Dyskopatia szyjna – przyczyny, objawy, badania, leczenie, ćwiczenia, zapobieganie

Dyskopatia szyjna – C5, C6 i C7 – co to jest?

Co to jest dyskopatia kręgosłupa szyjnego? To schorzenie, które dotyczy krążka międzykręgowego (nazywanego też dyskiem). Jego główną funkcją jest amortyzacja kręgosłupa i zapewnienie ruchomości, uniemożliwiając tarcie poszczególnym kręgów względem siebie. Dyskopatia, nazywana również przepukliną, powoduje nieprawidłowe przemieszczenie się krążka międzykręgowego (jego elementów) w przestrzeń, która jest między poszczególnymi kręgami.

Wywołać może to szereg dolegliwości, spowodowanych najczęściej poprzez ucisk na struktury nerwowe bądź rdzeń kręgowy. Dyskopatia C5, C6 i C7 (segmenty kręgosłupa) występuje najczęściej.

Wymienia się również dyskopatię wielopoziomową szyjną, która zajmuje jednocześnie kilka odcinków, dając przy tym dokuczliwe objawy. Dojść może do znacznego obniżenia sprawności i funkcjonowania oraz do zniesienia funkcji odcinka szyjnego kręgosłupa. Przepuklina szyi stanowi około 30 proc. wszystkich dyskopatii, z którymi mamy do czynienia w obrębie całego kręgosłupa.

Z racji tego, że przyczyn choroby kręgosłupa w odcinku szyjnym jest wiele, należy uważać i nie bagatelizować pojawiających się problemów, gdyż może to skutkować niebezpiecznymi powikłaniami, w skrajnych przypadkach doprowadzającymi nawet do niepełnosprawności.

Przeczytaj też: Wybity palec – przyczyny i objawy

Dyskopatia szyjna – przyczyny

Przyczyn dyskopatii szyjnej jest wiele i nie zawsze da się ich uniknąć, choćby ze względu na to, że z upływem lat procesy degeneracyjne kręgosłupa postępują i bardzo często dochodzi do zaburzenia składu chemicznego krążka międzykręgowego.

Dochodzi do przepukliny krążka międzykręgowego w odcinku szyjnym kręgosłupa. Do wystąpienia dyskopatii w odcinku szyjnym przyczynić może się również wiele innych stanów, takich jak: uraz (najczęściej komunikacyjny), brak stabilności odcinka szyjnego czy zmiany zwyrodnieniowe.

Problemy z odcinkiem szyjnym kręgosłupa są spowodowane również przez sumujące się mikrourazy, a także uwarunkowania genetyczne.

Przeczytaj też: Ból pod lewą łopatką – przyczyny, jak leczyć?

Wśród innych przyczyn omawianej choroby odcinka szyjnego kręgosłupa wymienia się:

• brak ruchu, stres,
• nadmierne przeciążenia oraz przebyte urazy odcinka szyjnego,
• nieprawidłową budowę kręgosłupa,
• wzmożone napięcie mięśni w obrębie szyi,
• dysbalans mięśniowy,
• brak odpowiedniej poduszki do spania.

Przyczyną dyskopatii szyi są również wady postawy oraz nagłe, niekontrolowane ruchy skrętne głową.

To też może Cię zainteresować: Co może być przyczyną ucisku w głowie?

Dyskopatia szyjna – objawy

W przypadku przepukliny szyi mamy do czynienia z całym szeregiem objawów. W zależności od poziomu jej wystąpienia oraz rodzaju uciskanych struktur może dojść do bólu kręgosłupa szyjnego o zróżnicowanym charakterze i nasileniu. Dolegliwości bólowe mogą promieniować do barku lub łopatek. Pacjent może zgłaszać lekarzowi objawy neurologiczne zwyrodnienia kręgosłupa szyjnego, takie jak zaburzenia czucia (tzw. parestezje) oraz niedowłady.

W przebiegu dyskopatii w odcinku szyjnym dochodzi do:

• znacznego ograniczenia ruchomości i bólu szyi,
• drętwienia całej ręki lub jej poszczególnych elementów (np. palców),
• spadku siły mięśniowej w obrębie kończyn górnych,
• osłabienia funkcji kończyn górnych,
• nawracających bólów głowy i karku,
• przykurczów i skurczów mięśniowych,
• zawrotów głowy, a nawet omdleń,
• nudności, wymiotów.

Innym objawem dyskopatii szyjnej jest ucisk na tętnicę kręgową.

Sprawdź również: Drętwienie lewej ręki i palców lewej ręki

Przepuklina szyi – jakie badania wykonać w celu rozpoznania?

Gdy pojawią się jakiekolwiek dolegliwości bądź objawy wzbudzające niepokój, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza bądź fizjoterapeuty. Taka wizyta umożliwi ocenę ogólnego stanu uszkodzenia i pozwoli na ustalenie dalszego postępowania.

Najczęściej bywa tak, że trzeba posłużyć się badaniami dodatkowymi, takimi jak zdjęcie RTG, które pozwoli ocenić stan kostny i proces zmian zwyrodnieniowych.

