Fiołek trójbarwny (bratek) – właściwości, zastosowanie w leczeniu chorób

Fiołek trójbarwny – właściwości

Bratek polny, bo tak popularnie bywa nazywany fiołek trójbarwny (łac. Viola tricolor) jest to jednoroczna lub dwuletnia roślina należąca do rodziny fiołkowatych. W Polsce występuje pospolicie. Kwitnie w okresie od czerwca do września. Porasta pola, łąki, przydroża i wzgórza. Przez rolników traktowana jest, jako chwast. Korzystnie czuje się na glebach piaszczystych, suchych i ubogich. Jej łodyga dorasta zwykle do wysokości ok. 10–30 cm. Porastają ją karbowane liście o kształcie sercowatym i lancetowatym lub eliptycznym.

Fiołek trójbarwny wydaje pojedyncze, obupłciowe kwiaty o różnorodnych barwach zależnych od odmiany botanicznej. Owoce fiołka stanowią małe, brunatno żółte nasiona. Bratek trójbarwny to roślina, której każda część charakteryzuje się wysoką zawartością substancji aktywnych biologicznie mogących korzystnie wpływać na zdrowie człowieka. Wykorzystuje się go zarówno, jako roślinę leczniczą jak i doskonały surowiec w przemyśle kosmetycznym. Bratki to także gatunki ozdobne.

Przeczytaj o innych roślinach, które wykazują działania lecznicze.

Fiołek trójbarwny – zastosowanie

Ziele fiołka trójbarwnego to cenny surowiec stosowany w fitoterapii. Bratek właściwości swe zawdzięcza licznym zawartym w nim związkom bioaktywnym takim jak: flawonoidy (min. rutozyd, witeksyna, kwercetyna), śluzy, kwas salicylowy, salicylan metylu, garbniki, karotenoidy, sole mineralne, olejek eteryczny, kwasy organiczne.

• Fiołek trójbarwny działa przeciwzapalnie oraz antyoksydacyjnie ułatwiając walkę z nadmiarem wolnych rodników.
• Obecne w nim substancje usprawniają detoksykację oraz stymulują metabolizm komórkowy. Działają rozkurczowo i wzmagają wydzielanie potu i łoju.
• Mają także właściwości moczopędne, dzięki którym przeciwdziałają obrzękom powstającym na tle nadmiernego spożycia soli.
• Pobudzają wydzielanie soków trawiennych usprawniając tym samym pracę przewodu pokarmowego. Napar z bratka można wykorzystywać pomocniczo w leczeniu lekkich niestrawności. Ułatwia on również regulację wypróżnień i działa rozkurczowo.
• Na szczególną uwagę zasługują w fiołku trójbarwnym substancje działające uszczelniająco na naczynia krwionośne. Zmniejszenie łamliwości i przepuszczalności tych struktur obniża ryzyko ich uszkodzeń i rozwoju wielu poważnych chorób.
• Fiołek najczęściej jest jednak wymieniany, jako składnik mieszanek pomagających w leczeniu przewlekłych chorób skóry. Bratek na trądzik to zioło popularne, które stosuje się zarówno wewnętrznie jak i zewnętrznie.
• Kwiat fiołka jest jadalny.

W kuchni oraz apteczce można wykorzystywać każdą część tej rośliny. Jednak to jej ziele stanowi surowiec farmaceutyczny i ważny składnik leków. Najczęściej spożywa się go pod postacią naparów i odwarów. Można sporządzać z niego nalewki i dodawać do mieszanek ziołowych. Nadaje się także do spożycia, podobnie jak kwiaty bratka. Dostępny jest także bratek w tabletkach. Szerokie zastosowanie fiołek znalazł również w kosmetyce. Jest składnikiem kremów, toników, płukanek czy maseczek.

To też może Cię zainteresować: Czosnek niedźwiedzi – właściwości

Herbata z bratka – działanie i przepis, cena

Fiołek trójbarwny zastosowanie znajduje pomocniczo w leczeniu wielu schorzeń takich jak trądzik, podrażnienia i stany zapalne skóry. W kosmetyce wyciągi są szeroko stosowane. Fiołek sprawdza się także na zapalenia pęcherza, choroby reumatyczne, naczyniowe choroby oczu, nieżyty górnych dróg oddechowych.

Może stanowić składnik diety w profilaktyce i leczeniu chorób układu sercowo-naczyniowego. Zawiera składniki wpływające korzystnie na stan naczyń krwionośnych a także pośrednio na ciśnienie tętnicze krwi. Dobrym sposobem na wprowadzenie tego zioła do diety jest herbatka z bratka. Napar z ziela należy sporządzać z 1 łyżki surowca zalanego szklanką gotującej się wody. Następnie odstawia się go na 45 minut i po tym czasie odcedza. Zaleca się go pić 2–4 razy dziennie po 100–150 ml. Fiołek trójbarwny to zioło stosunkowo bezpieczne. Działania uboczne praktycznie nie zdarzają się. Cena gotowej mieszanki z apteki typu fix jest niewielka. Cena herbaty z ziela fiołka trójbarwnego (bratka) to około 5 złotych.

Podkreśla się jednak, że do przeciwwskazań do jego stosowania zalicza się zaawansowaną miażdżycę, zakrzepice pourazową oraz wielopłytkowość. W związku z brakiem jednoznacznych danych dotyczących bezpieczeństwa podawania naparów z fiołka w ciąży i podczas laktacji nie zaleca się jego spożywania kobietom karmiącym i spodziewającym się dziecka.

Fiołek trójbarwny na trądzik

Fiołek trójbarwny to roślina polecana do stosowania zewnętrznego jak i wewnętrznego w leczeniu chorób skóry. Często wymieniany jest, jako zioło szczególnie pomocne w walce z problemem trądziku. Sporządzane z niego napary działają detoksykująco, wzmagają wydzielanie potu i łoju, co początkowo może nasilać występowanie zmian skórnych. Z czasem jednak poprawia kondycję cery min dzięki działaniu przeciwzapalnemu. Stosowanie naparu z ziela fiołka do przemywania skóry czy tzw. parówek pozwala również wykorzystać właściwości odkażające zawartych nim salicylanów. Działa on także przeciwwysiękowo, łagodząco i rozjaśniająco.

Z kolei połączenie drożdże z bratkiem w tabletkach ma za zadanie utrzymać prawidłową strukturę i wygląd włosów i paznokci (ekstrakt z drożdży) oraz wspierać stan i wygląd skóry (wyciąg z bratka).

Bratek na odchudzanie

Picie bratka to często polecany sposób na przyspieszenie tempa utraty masy ciała. Składniki w nim zawarte wpływają, bowiem na podniesienie tempa przemian metabolicznych. Dodatkowo obecne w nim śluzy mogą wpływać na poziom odczuwania sytości pozwalając na lepszą regulację apetytu. Warto jednak podkreślić, że spożycie naparów z fiołka trójbawnego samo w sobie nie może być traktowane, jako skuteczna metoda radzenia sobie z nadmierną masą ciała.

Podstawę leczenia nadwagi i otyłości stanowi, bowiem rozsądna, indywidualnie dopasowana dieta redukcyjna połączona z dostosowanymi do aktualnego stanu zdrowia ćwiczeniami fizycznymi. Włączenie bratka do codziennego jadłospisu może jedynie wspomóc działania podejmowane w kierunku normalizacji masy ciała.