Grzybica penisa – przyczyny, objawy, leczenie

Grzybica penisa – przyczyny i czynniki ryzyka

Grzybica, inaczej drożdżyca, to choroba skóry, której przyczyną są grzyby. Najczęściej spotykana jest ta wywołana przez drożdżaka Candida albicans, określana także jako kandydoza.

Grzybica może dotknąć każdej części naszego ciała. Pacjenci zmagają się z grzybicą paznokci, grzybicą skóry, czy grzybicą jamy ustnej. Grzyb Candida może zaatakować także męskie narządy płciowe. Mimo, że anatomia mężczyzny mniej predysponuje do infekcji grzybiczych, zakażenie może wystąpić także u panów.

Przeczytaj też: Nieprzyjemny zapach moczu – przyczyny

Grzybica penisa u mężczyzny jest rzadsza niż grzybica pochwy – jej pojawienie się może (ale nie musi) być sygnałem innych nieprawidłowości, które dotyczą organizmu. Do wystąpienia grzybicy penisa predysponują:

• cukrzyca (jawna lub utajona – grzybica penisa może być jej pierwszym sygnałem);
• stany obniżenia odporności (pierwotne oraz wtórne, np. infekcja wirusem HIV);
• przyjmowanie leków immunosupresyjnych (głównie dotyczy chorób autoimmunologicznych, reumatologicznych oraz osób po przeszczepie narządów);
• przewlekłe stosowanie glikokortykosteroidów lub antybiotyków, terapia nerkozastępcza;
• częste korzystanie ze wspólnych sanitariatów publicznych, np. na basenach;
• częste zmiany partnera seksualnego;
• czynniki związane z prezerwatywami (uczulenie na lateks lub środek plemnikobójczy);
• zaniedbania higieniczne u mężczyzn nieobrzezanych – pod napletkiem są bardzo dobre warunki do rozwoju drożdżaków (ciepło, duża wilgotność), a więc niedostateczna higiena tej okolicy może spowodować rozwinięcie zakażenia;
• intensywne mycie zewnętrznych narządów płciowych – nadmiar mydeł i żeli pod prysznic może je podrażnić, a do zakażenia drożdżakowego łatwiej dochodzi na uszkodzonej skórze.

Przyczyną grzybicy prącia może być również noszenie obcisłej bielizny wykonanej ze sztucznych materiałów czy niewłaściwe osuszanie okolic krocza po kąpieli.

Przeczytaj też: Infekcje intymne u mężczyzn

Objawy grzybicy penisa – jak wygląda grzybica prącia?

W grzybicy penisa objawy często nie występują lub są miernie nasilone i niespecyficzne (lekkie swędzenie prącia). Do objawów, które mogą sugerować, że doszło do grzybiczego zapalenia penisa, należą:

• świąd (często bardzo uporczywy);
• zaczerwienienie penisa;
• sucha i popękana skóra żołędzi;
• obecność grudek lub pęcherzyków, często sączących ropną wydzielinę;
• białawy nalot lub białawy płyn z cewki moczowej;
• częste parcie na mocz (również w godzinach nocnych), nieprzyjemny zapach moczu oraz wydzielin z cewki;
• ból podczas stosunku seksualnego oraz w czasie wytrysku nasienia;
• zapalenie gruczołu krokowego;
• problemy z oddawaniem moczu (mogą wskazywać na rozwój powikłań w postaci zwężenia cewki moczowej).

Objawy infekcji grzybiczej mogą występować także u partnera seksualnego – w przypadku ich wystąpienia, przebadać muszą się obydwie osoby.

Nie należy mylić kandydozy z grzybicą pachwin, wywoływaną przez grzyby z rodzaju Trichophyton i Epidermophyton, która również wywołuje swędzenie, ale dotyczy jedynie skóry około zewnętrznych narządów płciowych.

Zobacz też: Czerwone plamy na nogach – co mogą oznaczać?

Grzybica napletka i żołędzi – świąd i czerwone plamy na penisie

Zmiany skórne obecne w przebiegu zakażenia grzybiczego prącia zlokalizowane są w większości przypadków na żołędziu oraz napletku.

Typowe ognisko omawianej choroby penisa przedstawia się jako rumieniowa plama na prąciu, często o dość regularnym kształcie, wyraźnie odgraniczona od skóry zdrowej, czasami wyniosła. Kolor zmiany waha się od delikatnego różu (ledwie zauważalnego) aż do intensywnych odcieni czerwieni.

Na obrzeżu w wielu przypadkach obecne są niewielkich rozmiarów pęcherzyki wypełnione przezroczystą treścią. Charakterystyczna jest również obecność białych nalotów na członku. Sucha skóra na penisie może być dodatkowo popękana, z tendencją do łuszczenia.

Ze względu na nasilone swędzenie penisa towarzyszące zmianom grzybiczym, na skórze widoczne mogą być również ślady po drapaniu w postaci zaczerwienienia i przeczosów (ubytków naskórka).

To też może Cię zainteresować: pH moczu – co oznacza zasadowy i kwaśny odczyn moczu?

Jak rozpoznać grzybicę penisa?

