Choroba Baastrupa (kissing spine) – przyczyny, objawy, leczenie

Choroba Baastrupa – jakie są przyczyny?

Do tej pory patofizjologia zespołu Baastrupa (łac. morbus Bastrupi, ang. Baastrup's disease) nie została poznana. Za objawy bólowe odpowiedzialna jest nadmierna ruchomość kręgosłupa, pogłębiona lordoza powodująca mechaniczny nacisk na więzadło międzykolcowe, na skutek którego ulega stopniowej degeneracji oraz występowanie za długich wyrostków kolczystych. Powoduje to ocieranie się o siebie tych wyrostków, powodując silny ból.

Choroba Baastrupa dotyczy szczególnie odcinka lędźwiowego kręgosłupa na poziomie L4-L5. Przewlekły kontakt wyrostków kolczystych może skutkować powstaniem zmian zwyrodnieniowych polegających na przeroście kostnym tych elementów i wytworzeniem między nimi patologicznego stawu.

W większości przypadków ta choroba kręgosłupa lędźwiowego występuje w związku z innymi zmianami, takimi jak: przepuklina krążków międzykręgowych, kręgozmyk (czyli przemieszczenie się kręgów względem siebie), spondylozą (postępujący z wiekiem zanik krążków miedzykręgowych) oraz tworzeniem się osteofitów (narośla kostne).

Zespół Baastrupa – ból odcinka lędźwiowego i inne objawy

Głównymi objawami choroby jest ból odcinka lędźwiowego. Co istotne z klinicznego punktu widzenia – nie występują żadne symptomy neurologiczne (mrowienia, parestezje, zaburzenia czucia czy osłabienia siły mięśniowej kończyn dolnych), a ból kręgosłupa nie promieniuje.

Do innych objawów choroby Baastrupa należy bolesny przerost tułowia oraz tkliwość palpacyjna wyrostków i więzadeł kręgosłupa.

Mogą pojawić się one jednak wtórnie do stenozy kanału kręgowego. Na skutek przewlekłego ocierania się wyrostków kolczystych o siebie może dochodzić do powstania dodatkowych, wewnątrz-kolcowych, kaletek maziowych. Ponadto, poprzez drażnienie sąsiadujących tkanek, mogą wytworzyć się cysty widoczne w badaniach obrazowych.

„Kissing spine” a inne choroby kręgosłupa

Ze względu na brak wiedzy na temat patofizjologii zespołu Baastrupa choroba ta jest wielokrotnie lekceważona i zarazem nieprawidłowo leczona.

Diagnostyka różnicowa obejmuje:

• spondylozę odcinka lędźwiowego,
• spondyloartrozę kręgosłupa (inaczej zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa),
• przepuklinę jądra miażdżystego krążka miedzykręgowego,
• stenozę kanału kręgowego.

Dokładny wywiad chorobowy i badanie fizykalne chorego dostarcza wystarczająco dużo informacji, by z powodzeniem szybko wykluczyć niektóre z powyższych chorób.

Choroba,,całujących się wyrostków kolczystych”staje się prawdopodobną diagnozą, gdy przy pochylaniu się następuje złagodzenie objawów bólowych, zaś zaostrzenie przy prostowaniu kręgosłupa.

Choroba Baastrupa – jak leczyć chory kręgosłup?

Leczenie zespołu Baastrupa jest tematem ciągłej debaty. Do tradycyjnych metod terapii zaliczamy metody operacyjne polegające m.in. na wycięciu cyst, dodatkowych kaletek maziowych oraz osteotomię, tj. skrócenie długości wyrostków kolczystych. Według badań samo leczenie chirurgiczne nie jest wystarczające, aby znieść objawy choroby Baastrupa.

W celu zmniejszenia bólu i stanu zapalnego stosuje się niekiedy zastrzyki z długo działającymi kortykosteroidami oraz używa się miejscowych środków znieczulających. Dodatkową formą leczenia choroby Baastrupa jest reedukacja posturalna oraz fizykoterapia, która skupia się na redukcji obciążenia na wyrostki międzykręgowe oraz zmniejszeniu lordozy. Wyniki rocznego leczenia pokazują znaczącą poprawę w ocenie bólu kręgosłupa lędźwiowego przez pacjenta.