Proteinogram – normy i wyniki przy wzroście i spadku

Co to jest proteinogram?

Badanie to wykorzystuje elektroforezę, pod wpływem której następuje rozdział białek surowicy na frakcje, poszczególne białka różnią się szybkością przemieszczania w polu elektrycznym. Oznaczana jest ich ilość i skład procentowy.

W wyniku elektroforezy uzyskujemy 5 frakcji białek:

• Albuminy,
• α1-globuliny,
• α2-globuliny,
• β-globuliny,
• γ-globuliny.

Proces ten umożliwia dokładne określenie ilości poszczególnych frakcji białek w surowicy krwi. Zaburzenia w ilości każdej z poszczególnych frakcji mogą sugerować różne jednostki chorobowe. Proteinogram pomaga lekarzowi w postawieniu właściwej diagnozy i wdrożeniu odpowiedniej terapii.

Kiedy zlecamy proteinogram?

Proteinogram jest zazwyczaj zalecany w diagnostyce:

• chorób wątroby,
• zespołu nerczycowego,
• stanów zapalnych,
• chorób nowotworowych.

Badanie to należy wykonać w przypadku uzyskania nieprawidłowego wyniku stężenia białka całkowitego.

Technika oraz przygotowanie do proteinogramu

Pacjent powinien być na czczo, co najmniej 12 godzin przed planowanym zgłoszeniem się do punktu pobrań. W celu przeprowadzenia oznaczenia niezbędne jest pobranie od pacjenta próbki krwi. Materiał pobierany jest z najlepiej widocznej żyły. U większości pacjentów jest to żyła łokciowa. Następnie otrzymaną próbkę przesyła się do analizy w laboratorium.

Zaleca się, aby pacjent omówił z lekarzem wszystkie przyjmowane leki i suplementy diety, gdyż mogą mieć one wpływ na wynik badania.

Proteinogram – normy

Normy dla poszczególnych frakcji białek mogą różnić się w zależności od metody jaka stosowana jest w laboratorium wykonującym oznaczenie. Z tego powodu na otrzymanym wydruku obok wyniku badania, zawsze podany będzie zakres norm referencyjnych.

Przyjęto, że wartościami referencyjnymi dla białek w badaniu proteinogramu są:

• białko całkowite – 60-80 g/l,
• albuminy –55-69%,
• α1-globuliny –1,6-5,8%,
• α2-globuliny –5,9-11%,
• β-globuliny – 7,9-14%,
• γ-globuliny – 11-18%.

Interpretacja proteinogramu

Wyniki proteinogramu odbiegające od normy mogą wskazywać na szereg schorzeń w zależności od wzrostu bądź spadku poszczególnych frakcji białek.

• Wzrost α1-globuliny, α2-globuliny może wskazywać na ostry proces zapalny.
• Wzrost β-globuliny, γ-globuliny może wskazywać na przewlekły proces zapalny.
• Wzrost γ-globuliny może wskazywać na:
  • zapalenie wątroby,
  • marskość wątroby,
  • szpiczaka mnogiego.
• Wzrost α2-globuliny, β-globuliny, a spadek γ-globuliny może wskazywać na zespół nerczycowy.
• Spadek γ-globuliny może wskazywać na hipogammaglobulinemię.
• Wzrost stężenia albumin zwykle spowodowany jest odwodnieniem.
• Spadek stężenia albumin może wskazywać na:
  • niedożywienie,
  • choroby wątroby,
  • choroby nerek,
  • zaburzenia wchłaniania i trawienia,
  • nadczynność tarczycy,
  • nowotwory,
  • wrodzone defekty syntezy białek.
• Białko całkowite:
  • wzrost – szpiczak mnogi, makroglobulinemia Waldenstroma, odwodnienie,
  • spadek – niedożywienie, ciężkie uszkodzenie wątroby, zespół nerczycowy.

Z otrzymanym wynikiem należy zgłosić się do swojego lekarza prowadzącego, gdyż jego interpretacja jest skomplikowana. Lekarz stawiając ostateczne rozpoznanie choroby musi wziąć pod uwagę wiele innych czynników. Powyżej zostały przedstawione tylko przykładowe możliwości interpretacji badań.