Rozpoznanie infekcji narządów rodnych u mężczyzny jest stosunkowo proste, jednak nie powinno być przeprowadzane samodzielnie w warunkach domowych. Grzybica na penisie wymaga konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej, dermatologiem lub urologiem. Doświadczony specjalista jest w stanie wysunąć podejrzenie tej choroby nawet po samym oglądaniu zmienionych narządów płciowych. Należy poinformować lekarza o pieczeniu napletka, białych grudkach, nieprzyjemnym zapachu wydzieliny i innych symptomach zakażenia grzybiczego sfer intymnych.

Czasami lekarz może pobrać próbkę do badania mikologicznego (wymaz z miejsc zmienionych chorobowo, np. wymaz spod napletka lub żołędzi prącia), które pomogą potwierdzić obecność grzybów na członku oraz określić ich rodzaj. Jak wspomniano, najczęstszą przyczyną grzybicy jest infekcja penisa drożdżakami Candida albicans.

Leczenie jest konieczne i powinno być prowadzone przez lekarza. Przy grzybicy prącia leczenie domowe (olejem kokosowym czy kefirem) nie przyniesie efektu, a dodatkowo może spowodować miejscowe podrażnienie członka ułatwiające rozprzestrzenianie się grzyba na penisie. Leczenie powinno dotyczyć obydwu partnerów seksualnych – ryzyko przeniesienia infekcji podczas kontaktu seksualnego jest duże. W przypadku kobiety, ginekolog, po wykonaniu badania określi, czym leczyć grzybicę w jej przypadku.

Leczenie grzybicy prącia – leki i maść na grzybicę penisa

Lekarze najczęściej zalecają leki przeciwgrzybicze dla mężczyzn stosowane miejscowo (w kremie lub maści), które należy nanosić na zmienione chorobowo miejsca kilka razy dziennie. Leczenie grzybicy penisa trwa najczęściej około 7 dni. Najczęściej wykorzystywane są substancje, takie jak klotrimazol, ketokonazol, mikonazol, nystatyna. Klotrimazol dostępny jest jako lek na grzybicę penisa bez recepty w postaci maści, jednak nie zaleca się stosowania żadnych preparatów na własną rękę.

W opornych przypadkach (np. u chorych na cukrzycę) czasami wykorzystuje się doustne leki przeciwgrzybicze. W czasie leczenia rekomenduje się okresową rezygnację z kontaktów seksualnych, a przynajmniej stosowanie prezerwatywy przy każdym stosunku. Leczenie grzybicy penisa jest skuteczne w większości przypadków.

Leki na grzybicę penisa dostępne są od różnych producentów w różnych stężeniach – właściwy preparat dobiera lekarz. Z leków doustnych najczęściej zaleca się flukonazol w postaci tabletek, kapsułek lub zawiesiny doustnej w dawce 100-200 mg na dobę.

W trakcie leczenia grzybicy u mężczyzn należy w szczególny sposób dbać o higienę krocza:

• penisa umyć ostrożnie ciepłą wodą, najlepiej pod prysznicem zamiast wanny;
• unikać stosowania perfumowanych żelów pod prysznic oraz mydeł o zasadowym pH, które mogą dodatkowo spowodować podrażnienie okolic krocza;
• po umyciu się, ostrożnie, ale dokładnie wysuszyć penisa;
• ubrać luźne i przewiewne bawełniane bokserki, które pomogą utrzymać skórę krocza suchą i chłodną.

Powikłania grzybicy penisa – czy grzybica członka jest groźna?

Nie należy ignorować żadnych objawów choroby prącia. Nieleczona grzybica penisa może nieść za sobą bardzo poważne konsekwencje w postaci:

• rozprzestrzeniania się infekcji, z zajęciem najądrzy i jąder;
• obniżenia płodności, a nawet bezpłodności (grzybica penisa zmniejsza żywotność plemników);
• stulejki;
• zwężenia cewki moczowej;
• przerostu gruczołu krokowego;
• zapalenia gruczołu krokowego.

Warto pamiętać, że mężczyzna z grzybiczym zapaleniem napletka i żołędzi odpowiada za zdrowie swojej partnerki – gdy on jest pierwszym nosicielem, powinien jak najszybciej podjąć leczenie, by wyeliminować ryzyko przeniesienia choroby. Podobnie działa to w drugą stronę – gdy na grzybicę narządów płciowych chora jest partnerka, mężczyzna również powinien poddać się terapii przeciwgrzybiczej.

Jak zapobiegać grzybicy penisa?

Działania prewencyjne w przypadku grzybicy napletka i żołędzi obejmują:

• stosowanie prezerwatywy w przypadku częstej zmiany partnera seksualnego;
• stosowanie się do zasad higieny;
• dokładne wycieranie (do sucha) okolic krocza (grzyby rozwijają się najlepiej w wilgotnym środowisku);
• zakładanie wyłącznie suchej bielizny.

Zachowanie właściwych zasad higienicznych jest szczególnie istotne u mężczyzn nieobrzezanych, gdzie gromadząca się mastka stanowi dobre podłoże do rozwoju drożdżaków. Warto rozważyć stosowanie żelu do higieny intymnej dla mężczyzn, który nie tylko zapewni długotrwałe uczucie świeżości, ale dodatkowo uchroni przed namnażaniem się w okolicach intymnych niebezpiecznych bakterii oraz załagodzi różnego typu podrażnienia.