Wydzielina z pochwy ma za zadanie przede wszystkim utrzymać odpowiedni poziom nawilżenia, ułatwić odbycie stosunku oraz utrzymać prawidłowe pH pochwy, co zapobiega infekcjom intymnym. Z kolei suchość pochwy wywołuje dyskomfort i może być przyczyną bólu w czasie stosunku. W takich przypadkach konieczne jest nawilżanie pochwy. Skutecznym sposobem na nawilżenie pochwy przed stosunkiem są lubrykanty i globulki dopochwowe.
Nawilżenie pochwy – czym i jak nawilżać pochwę?

- Prawidłowa wydzielina z pochwy – jak wygląda?
- Na czym polega naturalne nawilżanie pochwy podczas stosunku?
- Suchość pochwy – jakie są przyczyny?
- Jak i czym nawilżać pochwę – preparaty i domowe sposoby
- Jak działają lubrykanty do nawilżenia pochwy?
- Globulki na nawilżenie pochwy – po porodzie, menopauzie, odstawieniu tabletek
Prawidłowa wydzielina z pochwy – jak wygląda?
Fizjologiczna wydzielina z pochwy zawiera przede wszystkim wodę, która jest jej podstawowym składnikiem. W jej skład wchodzą także: pirydyna, skwalen, mocznik, kwas octowy, kwas mlekowy, glikol, ketony i aldehydy.
Śluz z pochwy w warunkach fizjologicznych jest przejrzysty. Morfologia wydzieliny pochwowej zależy od wielu czynników zewnętrznych. Nie bez znaczenia jest faza cyklu menstruacyjnego kobiety, dieta, stan podniecenia seksualnego. Prawidłowa wydzielina z pochwy nie ma woni. W przebiegu infekcji intymnej przybiera ona postać upławów o nieprzyjemnym zapachu i szarym, żółtym bądź zielonkawym kolorze.
Odpowiedni stopień nawilżenia dróg rodnych ma istotne znaczenie w utrzymaniu prawidłowego pH pochwy, a tym samym fizjologicznej flory bakteryjnej pochwy. Prawidłowe pH wynosi 3,8–4,5, a zatem jest lekko kwasowe. W przypadku infekcji intymnych pH ulega zmianom. Toczący się proces zapalny także może wpływać na jakość, a niekiedy także objętość wydzieliny. Jednym z dokuczliwych objawów jest, wywołany niewystarczającym nawilżeniem pochwy, ból podczas stosunku .
Zobacz też: Guzek w odbycie – co może oznaczać?
Na czym polega naturalne nawilżanie pochwy podczas stosunku?
Jakie zmiany obserwujemy podczas pobudzenia seksualnego kobiety? Kiedy dochodzi do zbliżenia, nabłonek wyścielający pochwę zaczyna obrzmiewać i rozpoczyna produkcję śluzu, zawierającego cytoplazmę komórkową. W naturalny sposób dochodzi do nawilżenia pochwy, zmniejszającego tarcie, a tym samym ułatwiającego odbycie stosunku.
Początkowo ta płynna substancja wypełnia jedynie wnętrze pochwy, natomiast w miarę narastającego pobudzenia seksualnego zaczyna również pojawiać się na zewnątrz. Gruczoły odpowiedzialne za wydzielanie śluzu nie są zlokalizowane tylko i wyłącznie w obrębie pochwy, ale także na powierzchni warg sromowych mniejszych, co dodatkowo zwiększa stan nawilżenia pochwy podczas stosunku.
Odpowiedni stopień nawilżenia dróg rodnych nie tylko ułatwia penetrację pochwy przez członka partnera, ale przede wszystkim znosi uczucie dyskomfortu i zwiększa doznania. Suchość pochwy może być przyczyną bólu podczas stosunku. Niektóre kobiety fizjologicznie produkują śluz w dużej ilości, inne natomiast, aby odczuwać przyjemność ze współżycia, potrzebują dodatkowego nawilżenia.
