększeniu pod dermatoskopem). W badaniu przedmiotowym uwagę zwraca uginanie się włókniaka twardego pod wpływem nacisku z boku. Twardy włókniak pod skórą, jak wspomniano, jest niegroźną, niezłośliwą zmianą, jednak nie powinno się go pozostawić bez zróżnicowania z innymi, potencjalnie groźnymi chorobami.

Czytaj również: Guzek pod pachą – jakie są przyczyny zgrubienia pod pachą?

Z włókniakiem twardym może zostać pomylony włókniakomięsak (rzadki nowotwór złośliwy) lub czerniak (również nowotwór złośliwy). Ponadto opisywana zmiana powinna być różnicowana ze znamionami barwnikowym i zmianami naczyniowymi, brodawczakami, tłuszczakami, zmianami naczyniowymi oraz chorobami wirusowymi objawiającymi się występowaniem grudek na skórze. W przypadku wątpliwości diagnostycznych badaniem ostatecznie potwierdzającym rozpoznanie jest badanie histopatologiczne pobranej zmiany.

Usuwanie włókniaków

Jeżeli nie ma wątpliwości diagnostycznych, włókniak stwardniały powinien być pozostawiony i poddany okresowej obserwacji bez podejmowania leczenia.

Zmianę można wyciąć chirurgicznie, jednak jest to zalecane wyłącznie w rzadkich, ściśle określonych przypadkach – np. kiedy budzi wątpliwości diagnostyczne (podejrzenie o jej złośliwości) – wówczas zostaje ona wycinana i poddawana badaniu histopatologicznemu. Kiedy mamy do czynienia z włókniakiem twardym, usuwanie zmiany będzie wskazane także, gdy jest zlokalizowana w takim miejscu, że ulega częstemu podrażnieniu.

Jeżeli występują włókniaki, usuwanie można przeprowadzić na prośbę pacjenta (względy estetyczne) – należy jednak mieć świadomość tego, że po usunięciu guzka może pozostać blizna, a zmiana może odrosnąć.

Poza chirurgicznym leczeniem włókniaka zmiany te można usunąć za pomocą mniej inwazyjnych metod, takich jak: krioterapia (działanie zimnem – wymrażanie), laseroterapia czy elektrokoagulacja (usuwanie za pomocą prądu).

Czytaj również: Wrastający paznokieć – przyczyny, objawy, leczenie, klamra, domowe sposoby