Zespół dysfunkcji seksualnych po lekach antydepresyjnych – czy da się go wyleczyć?

Depresja a seks

Dysfunkcje seksualne mogą być zarówno objawem depresji, jak i skutkiem ubocznym wielu leków stosowanych w leczeniu zaburzenia o podłożu psychicznym. Dysfunkcja seksualna może mieć znaczący wpływ na jakość życia danej osoby, jakość relacji, poczucie własnej wartości oraz może także prowadzić do niezastosowania się do leczenia przeciwdepresyjnego.

Popularne leki przeciwdepresyjne, takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny lub trójcykliczne leki przeciwdepresyjne, skutecznie pomagają pacjentom pokonać zaburzenia na tle psychicznym, jednak częstym skutkiem ubocznym, jaki występuje podczas ich przyjmowania, są zaburzenia funkcji seksualnych. Tak jak depresja występuje u obu płci, działania niepożądane leków przeciwdepresyjnych na tle seksualnym dotykają zarówno mężczyzn, jak i kobiety.

Sprawdź: Dutilox – lek z duloksetyną

Zgłaszana częstość występowania dysfunkcji seksualnych, związanych ze stosowaniem leków przeciwdepresyjnych, różni się znacznie w poszczególnych badaniach, co utrudnia oszacowanie dokładnej częstości występowania tego problemu. Jak pokazują niektóre dane, problem może dotyczyć nawet ponad 70 proc. osób leczonych lekami z grupy inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny. Pacjenci zgłaszają:

• utratę zainteresowania seksem;
• zaburzenia pożądania;
• mniejsze zadowolenie z relacji;
• zaburzenia wzwodu;
• niemożność osiągnięcia orgazmu.

Inne, rzadziej występujące niepożądane objawy, obejmują: zaburzenia czucia w pochwie i w okolicach piersi u kobiet oraz bolesne erekcje i wytryski u mężczyzn.

Leki przeciwdepresyjne, które powodują działania niepożądane na tle seksualnym, obejmują:

• selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI);
• inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (SNRI);
• trójpierścieniowe i tetracykliczne leki przeciwdepresyjne;
• inhibitory monoaminooksydazy (IMAO).

Zobacz również: W jaki sposób stany depresyjne wpływają na libido?

W jaki sposób leki przeciwdepresyjne wpływają na pożądanie?

Seks to coś więcej niż akt fizyczny – obejmuje również wymiar emocjonalny i psychologiczny. Normalny cykl seksualny składa się z czterech następujących po sobie faz: podniecenia, plateau, orgazmu i ustępowania podniecenia. Fazy te są wspomagane przez wzajemne oddziaływanie neuroprzekaźników i hormonów, a różne typy leków przeciwdepresyjnych wpływają w różnym stopniu na wszystkie fazy cyklu relacji seksualnej.

Ponieważ większość antydepresantów moduluje stężenie serotoniny, ogólnie uważa się, że to właśnie podwyższony poziom tego hormonu powoduje zaburzenia seksualne. Serotonina obniża również poziom dopaminy – neuroprzekaźnika, który odpowiedzialny jest za odczuwanie przyjemności. Co więcej, serotonina hamuje wytwarzanie tlenku azotu, który odgrywa rolę w rozluźnianiu mięśni gładkich układu naczyniowego (w tym układu naczyń struktur rozrodczych), umożliwiając w ten sposób rozszerzenie naczyń i dopływ krwi do narządów płciowych podczas aktu seksualnego.

To też może Cię zainteresować: Jak zwiększyć poziom endorfin?

Dysfunkcje seksualne po lekach antydepresyjnych – czy da się je wyleczyć? Jak zmniejszyć seksualne skutki uboczne leków na depresję?

Doświadczanie skutków ubocznych leków przeciwdepresyjnych w sferze seksualnej może być frustrujące i przygnębiające, ale istnieją sposoby na ich rozwiązanie. Jeśli podczas przyjmowania leków antydepresyjnych wystąpią jakiekolwiek zaburzenia seksualne, porozmawiaj o tym ze swoim lekarzem. Warto mieć na uwadze, że część skutków ubocznych leków ustępuje z czasem, gdy organizm „przyzwyczai” się do przyjmowanego leku.

Jeśli jednak funkcje seksualne nie ulegają poprawie po kilku tygodniach leczenia, lekarz może zmienić lek na inny lub zmniejszyć dawkę leku przeciwdepresyjnego. Ta opcja jednak może być stosowana tylko wtedy, gdy pacjent dobrze zareagował na lek przeciwdepresyjny i możliwe jest, że pozytywna odpowiedź kliniczna utrzyma się również przy niższej dawce. U niektórych osób pomocne w przypadku zaburzeń erekcji może być przyjmowanie dodatkowego leku, np. sildenafilu, tadalafilu lub wardanafilu.