Fat shaming – co to jest i jaki ma wpływ na ludzi?

Fat shaming – co to?

Fat shaming to zjawisko polegające na piętnowaniu otyłości. Jest połączeniem dwóch słów – „fat”, czyli „gruby”, oraz „shaming”, czyli „zawstydzenie”. Osoby z nadwagą są poniżane, zawstydzane lub ośmieszenie przez otoczenie. Ruch fat shamingu skupia się na tym, aby dyskryminować i krytykować otyłe osoby, niezależnie od przyczyny ich wyglądu. Poprzez takie podejście ludzie zmagający się z problemem otyłości tracą pewność siebie, przestają akceptować swoje ciało, popadają w depresję, przez co często brakuje im chęci i motywacji do dbania o swoje zdrowie.

Jak objawia się fat shaming?

Internet jest miejscem, w którym zjawisko fat shamingu jest najbardziej rozpowszechnione. Osoby zamieszczające krzywdzące komentarze na forach internetowych czy w mediach społecznościowych, a tym samym szerzące fat shaming, są anonimowe, czują się więc bezkarne. Jednak do popularyzowania tego zjawiska przyczyniają się nie tylko zwykli użytkownicy internetu. Mniej lub bardziej świadomie biorą w nim udział również znane osobistości. Wiele z nich tłumaczy się troską o dobro drugiej osoby. Psychologowie alarmują, że fat shaming nie jest dobrym sposobem na profilaktykę czy leczenie otyłości. To niebezpieczny trend niosący za sobą wiele negatywnych konsekwencji, których leczenie może trwać latami.

Należy podkreślić, że internet nie jest jedynym źródłem fat shamingu. Okazuje się, że pierwsze negatywne wypowiedzi dotyczące masy ciała, mające na celu zawstydzenie, poniżenie czy ośmieszenie, można usłyszeć od rodziców. Zdarza się, że tego typu komentarze pojawiają się już od najwcześniejszych lat życia dziecka. Nawet z pozoru niewinne żartowanie może negatywnie wpłynąć na sposób myślenia dziecka o swoim ciele. Skutki takiego postępowanie mogą odbić się na jego poczuciu wartości, a w przyszłości doprowadzić nawet do rozwoju zaburzeń odżywiania .

Przeczytaj też: Czym jest bulimia?

Konsekwencje fat shamingu

Negatywne komentarze kierowane w stronę osób z nadwagą lub otyłych mogą powodować szereg negatywnych konsekwencji, w tym między innymi:

• przewlekły stres,
• zaburzenie poczucia własnej wartości,
• depresję,
• wykluczenie społeczne,
• problemy z samoakceptacją,
• zaburzenia koncentracji,
• wahania nastroju,
• problemy ze snem.

Ponadto badania opublikowane w czasopiśmie „Obesity” wykazały, że ofiary fat shamingu są bardziej narażone na rozwój cukrzycy i chorób serca niż osoby, które w sposób bardziej pozytywny postrzegają swoje ciało. Takie wyniki uzyskano niezależnie od faktycznego wskaźnika masy ciała (BMI), wskazując, że nie tylko waga ma znaczenie.

Należy również dodać, że piętnowanie ludzi otyłych nie motywuje ich do pracy nad swoją sylwetką. Osoby, które źle się czują ze swoim ciałem, są mniej skłonne do ćwiczeń i mogą mieć większe problemy ze zdrowym odżywianiem. W konsekwencji istnieje ryzyko rozwoju zaburzeń odżywania.

Jak radzić sobie z fat shamingiem?

Poniżej prezentujemy kilka wskazówek jak radzić sobie ze zjawiskiem fat shamingu:

• Ograniczmy korzystanie z mediów społecznościowych . Portale typu Facebook czy Instagram bombardują nas wyretuszowanymi zdjęciami idealnych sylwetek. Social media to również źródło wielu negatywnych komentarzy, hejtu. Starajmy się otaczać treściami, które służą naszemu dobremu samopoczuciu. Te popularyzujące body shaming możemy zgłosić jako szkodliwe.
• Rzadziej oceniajmy swoje ciało . Zdarza się, że często nieświadomie stosujemy body shaming wobec siebie samych. Rozmawiamy ze znajomymi o swoich kompleksach, dzielimy się spostrzeżeniami na temat swojego ciała. Samokrytyka negatywnie wpływa na nasze samopoczucie oraz sprawia, że zaczynamy wyszukiwać niedoskonałości tam, gdzie ich wcześniej nie widzieliśmy.
• Zwracajmy uwagę na sposób komunikacji z otoczeniem. Nie bójmy się zwrócić uwagi osobie, która w obraźliwy sposób komentuje ciało nasze lub kogoś innego. Mówmy otwarcie o emocjach, jakie wywołuje w nas kolejna uwaga koleżanki, komentującej nasze dodatkowe kilogramy.
• W razie potrzeby sięgnijmy po pomoc prawną. Jeżeli fala hejtu jest silna, ktoś notorycznie wysyła do nas niepokojące wiadomości, wypisuje obraźliwe hasła, to warto skorzystać z porady prawnej.
• Zwróćmy się o pomoc do specjalisty. Terapia u psychologa, dietetyka czy psychodietetyka nauczy nas rozpoznawać tzw. zniekształcenia poznawcze, którymi posługujemy się w stosunku do naszego obrazu ciała. Dzięki temu zyskamy siłę do zmiany oraz nauczymy się akceptować to, czego zmienić nie możemy.

Zobacz też: Bulimia u dziecka – przyczyny, objawy, leczenie

Body positive jako odpowiedź na fat shaming

Body positive (ciałopozytywność) to ruch propagujący akceptację ciała, które wcale nie musi być idealne. W ciałopozytwyności waga nie ma znaczenia. Istotne jest to, czy akceptujemy siebie takimi, jakimi jesteśmy, niezależnie od tego, jak wyglądamy. Najważniejszym założeniem body positive jest, aby być w zgodzie ze sobą i po prostu korzystać z życia. Można powiedzieć, że ciałopozytywność wyszła naprzeciw tak negatywnemu zjawisku, jakim jest fat shaming. Aktywiści body postive walczą z piętnowaniem i dyskryminacją osób otyłych. Nie chodzi tutaj o promowanie otyłości czy niezdrowego trybu życia. Główne wartości stanowią samoakceptacja oraz wyrozumiałość wobec własnego ciała.

Czytaj również: Jakie są skutki nadwagi? Jak skutecznie walczyć z nadmiarem kilogramów?