Zespół Hellera – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest zespół Hellera?

Zespół Hellera to dziecięce zaburzenie dezintegracyjne (ang. childhood disintegrative disorder, CDD), które zaczyna się stosunkowo późno i powoduje utratę wcześniej zdobytych umiejętności. Najczęściej występuje u dzieci pomiędzy 2. a 3. rokiem życia. Zespół Hellera jest całościowym zaburzeniem rozwoju, określanym także jako otępienie dziecięce, psychoza symbiotyczna lub rozpadowa. W znacznym stopniu obniża jakość życia i utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie.

Zespół Hellera – objawy

Początek tzw. dziecięcych zaburzeń dezintegracyjnych przypada zwykle na 3. r.ż. Do tego czasu dziecko może rozwijać się normalnie. Dopiero po pewnym czasie dość szybko traci nabyte umiejętności ruchowe, językowe oraz psychospołeczne. Zespół Hellera to całościowe zaburzenie rozwoju, które rozwija się powoli. Proces ten trwa niekiedy nawet do 10. roku życia. Początkowo może przypominać autyzm dziecięcy.

Dzieci z zespołem Hellera wykazują znaczną niechęć do kontaktu fizycznego i zabawy z rówieśnikami oraz mają duże kłopoty w zakresie komunikacji społecznej. Dziecięce zaburzenia dezintegracyjne przyczyniają się do występowania:

• regresji umiejętności ruchowych, w mowie czy zabawie;
• łatwego wpadania w złość i gniew bez wyraźnego powodu;
• nieposłuszeństwa;
• negatywnego nastawienia do otoczenia;
• trudności w zakresie utrzymania relacji;
• obniżenia zdolności intelektualnych.

Dzieci z zespołem Hellera tracą też chęć do zabawy z rówieśnikami oraz mogą mieć halucynacje. W przypadku tego schorzenia typowe jest obniżenie pewności siebie i wiary we własne możliwości.

Przeczytaj też: Zespół Aspergera – przyczyny, objawy, leczenie

Zespół Hellera – przyczyny

Etiologia dziecięcych zaburzeń dezintegracyjnych nie została dokładnie określona. Wciąż brakuje badań naukowych, które jednoznacznie wskazywałyby na przyczynę schorzenia. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że za zespół Hellera odpowiadają nieprawidłowości rozwojowe w okresie płodowym. Ze względu na trudny do określenia moment regresu, choroba ta jest mocno zbliżona w obrazie do autyzmu dziecięcego. Dziecko może stopniowo przestać mówić, bawić się i mieć problemy w zakresie utrzymania relacji z rówieśnikami.

Przeczytaj też: ASD a problemy w kontaktach z rówieśnikami

Leczenie zespołu Hellera

Niezwykle ważna jest wczesna diagnoza. Zespołu Hellera nie da się całkowicie wyleczyć, ale szybkie rozpoznanie schorzenia może wpłynąć na dalszy rozwój malca i zapobiec istotnej niepełnosprawności intelektualnej. Im wcześniej zostanie zdiagnozowana choroba, tym większe szanse, że dziecko poradzi sobie z codziennymi obowiązkami w życiu dorosłym. Najbardziej podatne na terapię są dzieci w wieku przedszkolnym i młodsze. Wczesne rozpoznanie choroby pozwala na dostosowanie edukacji do potrzeb dziecka, co znacznie ułatwia rozwój jego zdolności społecznych czy językowych.

Leczenie chorób wykraczających poza spektrum autyzmu obejmuje zajęcia logopedyczne, psychoterapię indywidualną lub grupową oraz integrację sensoryczną. Najczęściej wykorzystywana jest terapia behawioralna, która ma na celu wyuczenie określonych wzorców zachowania w kontaktach społecznych. W przypadku występowania nadmiernej impulsywności i napadów padaczkowych, dziecku podaje się odpowiednie leki.

Sprawdź również: Jak spektrum zaburzeń autystycznych wpływa na ucznia?

Zespół Hellera a pozostałe zaburzenia rozwoju

Całościowe zaburzenia rozwojowe (zespół Aspergera, autyzm wczesnodziecięcy, autyzm atypowy, zespół Hellera oraz zespół Retta) mają wiele cech wspólnych. Zaliczyć do nich można występowanie trzech objawów: zaburzeń aktywności i zainteresowań, w komunikacji społecznej czy w utrzymaniu relacji z otoczeniem. Dzieci wykonują określone, stereotypowe ruchy oraz źle tolerują zmiany. W zespole Hellera i innych podobnych zaburzeniach obserwuje się niechęć do kontaktu fizycznego, problem z odpowiednim użyciem przedmiotów i trudności z właściwym rozumieniem słów oraz mówieniem.