Przepuklina kręgosłupa szyjnego

Czym jest przepuklina kręgosłupa?

Odcinek szyjny łączy część piersiową kręgosłupa z czaszką. Składa się z 7 kręgów zbudowanych z trzonu i zamkniętych łuków wewnątrz których przebiega rdzeń kręgowy. W związku z odmienną budową dwóch najwyższych kręgów, odcinek szyjny jest najbardziej ruchomą częścią kręgosłupa. Możliwe jest wykonanie ruchów zginania/prostowania w przód, tył, do boku oraz ruchów rotacyjnych. Z powodu tak dużego zakresu ruchomości kręgosłup szyjny jest podatny na uszkodzenia i urazy, które mogą przyczynić się do wystąpienia przepukliny.

Między trzonami kręgów tworzących kręgosłup znajdują się krążki międzykręgowe, zwane powszechnie dyskami. Dysk zbudowany jest z części centralnej, galaretowatego jądra miażdżystego, oraz twardej otoczki – pierścienia włóknistego. Kiedy dojdzie do uszkodzenia pierścienia na skutek np. urazu lub zmian zwyrodnieniowych, jądro miażdżyste może się przemieścić i wywołać:

• redikulopatię – uszkodzenie spowodowane przewlekłym uciskiem korzenia nerwowego;
• mielopatię – uciśnięcie rdzenia kręgowego.

Zobacz też: Czym różni się wypuklina od przepukliny?

Jakie są przyczyny przepukliny kręgosłupa szyjnego?

Główne przyczyny przepukliny w odcinku szyjnym kręgosłupa to:

• choroba zwyrodnieniowa krążka międzykręgowego;
• uraz, najczęstszym jest uraz typu Whiplash (uszkodzenie typu „smagnięcie biczem”), spowodowany wypadkiem komunikacyjnym, kiedy dochodzi do agresywnego, obszernego i szybkiego ruchu zgięcia szyi w przód, a następnie wyprostu w tył;
• przeciążenie spowodowane przewlekłym, niekiedy wymuszonym ustawieniem odcinka szyjnego w nieprawidłowej pozycji, np. podczas pracy przy komputerze.

Najczęściej dyskopatia w odcinku szyjnym kręgosłupa objawia się rwą barkową lub mielopatią szyjną. Aby zdiagnozować przepuklinę odcinka szyjnego lekarz lub fizjoterapeuta wykonuje szereg badań fizykalnych i testów oceniających ruchomość szyi i kończyn górnych oraz objawów sugerujących na jakiej wysokości kręgosłupa doszło do przepukliny. Dodatkowym badaniem obrazowym diagnozującym przepuklinę kręgosłupa szyjnego jest rezonans magnetyczny MRI.

Rwa barkowa a przepuklina kręgosłupa szyjnego

Najczęstszym objawem redikulopatii szyjnej jest rwa barkowa. Uwypuklone jądro miażdżyste krążka międzykregowego uciska wówczas na korzeń nerwowy, wywołując tzw. objawy korzeniowe. W zależności od poziomu na którym występuje przepuklina szyjna, rwę barkową charakteryzują:

• ból w obrębie karku, obręczy barkowej, niekiedy promieniujący wzdłuż całej kończyny, nasila się przy kasłaniu, kichaniu, wykonywaniu niektórych ruchów głowy;
• ból promieniujący od pleców do łopatki;
• ból promieniujący na przednią okolicę klatki piersiowej (może być mylony z problemami sercowymi);
• napięcie mięśni karku i szyi, które stają się tkliwe przy dotyku;
• osłabienie mięśni kończyny górnej, szczególnie jeśli problem trwa już dłuższy czas;
• uczucie mrowienia wzdłuż kończyny górnej;
• inne dolegliwości takie jak: przewlekłe bóle głowy, szum w uszach, zaburzenia wzroku.

Mielopatia szyjna – objawy przepukliny kręgosłupa szyjnego

Uwypuklenie jądra miażdżystego w kierunku rdzenia kręgowego może wywołać miopatię szyjną. Jej objawy często mają charakter obustronny.

Są nimi:

• ból kręgosłupa i szyi;
• osłabienie i zaburzenie czucia w okolicy karku, obręczy barkowej i wzdłuż kończyny górnej;
• parestezje (mrowienie i pieczenie) na wysokości zgodnej z poziomem uszkodzenia;
• osłabienie siły i zanik mięśni kończyny górnej (w szczególności mięśni ręki), który uniemożliwia utrzymanie przedmiotu w dłoni;
• zaburzenia chodu z kurczowym napinaniem się mięśni kończyn dolnych;
• zaburzenia czynności seksualnych;
• nietrzymanie moczu i stolca.

Przepuklina odcinka szyjnego kręgosłupa – profilaktyka i leczenie

W przypadku wystąpienia dolegliwości mogących wskazywać na przepuklinę w odcinku szyjnym kręgosłupa, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza ortopedy, neurologa bądź do doświadczonego w leczeniu zaburzeń i bólu kręgosłupa fizjoterapeuty lub osteopaty. Zwlekanie z wizytą może wpłynąć na znaczne pogorszenie dolegliwości bólowych, zaburzeń czucia i siły, które mogą skutkować niedowładem kończyny górnej.

Aby zmniejszyć dolegliwości wynikające z dyskopatii szyjnej i uniknąć ich pogorszenia należy:

• ograniczyć do minimum przebywanie w pozycjach wywołujących i nasilających ból, promieniowanie i parestezje;
• nie dźwigać ciężkich przedmiotów;
• nie wykonywać gwałtownych ruchów szyją i głową;
• prawidłowo odpoczywać. W miarę możliwości opierać głowę, tak by mięśnie szyi i karku mogły odpocząć. A w nocy spać na specjalistycznej profilowanej poduszce ortopedycznej i dobrze dobranym, wygodnym materacu;
• po konsultacji lekarskiej stosować leczenie farmakologiczne;
• zgłosić się do doświadczonego fizjoterapeuty, który odpowiednio poprowadzi terapię wykorzystując elementy terapii manualnej, masażu, ćwiczeń i fizykoterapii.