Bezdech senny u dziecka – przyczyny, jak leczyć?

Co to jest bezdech senny?

Bezdech senny u dziecka jest groźnym zaburzeniem, które może doprowadzić do upośledzenia wymiany oddechowej w płucach. W jego przypadku w czasie snu prawidłowy oddech zostaje zaburzony wielokrotnie.

Istnieją trzy rodzaje bezdechu sennego u dziecka:

• obturacyjny bezdech senny spowodowany przeszkodą, która uniemożliwia prawidłową wentylację,
• centralny bezdech senny, którego przyczyną jest niewłaściwe wysyłanie sygnałów z ośrodków w mózgu do mięśni oddechowych,
• mieszany bezdech senny, łączący w sobie cechy dwóch poprzednich typów.

Najczęściej występuje u dzieci obturacyjny bezdech senny.

Przeczytaj też: Budzenie się w nocy – przyczyny, jak leczyć?

Przyczyny obturacyjnego bezdechu sennego

Obturacyjny bezdech senny u dziecka może być spowodowany przez obecność każdej fizycznej przeszkody utrudniającej wciągniecie powietrza do płuc. Przyczyną niedrożności dróg oddechowych u dzieci jest powiększenie migdałków podniebiennych lub powiększenie migdałków gardłowych. Kiedy w czasie snu mięśnie dziecka rozluźniają się, powiększone migdałki mogą utrudniać przedostawanie się powietrza w głąb dróg oddechowych, do płuc.

Bezdech senny u dziecka występuje najczęściej pomiędzy 3 a 6 rokiem życia, kiedy migdałki są największe w porównaniu z wielkością dróg oddechowych. Migdałki mogą także ulegać powiększeniu w wyniku infekcji lub alergii.

Innymi przyczynami niedrożności dróg oddechowych może być otyłość. Bardzo rzadko zdarzają się deformacje w obrębie twarzoczaszki, które mogą utrudniać oddychanie u dziecka (może to być np. rozszczep podniebienia).

Na wystąpienie bezdechu sennego narażone są także dzieci w chorobami wrodzonymi, którym towarzyszą zmiany i deformacje w obrębie twarzoczaszki. Nieprawidłowości w budowie górnych dróg oddechowych mogą pojawić się np. u dzieci chorych na zespół Downa, przez co częściej doznają one bezdechu sennego. U ponad połowy dzieci z zespołem Downa występuje obturacyjny bezdech senny.

Bezdech senny u dziecka – objawy

Objawami obturacyjnego bezdechu sennego u dziecka są:

• chrapanie,
• trudności z nabraniem oddechu w czasie snu,
• przerwy w oddychaniu (okres 10 lub więcej sekund bez efektywnego oddechu),
• oddech ustami,
• kaszel w nocy.

Samo chrapanie nie jest najważniejszym kryterium diagnostycznym. Znacznie więcej dzieci chrapie niż cierpi na bezdech senny. Możliwy jest także bezdech senny u dziecka, któremu nie towarzyszy chrapanie. Podejrzenia i ostrożność powinna budzić obserwacja dziecka, które oddycha przez większość czasu ustami (zarówno w nocy, jak i w ciągu dnia), często kaszle lub krztusi się w nocy, śpi niespokojnie lub podczas snu poci się obficie. Jeżeli dodatkowo dziecko często samo się wybudza ze snu, ryzyko zdiagnozowania bezdechu sennego wzrasta.

Dzieci z bezdechem mają trudności z oddychaniem w czasie snu, bardziej się wiercą i częściej budzą. Często bywają senne i rozdrażnione, w ciągu dnia odczuwają często niedobór snu, przez co częściej są rozdrażnione i płaczliwe oraz zasypiają o nietypowych porach.

Część dzieci wraz ze wzrostem organizmu pozbywa się kłopotliwej przypadłości. Bezdech senny u dziecka, który trwa dłużej może powodować zaburzenia wzrostu, koncentracji, problemy z nauką. W wyjątkowych przypadkach może dojść do rozwoju chorób układu krążenia i układu oddechowego.

Leczenie bezdechu sennego u dziecka

Rodzice, którzy zaobserwują u swoich dzieci problemy ze snem, oddychaniem i podejrzewają występowanie bezdechu sennego u dziecka powinni jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Najwłaściwszym wyborem jest pediatra lub laryngolog dziecięcy.

Jeśli w ocenie lekarza źródłem problemu może być masa ciała dziecka lub alergia, może zasugerować redukcję masy ciała, przeprowadzenie testów alergicznych, a także opiekę u wybranego specjalisty, w tym pulmonologa.

Testem używanym zwykle do postawienia rozpoznania bezdechu sennego u dziecka jest badanie polisomnograficzne. Urządzenie to monitoruje fale mózgowe, ruchy gałek ocznych, oddech i stężenie tlenu we krwi, a także chrapanie i chwytanie powietrza przez sen. Badanie to można wykonać w kontrolowanych warunkach laboratoryjnych i pod obserwacją specjalisty. W ponad 90% przypadków usunięcie migdałków rozwiązuje problem bezdechu sennego u dzieci.