Wrzód na wardze sromowej – przyczyny, objawy, leczenie owrzodzenia sromu

Na wardze sromowej – owrzodzenie, guzek czy krostka?

W okolicy sromu mogą się lokalizować różne zmiany skórne. Pacjentki opisują je różnie – jako kuleczkę, guzek, zgrubienie na wardze sromowej. Najczęściej zmiany te są związane z nieodpowiednią higieną okolic intymnych lub reakcją alergiczną, np. na środki do prania.

Może zdarzyć się owrzodzenie sromu, które jest objawem wielu chorób przenoszonych drogą płciową, np. opryszczki czy kiły. W rzadkich sytuacjach – zwłaszcza u starszych kobiet – zmiana może być niestety objawem rozwijającej się choroby nowotworowej.

Skóra okolic intymnych jest niezwykle delikatna i podatna na uszkodzenia. Różne konserwanty i czynniki zapachowe zawarte w środkach do higieny intymnej, wkładkach higienicznych czy podpaskach mogą wywołać reakcje alergiczne.

Dochodzi wówczas do zaczerwienienia i obrzęku warg sromowych. Pojawiają się także upławy, które drażnią delikatną skórę warg i pochwy, co z kolei powoduje intensywne swędzenie sromu. Drapanie okolicy prowadzi nieuchronnie do powstawania mikrourazów, nadżerek i ostatecznie płytkich owrzodzeń.

To też może Cię zainteresować: Upławy z krwią – co oznacza krew w śluzie z pochwy?

Taki same efekt mogą czasem wywołać nowe środki do prania, takie jak proszki, żel czy płyn do płukania. Szukając przyczyny reakcji alergicznej, warto zastanowić się także czy w ostatnim czasie nie zakupiliśmy nowego środka do higieny intymnej czy lubrykantu.

Aby zapobiec powstaniu zmian na wargach sromowych większych i mniejszych, w tym owrzodzenia, do codziennej higieny intymnej kobieta powinna używać środków jak najbardziej naturalnych, pozbawionych konserwantów i niezbyt intensywnie perfumowanych.

Jeśli natomiast do reakcji alergicznej już doszło, należy przede wszystkim zidentyfikować możliwy czynnik alergizujący i przestać go używać. Do wyleczenia powstałych już zmian stosujemy maści i tabletki przeciwalergiczne, a jeśli doszło do nadkażenia bakteryjnego nadżerek czy owrzodzeń sromu, dodatkowo miejscowo antybiotyki.

Wrzód na wardze sromowej a opryszczka płciowa

Najczęstszą chorobą wirusową przenoszoną drogą płciową, która może skutkować owrzodzeniami sromu jest opryszczka, wywoływana przez wirusy z grupy HSV. Początkowo dochodzi do zaczerwienienia warg sromowych czy pochwy, następnie powstają drobne, cienkościenne pęcherzyki na wargach sromowych wypełnione treścią surowiczą, później ropną.

Ich powierzchnia łatwo ulega pęknięciu, co skutkuje powstawaniem nadżerek i owrzodzeń. Z czasem krostka na wardze sromowej pokrywa się strupem i ulega powolnemu gojeniu.

W leczeniu stosuje się miejscowo środki odkażające i doustne leki przeciwwirusowe, np. acyklowir. Aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu wirusa, najważniejsze jest, aby powstrzymać się od kontaktów seksualnych w okresie gojenia się zmian.

Jeśli opryszczka na wargach sromowych wystąpiła u kobiety w końcowym etapie ciąży, jest to wskazanie do rozwiązania jej cięciem cesarskim, aby zapobiec zakażeniu noworodka.

Bolący guzek na wardze sromowej – wrzód weneryczny i kiła

Wśród bakteryjnych chorób przenoszonych drogą płciową, związanych z powstawaniem owrzodzenia sromu w pierwszej kolejności należy wymienić kiłę. Choroba ta jest wywoływana przez bakterię krętka bladego. Po wniknięciu patogenu przez błonę śluzową lub skórę okolic intymnych dochodzi do powstania zmiany pierwotnej. Powstaje ona około 3 tygodnie po zakażeniu.

Zmiana ma początkowo formę bezbolesnej grudki na wargach sromowych, która z upływem czasu ulega owrzodzeniu. Wrzód jest twardy, okrągły, o równych brzegach, z zagłębionym, lśniącym środkiem. Co ważne, nie boli, dlatego najczęściej nie zwraca uwagi pacjenta. Ulega samoistnemu zanikowi w przeciągu kilku tygodni bez pozostawienia blizny, co niestety nie oznacza zwalczenia zakażenia.

