Dlaczego wzrok pogarsza się wraz z wiekiem?

Jakie są przyczyny tego, że wzrok pogarsza się z wiekiem?

Wraz z upływem lat dochodzi w organizmie do wielu nieuniknionych i nieodwracalnych zmian – zaczynamy dostrzegać postępujące upośledzenie funkcjonowania ustroju jako całości, jak i poszczególnych jego elementów składowych.

Sytuacja ta dotyczy także wzroku, na pogorszenie sprawności którego skarży się zdecydowana większość pacjentów po 50. roku życia. Znanych jest bardzo wiele przyczyn mogących doprowadzić do pogorszenia wzroku, wśród tych związanych z wiekiem najczęściej spotykamy zwyrodnienie plamki żółtej oraz pogłębienie istniejącej już wcześniej wady wzroku, którą jest krótkowzroczność.

Plamka żółtka jest obszarem siatkówki, w obrębie którego znajduje się największe w organizmie skupisko światłoczułych komórek (tak zwanych fotoreceptorów), zwłaszcza tych, które są odpowiedzialne za ostre widzenie kolorów (są to czopki). Wraz z wiekiem w komórkach tych dochodzi do postępujących i nieodwracalnych zmian, w efekcie których fotoreceptory (a zwłaszcza czopki) obumierają, a tym samym ich liczba w obrębie plamki żółtej się zmniejsza.

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem to powoli postępująca, nieodwracalna w swoich skutkach choroba narządu wzroku. Objawy na samym początku choroby są zwykle dyskretnie wyrażone, czasami ledwie dostrzegalne nawet przez samego pacjenta (często pacjent zauważa je dopiero gdy zamknie jedno oko), ale z upływem czasu ich nasilenie zwiększa się.

Jakie są objawy zwyrodnienia plamki żółtej?

Najczęściej zgłaszanymi przez samych pacjentów objawami, które mogą świadczyć o rozwijającej się chorobie są:

• zamazanie obrazu, które jest szczególnie dokuczliwe przy patrzeniu przed siebie;
• niewyraźne kolory (chorzy często określają je jako wyblakłe);
• zniekształcenie konturów obrazu (kontury mogą wydawać się pofalowane, nieregularne);
• w polu widzenia może pojawić się szara lub czarna plamka, która nie przemieszcza się.

Niezwykle istotne jest wczesne rozpoznanie zwyrodnienia plamki związanego z wiekiem, gdyż w przypadku tej choroby możliwe jest spowolnienie lub nawet zahamowanie jej postępu, aczkolwiek należy podkreślić fakt, że nie są znane do tej pory metody pozwalające na cofnięcie postępu choroby. Najważniejszą rolę w leczeniu choroby przypisuje się odpowiedniej i szeroko zakrojonej profilaktyce.

Działania profilaktyczne powinny obejmować zarówno ogólnie pojęty zdrowy styl życia, który poprzez odpowiednio dobraną do naszych potrzeb dietę oraz wysiłek fizyczny przyczyni się do zapobiegania powstawaniu miażdżycy naczyń i jej powikłań. Dieta na dobry wzrok powinna być bogata w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach oraz luteinę.

Bardzo ważna jest także dbałość o sam narząd wzroku – na przykład poprzez ochronę oczu przez nadmiernym oświetleniem. W zaawansowanych przypadkach tej choroby leczeniem z wybór są specjalistyczne zabiegi okulistyczne, między innymi z wykorzystaniem odpowiednich laserów.

Krótkowzroczność, zaćma i dalekowzroczność

Krótkowzroczność jest jedną z najczęściej występujących w populacji ogólnej wad wzroku. Polega ona na tym, że wpadające do oka promienie nie są ogniskowane na siatkówce (jak to ma miejsce w oku normowzrocznym, czyli widzącym prawidłowo), tylko przed nią. Powoduje to nieostre widzenie, zwłaszcza przy patrzeniu na przedmioty odległe, względnie dobrze zachowane jest widzenie przedmiotów położonych blisko. Leczenie polega na stosowaniu odpowiednio dobranych szkieł korekcyjnych.

Do innych przyczyn pogorszenia wzroku związanego z wiekiem zaliczyć można:

• dalekowzroczność starczą – w schorzeniu tym, ze względu na postępujące z wiekiem zwiększenie sztywności między innymi soczewki, dochodzi do skupiania promieni wpadających do oka nie na siatkówce, tylko za nią, co skutkuje niewyraźnym obrazem przy patrzeniu na przedmioty położone blisko;
• zaćmę starczą – czyli zmętnienie soczewki oka, które pojawia się u osób po 50. roku życia, prowadzące do stopniowego pogarszania się wzroku (początkowym objawem tego schorzenia może być widzenie przedmiotów jakby przez mgłę).