Czasami bywa, że trzeba zrobić dokładniejsze badanie kręgosłupa, czyli rezonans magnetyczny odcinka szyjnego. Pomoże on dokładnie określić stan uszkodzenia krążka międzykręgowego oraz jego poziom. Ułatwi ponadto ustalenie dalszego leczenia. Najczęściej stosuje się leczenie zachowawcze, choć istnieją przypadki, że wymagana jest tylko interwencja chirurgiczna.

Dyskopatia szyjna – leczenie

W leczeniu dyskopatii szyjnej początkowo stosuje się leczenie zachowawcze w postaci leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych oraz tych rozluźniających mięśnie. Za pomocą gorsetu często usztywnia się odcinek szyjny kręgosłupa. Czas unieruchomienia nie może być jednak zbyt długi, ponieważ dojdzie do znacznego osłabienia siły mięśniowej w obrębie szyi i spadku stabilności w jej obrębie.

Większość dyskopatii ma charakter przewlekły, dlatego z pomocą przychodzi fizjoterapia, która stosuje głównie wyciąg na odcinek szyjny w celu odbarczenia uciskanych struktur nerwowych i zwiększenie przestrzeni międzykręgowych, rozluźnianie mięśniowo-powięziowe, masaż oraz zabiegi z zakresu fizykoterapii, np. ciepłolecznictwo.

Po zmniejszeniu się dolegliwości bólowych i objawów należy wzmocnić mięśnie stabilizujące odcinek szyjny oraz przywrócić im prawidłowe napięcie. W przypadku gdy leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, konieczne jest wykonanie zabiegu operacyjnego, który polega najczęściej na usunięciu chorego dysku (nukleotomia).

Jest to metoda mało inwazyjna, która u osób do około 40. roku życia pozwala na zastosowanie tzw. protezy dysku, która odtwarza ruchomość i elastyczność usuniętego dysku.

Dyskopatia szyjna – ćwiczenia

Bardzo ważne jest systematyczne wykonywanie ćwiczeń na kręgosłup szyjny.

Rozciągające ćwiczenia kręgosłupa szyjnego przy dyskopatii

• Usiądź prosto i rozstaw stopy. Prawą ręką chwyć za siedzisko krzesła lub połóż ją na udzie. Opuść prawy bark, a lewą ręką obejmij głowę, pochylająć w lewo. Rozciągaj mięśnie przez około 20 sekund i rozluźnij się. Następnie należy wykonać ćwiczenia na drugą stronę ciała.

Mobilizujące ćwiczenia na odcinek szyjny kręgosłupa

• Usiądź lub stań w rozkroku, rozstawiając stopy. Nogi powinny być lekko ugięte w kolanach, a dłonie oparte na udach. Opuść głowę, po czym delikatnie skieruj ją w prawo, a następnie w lewo. Ćwiczenie powtarza się 10 razy.
• Odchyl głowę do tyłu, potem skieruj ją w prawą, a następnie w lewą stronę. Czynność powtórz 10 razy.
• Połóż palce rąk na karku, patrząc przed siebie. Głowę skieruj w prawo, a później w lewo. Ćwiczenie powtórz 10 razy.

Kręgosłup szyjny – ćwiczenia wzmacniające

• Usiądź i rozstaw stopy. Pamiętaj o wyprostowanych plecach. Jedną lub obie ręce oprzyj na czole. Napieraj najmocniej jak potrafisz czołem na dłoń (przy jednoczesnym oporze ręki). Policz do 15. Zrób 6-sekundową przerwę i wykonaj ćwiczenie raz jeszcze. Wykonaj od 3 do 4 serii, po czym rozluźnij mięśnie.
• Spleć ręce z tyłu głowy. Wykonuj naciski głowy na dłonie. Wytrwaj w pozycji od 10 do 15 sekund. Następnie zrób 6-sekundową przerwę i powtórz czynność. Zaleca się wykonanie od 3 do 4 serii. Po zakończonym ćwiczeniu należy rozluźnić mięśnie.
• Przyłóż prawą dłoń do prawego ucha. Następnie jak najmocniej naciskaj głową na dłoń, jednocześnie stawiając opór ręką. W takiej pozycji należy wytrzymać od 10 do 15 sekund. Przerwa do 6 sekund. Ćwiczenie należy wykonać od 3 do 4 razy, po czym trzeba rozluźnić mięśnie. Następnie te same czynności wykonujemy na drugą stronę.

Dyskopatia szyjna – jak zapobiegać?

Profilaktyka dyskopatii szyjnej polega głównie na przestrzeganiu pewnych zasad. Aby zapobiec opisywanemu schorzeniu, należy zadbać o:

• aktywny tryb życia,
• prawidłowe odżywianie,
• unikanie przeciążeń w obrębie odcinka szyjnego,
• utrzymywanie prawidłowego napięcia mięśni oraz ich elastyczności w obrębie kręgosłupa szyjnego za pomocą masaży bądź terapii na tkankach miękkich,
• zwiększenia stabilności odcinka szyjnego,
• wspomniane ćwiczenia wzmacniające mięśnie szyi,
• prawidłową ergonomię na co dzień (m.in. spanie na odpowiedniej poduszce),
• unikanie nieergonomicznych pozycji: garbienia się i wysuwania głowy do przodu.

Zapobieganie przepuklinie szyjnej polega także na niwelowaniu mikrourazów, a także unikaniu długotrwałego siedzenia przed komputerem.