Hymenotomia (usunięcie błony dziewiczej) – wskazania, przeciwwskazania, przebieg zabiegu, cena

Czym jest hymenotomia?

Hymenotomia jest zabiegiem z zakresu ginekologii plastycznej, polegającym na nacięciu lub usunięciu błony dziewiczej, czyli charakterystycznego fałdu znajdującego się na granicy przedsionka pochwy oraz pochwy właściwej. Procedura ta wykonywana jest u dziewczynek z rozpoznanym wrodzonym zarośnięciem błony dziewiczej oraz u kobiet, dla których zbyt twarda błona dziewicza stanowi barierę uniemożliwiającą inicjację seksualną.

Zarośnięcie błony dziewiczej u dziewczynek

Zarośnięcie błony dziewiczej jest wrodzoną wadą pochwy, a częstość jej występowania szacuje się na 0,1%. Prawidłowo, błona dziewicza posiada otwory, które pozwalają na odpływ śluzu i krwi miesiączkowej z pochwy. W przypadku zarośnięcia, błona dziewicza jest ich pozbawiona. Wada rozpoznawana jest zwykle u dziewczynek kilkunastoletnich, które nie miesiączkują, mimo iż stopień rozwoju płciowego mógłby na to wskazywać.

Odczuwają one także okresowe dolegliwości bólowe podbrzusza, którym mogą towarzyszyć trudności w oddawaniu moczu i stolca oraz uczucie parcia na pęcherz. Badanie zewnętrznych narządów płciowych ujawnia obecność wypukłej niebieskoczerwonej błony zamykającej wejście do pochwy. Stan ten spowodowany jest faktem, że dziewczynki od pewnego czasu już miesiączkują, lecz zarośnięta błona dziewicza nie pozwala na usuwanie krwi z pochwy. W efekcie dochodzi do jej gromadzenia w pochwie, co skutkuje wytworzeniem krwiaka zastoinowego.

Na czym polega hymenotomia?

Hymenotomia dosłownie oznacza nacięcie błony dziewiczej. Procedura trwa zwykle kilkadziesiąt minut. W większości przypadków zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym, lecz u niektórych kobiet wymaga zastosowania znieczulenia ogólnego lub podpajęczynówkowego. Hymenotomia polega na przecięciu bądź nacięciu błony dziewiczej za pomocą skalpela chirurgicznego lub lasera (laserowe usunięcie błony dziewiczej).

Nacięcie błony dziewiczej wykonywane jest w kształcie krzyża – najpierw poprzecznie, a następnie prostopadle do poprzedniego nacięcia. W efekcie powstają fragmenty („płatki”) błony dziewiczej. Zabieg chirurgiczny może być zakończony na tym etapie, lub poszerzony o usunięcie pozostałych fragmentów błony. Niekiedy hymenotomia połączona jest z hymenoplastyką , czyli następczym odtworzeniem prawidłowego kształtu błony dziewiczej. Operowane miejsca są zaopatrywane szwami wchłanialnymi (niewymagającymi usuwania).

Wskazania i przeciwwskazania do wykonania hymenotomii

Wskazaniem do wykonania hymenotomii są nieprawidłowości błony dziewiczej.

U dziewczynek z wrodzonym zarośnięciem błony dziewiczej zabieg ten może być przeprowadzony w różnym wieku, w zależności od tego, kiedy zostanie postawione rozpoznanie. Zwykle zarośnięcie błony dziewiczej rozpoznaje się u nastolatek – w istocie już miesiączkujących, u których krew miesiączkowa nie może wydostać się z pochwy, lub u dziewczynek przed pokwitaniem. Nacięcie błony dziewiczej należy rozważyć również wtedy, gdy jest ona na tyle twarda, że uniemożliwia współżycie płciowe. Niekiedy kobiety decydują się na zabieg hymenotomii w obawie przed bólem i krwawieniem związanym z pierwszym stosunkiem i rozerwaniem błony dziewiczej.

Przeciwwskazania do zabiegu hymenotomii to:

• zaburzenia krzepnięcia krwi;
• infekcje w okolicy sromu i pochwy;
• cukrzyca;
• nadciśnienie tętnicze – nieleczone lub nieefektywnie leczone.

Przygotowanie do zabiegu usunięcia błony dziewiczej

Hymenotomia, mimo iż jest zabiegiem o stosunkowo małym zakresie, wymaga odpowiedniego przygotowania. Wszelkich informacji udziela lekarz zajmujący się przygotowaniem kobiety do zabiegu.

Niezbędne jest wykonanie określonych badań:

• morfologii;
• grupy krwi;
• stężenia elektrolitów;
• stężenia glukozy;
• oznaczenie parametrów krzepnięcia;
• badania ogólnego moczu.

Istotne jest również określenie poziomu przeciwciał anty-HBs lub przeprowadzenie szczepienia przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. U niektórych pacjentek wskazane jest wykonanie badania EKG oraz RTG klatki piersiowej. Kobieta zostanie także poinformowana o konieczności odstawienia pewnych leków mogących nasilać krwawienie w czasie i po operacji i zwiększać ryzyko wystąpienia różnego rodzaju powikłań (np. aspiryna, ibuprofen, witamina E). Istotne dla prawidłowego procesu gojenia jest także wystrzeganie się palenia tytoniu i picia alkoholu.

Zabieg usunięcia błony dziewiczej przeprowadzany jest zwykle w pierwszej fazie cyklu, po zakończeniu miesiączki. Na zabieg należy zgłosić się na czczo (minimum 6 godzin przed hymenotomią nie wolno pić ani nie jeść).

Po operacji nacięcia błony dziewiczej

Po zabiegu pacjentka powinna pozostać w klinice pod kilkugodzinną obserwacją. W okresie następnych kilku tygodni należy ograniczyć wysiłek fizyczny.

W ciągu pierwszych kilku dni po zabiegu nacięcia błony dziewiczej mogą utrzymywać się dolegliwości bólowe, które można łagodzić za pomocą środków przeciwbólowych. Zwykle pojawia się także zasinienie skóry krocza oraz obrzęk okolicy sromu, który ustępuje w ciągu około 4 dni.

U dziewczynek operowanych z powodu wrodzonego zarośnięcia błony dziewiczej, u których doszło do wytworzenia krwiaka zastoinowego w pochwie, w ciągu 3–5 dni po zabiegu dochodzi do jego ewakuacji.

Powrót do aktywności seksualnej po hymenotomii zwykle następuje po 4–6 tygodniach.

Hymenotomia – cena, czy jest refundowana?

Wiele pacjentek z nieprawidłowościami błony dziewiczej zastanawia się, jaki jest koszt zabiegu hymenotomii. Cena hymenotomii wykonanej prywatnie różni się w zależności od kliniki, jednak w większości przypadków należy być przygotowanym na wydatek rzędu 1000 do nawet 3000 złotych.

Zabieg hymenotomii może być również refundowana przez NFZ, jednak ma to miejsce wyłącznie w sytuacjach, gdy istnieją istotne medyczne przesłanki do wykonania zabiegu. Trzeba również mieć świadomość tego, że czas oczekiwania na hymenotomię jest zazwyczaj bardzo długi.