Kombucha – co to jest, właściwości, przeciwwskazania i przepis

Kombucha – co to jest?

Kombucha to fermentowany napój z czarnej (lub zielonej) herbaty i cukru, który otrzymuje się w wyniku fermentacji przez symbiotyczną kulturę drożdży (SCOBY) i bakterii kwasu octowego. Dokładne pochodzenie kombuchy jest niejasne, choć prawdopodobnie pochodzi z Chin, gdzie pojawiła się około 220 r. p.n.e. Kolonia bakterii i drożdży jest odpowiedzialna za rozpoczęcie procesu fermentacji po połączeniu z cukrem. Składniki te mają pozytywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie i różnorodność mikrobioty jelitowej. Bakterie probiotyczne w kombuczy, jak potwierdzają badania z 2011 roku, są podobne do zdrowych bakterii występujących naturalnie w ludzkich jelitach.

Dowiedz się, czym jest kordyceps.

Kombucha – właściwości i dawkowanie

Grzyb herbaciany kombucha jest ceniony ze względu na swoje pobudzające i oczyszczające właściwości. Kombucza jest napojem o niskim pH, gdyż w wyniku fermentacji powstaje wiele kwasów organicznych (m.in. octowy, glukonowy, cytrynowy, jabłkowy, bursztynowy) o właściwościach przeciwbakteryjnych, które chronią napój przed rozwojem niekorzystnych drobnoustrojów.

Analiza składu napoju kombucha potwierdza obecność w nim:

• witaminy C,
• witamin z grupy B: B₁, B₂, B₆,
• minerałów (cynku, magnezu, żelaza i miedzi),
• aminokwasów,
• enzymów,
• związków polifenolowych,
• sacharozy, glukozy i fruktozy.

W kombuczy najliczniejsze kolonie należą do bakterii z rodzaju Acetobacter, Gluconobacter, Lactobacillus oraz drożdży Saccharomyces i Zygosaccharomyces. Dzięki zawartości kwasów i witamin kombucza posiada właściwości lecznicze:

• wspomaga pracę wątroby – kwas glukuronowy, obecny w napoju fermentowanym kombucha, bierze udział w procesach detoksykacji (w wątrobie łączy się z tzw. ksenobiotykami, np. lekami lub truciznami, pomagając usuwać je z moczem);
• pomaga zmniejszać zmęczenie oraz częstość bólów głowy;
• zmniejsza stężenie kwasu moczowego w stawach (kombucha jest pomocna na dnę moczanową);
• reguluje pracę naskórka oraz poprawia wygląd włosów i paznokci;
• ma wysoki potencjał przeciw drobnoustrojom Candida.

To też może Cię zainteresować: Zielony mocz – przyczyny

Należy zaznaczyć, że według opinii lekarzy obecnie prawie nie ma badań klinicznych potwierdzających te działania, większość z tych twierdzeń pochodzi z badań na zwierzętach.

Badanie z 2012 roku wykazało, że kombucha może pomagać w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi u szczurów z cukrzycą. Potrzebne są dalsze badania, aby stwierdzić, czy kombucha może mieć zastosowanie w leczeniu cukrzycy typu 2 u ludzi. W kolejnych latach badania wykazały, że kombucha pomaga obniżać poziom cholesterolu i, w konsekwencji, zmniejszać zachorowanie na choroby serca (miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, zawał serca). Dodatkowo działa przeciwzapalnie, zawiera substancje wspomagające trawienie i przyspieszające metabolizm.

Kombucha, jak inne kiszonki działa leczniczo na mikrobiotę jelitową, dlatego pacjenci z Hashimoto i IBS stosują ją wspomagająco. W kosmetyce używa się kombuchy do włosów zamiast toniku po każdym myciu.

Kombucha – przepis

Przygotowanie fermentowanego napoju z grzybka herbacianego jest możliwe w domu. Oto wskazówki, jak zrobić kombuchę.

• Przygotować wyparzony litrowy pojemnik (najlepiej szklany słoik), 4 szklanki wody, 5 g czarnej herbaty (ewentualnie 1 torebka), kulturę startową bakterii SCOBY (tzw. „grzybia matka”).
• Zagotować wodę w dużym garnku, po zagotowaniu zdjąć z ognia, dodać herbatę i 70 g cukru – wymieszać, aż cukier się rozpuści.
• Po około 15 minutach należy wyjąć herbatę, przelać płyn do naczynia i pozostawić do ostygnięcia.
• Przykryć bawełnianą szmatką lub ręcznikiem papierowym i pozostawić do fermentacji na tydzień lub dwa.

Kombuchę przechowywać należy z dala od światła w temperaturze 25^oC (ale nie mniejszej niż 17^oC).

Jak rozmnożyć kombuczę? Grzyb w pojemniku z dnia na dzień powiększa swój rozmiar. Aby go rozmnożyć, należy część oderwać i zacząć kolejną produkcję napoju. W sklepach internetowych oraz ze zdrową żywnością można kupić napój kombucza, kapsułki i tabletki. Cena za opakowanie 180 kapsułek wynosi około 50 złotych.

Kombucha – przeciwwskazania i opinie

Kombucza przeciwwskazana jest u osób z upośledzonym układem odpornościowym, po przeszczepach oraz w chorobach autoimmunologicznych. Szkodliwość niepasteryzowanego grzyba kombucha w takich przypadkach jest wysoka i może wywołać bakteryjną infekcję krwi lub fungemię (zakażenie grzybicze krwi). Spożycie kombuczy nie jest zalecane dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią – ze względu na brak odpowiednich badań naukowych.

Jak długo pić kombuchę? Badania sugerują, że ​​spożywanie dużej ilości kombuchy może prowadzić do nieprzyjemnych skutków ubocznych, tj. ból brzucha, nudności, zawroty głowy, reakcje alergiczne. Odnotowano również przypadki kwasicy metabolicznej, chorób wątroby i nerek. Dlatego FDA (USA) wskazuje dawkowanie kombuchy do 125 ml napoju dziennie.

Opinie lekarzy na temat stosowania kombuczy są podzielone. Stomatolodzy porównują jej picie do innych napojów gazowanych – ma niskie pH, a im kwaśniejsza jest ślina, tym jama ustna jest bardziej przyjaznym miejscem do rozmnażania próchnicotwórczych bakterii.