Krwistek narządów płciowych – przyczyny, objawy i leczenie

Krwistek narządów płciowych – co to jest?

Krwistkiem narządów płciowych nazywamy objaw, który wynika z obecności wady wrodzonej narządów płciowych, polegającej na zarośnięciu dróg rodnych. Wady te w większości są wadami wrodzonymi, ale czasami wynikają z przebytych przez pacjentkę chorób – na przykład stanów zapalnych miednicy mniejszej, czy operacji w obrębie narządów. Mówiąc prościej, krwistek to nic innego, jak nagromadzenie krwi miesiączkowej lub też – co ważne – wydzieliny śluzowej, produkowanej przez błonę śluzową narządów rozrodczych. Krew może gromadzić się w pochwie lub macicy i prowadzić do nieprawidłowego poszerzenia narządów.

Krwistek narządów płciowych – przyczyny krwistka

Częstą przyczyną krwistka narządów płciowych jest zarośnięcie błony dziewiczej – wada ta występuje u około 0,1% dziewczynek. Tego rodzaju nieprawidłowość nie pozwala nie tylko na odpływanie krwi miesiączkowej, ale także produkowanego przez błonę śluzową śluzu. Należy mieć świadomość, że przyczyną tego symptomu klinicznego może być także:

• zrośnięcie warg sromowych (inaczej synechia) – występuje u około 0,6-3,5% dziewczynek i najczęściej jest diagnozowane w wieku od 13 do 23 miesiąca życia. Stan ten w mianownictwie medycznym bardzo często nazywany jest sklejeniem warg sromowych. Do sytuacji tej predysponują stany zapalne w obrębie pochwy, schorzenie autoimmunologiczne takie jak liszaj twardzinowy, a także atopowe zapalenie skóry i co ważne – molestowanie seksualne (co zawsze trzeba wziąć pod uwagę!). Do sklejenia warg sromowych sprzyja także obniżenie stężenia estrogenów (czyli hipoestrogenizm);

• zarośnięcie pochwy – może wynikać ze zmian wrodzonych, ale również nastąpić na skutek powikłania pozabiegowego lub przebytych stanów zapalnych w obrębie układu rozrodczego;

• i bardzo rzadko – zarośnięcie macicy, w tym szyjki macicy – podobnie jak zarośnięcie pochwy wynika z wad wrodzonych lub infekcji i zabiegów operacyjnych.

Krwistek narządów płciowych – objawy krwistka

W większości przypadków krwistek narządów płciowych objawia się w okresie dojrzewania, w momencie rozpoczęcia miesiączkowania. W przypadku niedrożności dróg rodnych typowe jest pojawienie się cyklicznego bólu w podbrzuszu w momencie występowania menstruacji. Z czasem dolegliwości bólowe są coraz silniejsze, ponieważ dochodzi do kumulowania się krwistej treści (ze względu na brak możliwości jej ewakuacji przez niedrożny układ rozrodczy). Treść płynna gromadząca się w obrębie macicy lub pochwy podczas badania palpacyjnego może dawać objawy guza. Taka nagromadzona krew może być również wyczuwalna w postaci krwiaka podczas badania per recrum (czyli badania palcem przez odbyt). Co więcej, gromadząca się krew (krwiak zastoinowy) może powodować problemy z oddawaniem moczu lub stolca na skutek wywieranego nacisku na struktury miednicy.

Krwistek narządów płciowych – diagnostyka ginekologiczna

Podstawowym badaniem pozwalającym na zdiagnozowanie krwistka narządów płciowych jest ultrasonografia. Dzięki USG można zobrazować płynną treść w obrębie pochwy oraz zarośnięcie – na przykład warg sromowych. Na obrazie USG można zauważyć poszerzoną pochwę (poszerzenie wynika z gromadzenia się płynnej treści w obrębie tego narządu). Niezwykle ważne jest również klasyczne badanie ginekologiczne, oceniające drożność błony dziewiczej, a także wargi sromowe, wejście do pochwy przedsionek pochwy. Jeszcze dokładniejszym (w porównaniu do USG) badaniem obrazowym jest rezonans magnetyczny (MR) miednicy mniejszej. W większości przypadków badanie przedmiotowe oraz ultrasonografia pozwala na postawienie prawidłowego rozpoznania i stwierdzenie przyczyny występowania niepokojących objawów.

Krwistek narządów płciowych – leczenie

Krwistek narządów płciowych, wynikający z niedrożności błony dziewiczej wymaga interwencji chirurgicznej. Typowo wykonuje się nacięcie błony dziewiczej , co pozwala na ewakuację nagromadzonej krwi i śluzu. Zabieg ten nazywamy hymenotomią. Takie leczenie wykonuje się w znieczuleniu ogólnym lub w zależności od przypadku – również w znieczuleniu miejscowym i znieczuleniu podpajęczynówkowym.

Sklejenie warg sromowych rzadko doprowadza do krwistka, ponieważ do uzyskania drożności dochodzi najczęściej na wcześniejszym etapie życia (przed wystąpieniem pierwszej miesiączki). W przypadku sklejenia warg sromowych terapia typowo opiera się na odpowiedniej higienie i stosowaniu preparatów miejscowych (kremy, maści, w przypadku liszaja twardzinowego wykorzystuje się miejscowe preparaty ze steroidami). Jeżeli przyczyną krwistka jest niedrożność pochwy lub niedrożność macicy to postępowaniem terapeutycznym jest najczęściej zabieg operacyjny, mający na celu uzyskanie drożności układu rozrodczego. Takie zabiegi wykonują ginekolodzy.

Podsumowując, w przypadku niepokojących objawów, mogących sugerować krwistka narządów płciowych należy jak najszybciej odwiedzić ginekologa, który już po zbadaniu pacjentki może postawić wstępną diagnozę i stwierdzić, co odpowiada za występowanie danych objawów klinicznych. Na szczególną uwagę zasługuje cyklicznie występujący ból w okolicy brzucha u dziewczynki w okresie dojrzewania, u której nadal nie wystąpił pierwsza miesiączka. Nie należy bagatelizować takich objawów.