Wydzielina pochwowa pomaga także podczas procesu zapłodnienia, ponieważ wzmaga ruchy kanału pochwy, zatem daje możliwość przesuwania się plemników wędrujących w stronę uwolnionej komórki jajowej.
Czytaj również: Świąd sromu, warg sromowych, łechtaczki – przyczyny swędzącego sromu
Suchość pochwy – jakie są przyczyny?
Istnieją sytuacje, podczas których stopień nawilżenia pochwy jest dużo niższy niż zazwyczaj. Funkcjonowanie gruczołów produkujących śluz może zostać zaburzone podczas stosowania niektórych leków, np. z grupy leków przeciwhistaminowych czy antycholinergicznych.
Część pacjentek skarży cię także na suchość pochwy po lekach o działaniu nasercowym czy wpływających na funkcjonowanie naczyń. Okres ciąży, laktacji czy menopauzy także ma niekorzystny wpływ na stan nawilżenia pochwy. Suchość pochwy w okresie menopauzy to jeden z typowych objawów okresu przekwitania. Podobne zmiany hormonalne wywołują suchość pochwy przy antykoncepcji.
Jako podstawową przyczynę suchości pochwy w czasie stosunku wymienia się dodatkowo:
- brak ochoty na seks;
- stres i przemęczenie;
- procesy chorobowe toczące się w obrębie pochwy.
Dla produkcji odpowiedniej ilości wydzieliny pochwowej bardzo ważna jest odpowiednio długa gra wstępna, dlatego w przypadku kobiet cierpiących na suchość pochwy partnerzy nie powinni z niej zrezygnować. Przyczyną niedostatecznego nawilżenia pochwy mogą być również zaburzenia hormonalne, np. zbyt niskie stężenie estrogenów w organizmie.
Czasami winę za opisywany stan rzeczy ponosi źle dobrana antykoncepcja hormonalna , zatem warto porozmawiać o swoich problemach z ginekologiem.
Zobacz też: Orgazm pochwowy – jak przebiega, jak wywołać?
Jak i czym nawilżać pochwę – preparaty i domowe sposoby
Kobiety cierpiące na suchość pochwy, a zatem na nieodpowiedni poziom nawilżenia okolic intymnych, mogą odczuwać dyskomfort, a przy całkowitym braku produkcji wydzieliny pochwowej nawet ból podczas stosunku płciowego. W takich przypadkach domowe nawilżenie pochwy może przebiegać przy użyciu różnego rodzaju lubrykantów i żeli na suchość pochwy.
Można je nakładać bezpośrednio do przedsionka pochwy lub na prącie partnera. Ważną informacją jest stosowanie kombinacji prezerwatywa plus lubrykant. Niestety większość dostępnych środków nawilżających w swoim składzie zawiera różnego rodzaju oleje, które niekorzystnie wpływają na lateks, z którego wykonana jest prezerwatywa. Zatem zaleca się, aby w takich przypadkach stosować inną formę antykoncepcji albo nawilżacze na bazie wody czy silikonu, które mają obojętny wpływ na prezerwatywę.
Oprócz gotowych preparatów na nawilżenie pochwy można stosować substancje naturalne, które także mają właściwości przede wszystkim nawilżające. Naturalnym sposobem na zwiększenie wilgotności pochwy jest stosowanie olejku kokosowego, wazeliny czy zwykłej oliwki. Są one bezpieczniejsze, gdyż nie zawierają dodatkowych składników, zatem rzadziej powodują reakcje uczuleniowe.
W odpowiednim nawilżaniu pochwy pomocna jest także prawidłowa higiena okolic intymnych . Nie jest wskazana irygacja pochwy, a także stosowanie intensywnie pachnących płynów do kąpieli. Najlepsze w tym przypadku są żele zawierające ekstrakt z rumianku czy kory dębu, które pomagają utrzymać prawidłowe fizjologiczne pH.
Czytaj również: Leki bez recepty na infekcje intymne – jak leczyć infekcje pochwy?
