Uroflowmetria – co to jest? Wskazania, przebieg badania, interpretacja wyników

Co to jest uroflowmetria?

Uroflometria jest składową badania urodynamicznego oceniającego fizjologię mięśni odpowiedzialnych za opróżnianie pęcherza moczowego oraz prawidłowość koordynacji pomiędzy zwieraczem cewki moczowej a wypieraczem pęcherza.

Jest to bezbolesne i nieinwazyjne badanie wykorzystywane w diagnostyce zaburzeń oddawania moczu. Ocenia się strumień moczu, a dokładnie takie parametry jak:

• całkowita objętość mikcji;
• szybkość oddawania moczu;
• ilość wydalana moczu w ciągu sekundy.

Analizy dokonuje się poprzez wykorzystanie specjalnego urządzenia, nazywanego uroflowmetrem (przepływomierzem), z wyglądu przypominającego zwykły sedes.

Jest to niezwykle ważny test w diagnostyce schorzeń dolnych dróg moczowych, zwłaszcza jeśli połączy się go z oceną zalegania moczu po mikcji. Pozwala monitorować przebieg leczenia oraz wytypować grupę chorych, którzy wymagają bardziej zaawansowanych i dokładniejszych badań.

Na czym polega uroflowmetria?

Uroflowmetria to metoda, która ma na celu odtworzenie warunków naturalnej mikcji. Wykonuje się ją w warunkach intymnych, zapewniając spokój i wygodę badanemu. Pacjent oddaje mocz do przepływomierza, który następnie analizuje jego strumień (objętość całkowitą, szybkość przepływu), rysuje krzywą mikcyjną, oblicza odpowiednie parametry i przekazuje dane do komputera. Tak otrzymany wynik badania wraz z wykresem jest interpretowany przez lekarza urologa.

Czytaj również: Nieprzyjemny, dziwny zapach moczu – przyczyny, jak temu zaradzić?

Wskazania do wykonania uroflowmetrii

Wskazaniami do uroflometrii są zaburzenia oddawania moczu (mikcji), takie jak:

• częstomocz dzienny i nocny, czyli nieprawidłowo częste oddawanie moczu;
• zaleganie moczu po mikcji;
• nagłe parcie na mocz;
• oddawanie moczu słabym strumieniem oraz niewielkimi porcjami – „kropelkami”.

Jak przebiega uroflowmetria?

Badanie jest tanie, nieinwazyjne, bezbolesne i nie wpływa na codzienne czynności pacjenta. Osoba poddawana uroflowmetrii zgłasza się zazwyczaj rano, z dobrze wypełnionym pęcherzem moczowym (powinno powstrzymać się od oddania moczu na 2-4 h przed badaniem). Aby wynik był miarodajny i powtarzalny za niezbędną ilość moczu uważa się ok. 150-500 ml.

Uroflowmetr, do którego pacjent oddaje mocz, znajduję się najczęściej w toalecie. Osoba badana wciska odpowiedni przycisk w urządzeniu 5 sekund przed mikcją oraz 5 sekund po jej skończeniu.

Następnie przepływomierz analizuje strumień moczu oraz jego parametry i generuje wynik w postaci graficznego zapisu. Analizując wynik należy pamiętać o możliwości wystąpienia artefaktów, które mogą spowodować błędną interpretację i postawienie nieadekwatnego rozpoznania.
Całość trwa około 10 minut.

W zasadzie brak jest przeciwwskazań do wykonania uroflowmetrii.

Czytaj również: Urostomia – co to jest, rodzaje, powikłania, pielęgnacja

Interpretacja wyników badania uroflometrycznego

Prawidłowe wyniki badania zależne są od płci i wieku:

• wiek 4-7 – średnia prędkość przepływu zarówno u chłopców i dziewcząt 10 ml/sec;
• wiek 8-13 – średnia prędkość przepływu: u chłopców 12 mL/sec; u dziewcząt 15 mL/sec;
• wiek 14-45 – średnia prędkość przepływu u chłopców 21 mL/sec; u dziewcząt 18 ml/sec;
• wiek 46-65 – średnia prędkość przepływu u mężczyzn 12 mL/sec; u kobiet 18 ml/sec;
• wiek 66-80 – średnia prędkość przepływu u mężczyzn 9 mL/sec; u kobiet 18/ml.

Nieprawidłowy wynik uroflowmetrii:

• zwiększenie prędkości przepływu może świadczyć o obniżonym oporze cewkowym, np. w dysfunkcji mięśnia zwieracza wewnętrznego cewki moczowej lub w nadreaktywności mięśnia wypieracza pęcherza;
• zwolnienie prędkości przepływu występuje w przypadku istnienia przeszkody w drogach moczowych (np. kamień) lub gdy osłabiona jest kurczliwość mięśnia wypieracza pęcherza.