Krętek blady wciąż się rozmnaża i prędzej czy później przypomni o swojej obecności, ale już w postaci uogólnionej wysypki. Chorobę można wyleczyć jedynie przez włączenie antybiotykoterapii.

Inną przyczyną zmian w okolicy sromu jest tak zwany wrzód miękki, nazywany także szankierem – wywoływany jest przez bakterię Haemophilus ducreyi i pojawia się w kilka dni po zakażeniu. W przeciwieństwie do kiły zmiana ma postać początkowo krosty, a później miękkiego owrzodzenia. Jest to guzek z ropą – jego dno wypełnione jest ropą i jest bardzo bolesne.

Wargi bolesne są zaczerwienione i bolą. Zaczerwienienie świadczy o stanie zapalnym. Niepodjęcie leczenia antybiotykami prowadzi do rozsiewu zmian w okolicy owrzodzenia pierwotnego, a także ropnego zapalenia węzłów chłonnych pachwinowych.

Czytaj również: Pęknięcie macicy – przyczyny, objawy, postępowanie

Owrzodzenie sromu i w pochwie

Kolejną przyczyną owrzodzenia sromu jest ziarnica weneryczna. Choroba sromu wywoływana jest przez bakterię o nazwie Chlamydia trachomatis . Pierwszym etapem choroby, po kilkudniowym wylęganiu, jest powstanie małego guzka na wardze sromowej. Owrzodzenie powstaje w miejscu wniknięcia drobnoustroju, czyli np. na wargach sromowych mniejszych, w pochwie czy na szyjce macicy.

Zmiana zanika samoistnie, ale w drugim etapie choroby bakteria zajmuje węzły chłonne, prowadząc do ich zapalenia, a nawet powstawania przetok na powierzchnię skóry. W leczeniu stosuje się antybiotyki.

Ziarniniak pachwinowy to choroba wywoływana przez bakterię Klebsiella granulomatis. Okres wylęgania trwa nawet kilka miesięcy. Zmiana pierwotna to niebolesny pęcherzyk lub guzek w okolicy wargi sromowej czy pachwiny, który następnie przekształca się w również niebolesne, nieco wyniosłe owrzodzenie pokryte ziarniną, czyli nowopowstałą, bogatounaczynioną tkanką łączną (dlatego też zmiany mają skłonność do krwawień).

Nieleczone antybiotykami zmiany z reguły powiększają się, chociaż znane są także przypadki samowyleczenia. Należy jednak podkreślić, ze wygojone zmiany pozostawiają blizny.

Rak sromu – jak wygląda i jakie zmiany powoduje?

W diagnostyce różnicowej owrzodzenia sromu, zwłaszcza u kobiet w wieku pomenopauzalnym, zawsze należy wziąć pod uwagę zmiany onkologiczne. Rak sromu atakuje głównie panie po 60. roku życia. Objawem raka warg sromowych jest najczęściej świąd opisywanej okolicy.

Pojawienie się widocznej na skórze zmiany zwykle poprzedza uporczywe swędzenie. Później w tej okolicy tworzy się pojedynczy, niebolesny guzek. Dopiero z czasem na jego powierzchni powstaje owrzodzenie. Nowotwór szerzy się przez ciągłość i drogą chłonną, przez co łatwo dochodzi do powstania przerzutów w obrębie węzłów chłonnych, głównie pachwinowych.

Leczenie raka warg sromowych jest uzależnione do stopnia zaawansowania choroby. Metodą z wyboru jest leczenie chirurgiczne w formie częściowego lub całkowitego usunięcia warg sromowych lub całego sromu, a w razie potrzeby także okolicznych węzłów chłonnych. Dodatkowo stosuje się radioterapię przed- i/lub pooperacyjną.

Pamiętajmy, że jeśli na wargach sromowych powstanie jakakolwiek zmiana, w tym owrzodzenie, należy niezwłocznie udać się do lekarza ginekologa. Jeśli zmiana faktycznie okaże się być nowotworem, wykrytym na wczesnym etapie, kiedy nie doszło jeszcze do zajęcia węzłów chłonnych, pacjentka ma 90 proc. szans na przeżycie kolejnych 5 lat.