Jak działają lubrykanty do nawilżenia pochwy?
Dobry lubrykant ma działanie nawilżające, a ponadto:
- plemnikobójcze – mimo iż zawiera substancje o takim działaniu, nie jest to wystarczająca metoda antykoncepcji i należy stosować dodatkowo inną jej postać;
- chłodzące;
- rozgrzewające;
- smakowe i zapachowe.
Główne składniki lubrykantów to:
- gliceryna – podstawowy element o działaniu nawilżającym; niestety może powodować reakcje uczuleniowe, czasem infekcje ze względu na wpływ na naturalną florę bakteryjną pochwy;
- woda – żele zawierające w swoim składzie wodę można stosować w połączeniu z prezerwatywą, są zdecydowanie łagodniejsze i nie mają wpływu na florę bakteryjną; niestety stosunkowo szybko wysychają, zatem prawdopodobnie nie wystarczy pojedyncza aplikacja;
- olej – przypomina w swoim działaniu glicerynę, zatem mogą pojawić się infekcje czy reakcje uczuleniowe, a poza tym ma niekorzystny wpływ na lateks;
- silikon – rzadko spotykane reakcje uczuleniowe podczas stosowania.
Globulki na nawilżenie pochwy – po porodzie, menopauzie, odstawieniu tabletek
Globulki dopochwowe nawilżające pochwę zawierają składniki naturalnie zwiększające wilgotność dróg rodnych. W składzie preparatów dostępnych bez recepty znajduje się m.in. kwas hialuronowy, którego niedobór pogłębia się wraz z wiekiem. Zwiększa on elastyczność i jędrność tkanek, a dodatkowo wykazuje działanie nawilżające. Podobnie jak kwas mlekowy, niezbędny do utrzymania prawidłowego pH pochwy, a jednocześnie prawidłowego stanu mikroflory, co z kolei warunkuje utrzymanie zdrowia intymnego.
Działanie globulek nawilżających pochwę polega na wytworzeniu warstwy powlekającej śluzówkę i regeneracji nabłonka. Obserwuje się nie tylko zwiększenie wilgotności, ale także znaczne złagodzenie towarzyszących jej objawów, w postaci świądu pochwy, pieczenia, uczucia napięcia skóry newralgicznych miejsc.
Globulki na nawilżenie pochwy polecane są kobietom w okresie menopauzalnym, kiedy to suchość pochwy wiąże się z atrofią, czyli zanikiem błony śluzowej pochwy. Sprawdzają się także po odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych czy porodzie, kiedy to organizm stopniowo powraca do równowagi hormonalnej.
Czytaj również: Guzek w pochwie – przyczyny wyczuwalnego zgrubienia na ściance pochwy

Agnieszka Żalińska
Lekarz
Absolwentka Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 2016 r. pracuje w Instytucie Centrum Zdrowia Matki Polki (ICZMP) w Łodzi. Lekarz specjalista położnictwa i ginekologii w trakcie drugiej specjalizacji – z zakresu perinatologii. Jej ogromna pasja do diagnostyki prenatalnej, a w szczególności kardiologii prenatalnej, przełożyła się na kilkuletnią współpracę z największym, wiodącym ośrodkiem Kardiologii Prenatalnej w Polsce – Zakładem Kardiologii Prenatalnej ICZMP. Ta pasja stała się także punktem wyjścia do zainicjowania powstania Poradni Ciąży Wielopłodowej działającej przy ICZMP. Systematycznie podnosi swoją wiedzę i kwalifikacje, biorąc udział w polskich i zagranicznych konferencjach czy też specjalistycznych kursach. Swoją pasją dzieli się ze studentami nie tylko podczas zajęć, ale także w ramach Studenckiego Koła Naukowego działającego przy Bloku Porodowym ICZMP.
Komentarze i opinie (4)
opublikowany 29.01.2022
opublikowany 21.08.2022
opublikowany 21.08.2022
opublikowany 06.02.2024