Wkładka wewnątrzmaciczna a stosowanie tamponów i kubeczka menstruacyjnego

Wkładka wewnątrzmaciczna – co to jest?

Wkładka wewnątrzmaciczna stosowana jest celem antykoncepcji, a więc zapobiegania niechcianej ciąży. Jest to elastyczny materiał, typowo przybierający kształt litery T, który lekarz ginekolog umieszcza w jamie macicy. Mechanizm działania wkładki wewnątrzmacicznej zależy przede wszystkim od jej rodzaju. Wspólną cechą wkładek wewnątrzmacicznych jest to, że wywołują takie zmiany w błonie śluzowej jamy macicy, które są niekorzystne dla gamet, a więc plemników i komórki jajowej, co zapobiega zapłodnieniu.

Sprawdź również: Antykoncepcja bez estrogenu – dla kogo?

Wkładka wewnątrzmaciczna – rodzaje

Wkładki wewnątrzmaciczne występują typowo w dwóch rodzajach. Zapoznajmy się więc z najważniejszymi rodzajami wkładek wewnątrzmacicznych, które wybierają kobiety.

Wyróżniamy następujące rodzaje wkładek wewnątrzmacicznych:

• wkładki wewnątrzmaciczne miedziane – jony miedzi wydzielane przez taką wkładkę zaburzają przemiany w błonie śluzowej jamy macicy, a także wpływają na ruch plemników i stymulują czynność skurczową mięśni macicy, co powoduje szybsze wydalenie komórki jajowej. Taka wkładka zapewnia działanie antykoncepcyjne na około 3 – 5 lat. Charakterystyczne jest to, że ten rodzaj wkładki wewnątrzmacicznej może nasilać obfitość krwawień miesięcznych;
• wkładki wewnątrzmaciczne, wydzielające hormony – lewonorgestrel – ten rodzaj wkładki działa poprzez zmienianie właściwości śluzu szyjkowego, który staje się nieprzepuszczalny dla plemników. Co więcej, wkładka taka zmienia błonę śluzową jamy macicy (czyli endometrium) w taki sposób, który uniemożliwia implantację, a więc zagnieżdżenie się w niej zarodka, jeśli dojdzie do zapłodnienia. Ten rodzaj antykoncepcji uważany jest za jeden z najskuteczniejszych. W przeciwieństwie do wkładki miedzianej, wkładka wydzielająca lewonorgestrel zmniejsza obfitość krwawienia miesięcznego, co sprawia, że jest wykorzystywana w terapii takich schorzeń, jak: endometrioza, adenomioza (czyli obecność ognisk endometrialnych wewnątrz błony mięśniowej macicy) czy zaburzenia krzepnięcia.

Przeczytaj też: IUB – nowy rodzaj wkładki domacicznej

Wkładka wewnątrzmaciczna – przeciwwskazania do jej założenia

Nie w każdej sytuacji wykorzystywanie wkładki wewnątrzmacicznej w celu antykoncepcji jest możliwe. Istnieją bowiem pewne przeciwwskazania do ich założenia, do których należy przede wszystkim:

• podejrzenie ciąży lub też ciąża potwierdzona;
• zapalenie narządów miednicy mniejszej;
• zapalenie szyjki macicy;
• alergia na miedź – w odniesieniu do wkładek miedzianych;
• nieregularne krwawienia miesięczne o niewyjaśnionej przyczynie;
• rak szyjki macicy;
• rak endometrium;
• rak jajnika;
• ciążowa choroba trofoblastyczna – choroba ta wynika z rozrostu trofoblastu, czyli błony wewnętrznej jednej z błon płodowych, a dokładniej – kosmówki. Schorzenie to charakteryzuje się różnym stopniem złośliwości;
• czas do czterech tygodni po porodzie;
• wady wrodzone w obrębie macicy, mięśniaki macicy, wady anatomiczne macicy;
• krwawienia z dróg rodnych o niewyjaśnionej przyczynie – każde krwawienie z dróg rodnych, szczególnie występujące w okresie około- i pomenopauzalnym, należy pilnie wyjaśnić;
• alergia na inne składniki wkładki.

Przeczytaj też: Wszystko na temat krążka dopochwowego

Wkładka wewnątrzmaciczna – powikłania

Jak każda procedura medyczna, również zakładanie wkładki wewnątrzmacicznej może wiązać się z wystąpieniem pewnych powikłań. Należą do nich:

• przebicie ściany macicy,
• wypadnięcie założonej wkładki – jej obecność w jamie macicy można potwierdzić poprzez wykonanie badania ultrasonograficznego (USG); jeżeli wkładka wewnątrzmaciczna znajduje się poza jamą macicy, to wówczas konieczne jest jej jak najszybsze usunięcie;
• zwiększenie ryzyka ciąży ektopowej – ciąża ektopowa to stan, w którym jajo płodowe zagnieżdża się w innym miejscu niż błona śluzowa jamy macicy – może to być na przykład jajowód, jajnik czy też szyjka macicy lub jama otrzewnej; taka ciąża często kończy się poronieniem, ale może też spowodować poważne powikłania, takie jak krwotok lub pęknięcie jajowodu;
• nasilenie krwawień miesięcznych – dotyczy to wkładki miedzianej;
• zapalenie narządów miednicy mniejszej.

Przeczytaj też: Czy istnieje Viagra dla kobiet?

Jak wygląda zakładanie wkładki wewnątrzmacicznej?

W celu założenia wkładki wewnątrzmacicznej konieczna jest wizyta u ginekologa. Wkładka zakładana jest bez konieczności hospitalizacji, w trybie ambulatoryjnym. Przed założeniem należy wykonać podstawowe badania laboratoryjne i mieć przy sobie aktualny wynik cytologii (jeżeli go nie mamy, to badanie to lekarz wykona w swoim gabinecie). Konieczne jest wykonanie badania ginekologicznego, w celu identyfikacji ewentualnych przeciwwskazań do założenia wkładki. Podczas zabiegu konieczne jest również założenie wziernika.

Zabieg jest bezbolesny, możliwe jest odczuwanie jedynie miernie nasilonego dyskomfortu. Po zabiegu pacjentka może wrócić do normalnego trybu życia, nie jest wymagana rekonwalescencja. W ciągu około 4 – 6 tygodni po zabiegu konieczna jest wizyta kontrolna, na której sprawdza się, czy wkładka wewnątrzmaciczna znajduje się w prawidłowej lokalizacji.

Zobacz też: Tampony – rodzaje, jak zakładać

Wkładka wewnątrzmaciczna a stosowanie tamponów

Pacjentki często zastanawiają się, czy mając założoną wkładkę wewnątrzmaciczną, mogą stosować tampony. Warto mieć świadomość, że wkładka wewnątrzmaciczna nie stanowi przeciwwskazania do stosowania tamponów. Tampony, przy ich prawidłowym użytkowaniu, nie są zagrożeniem dla prawidłowej lokalizacji wkładki. Należy jedynie pamiętać o odpowiedniej higienie.

Zobacz też: Kubeczek menstruacyjny – co to jest?

Wkładka wewnątrzmaciczna a kubeczek menstruacyjny

Kolejnym pytaniem, które zadają sobie pacjentki z założoną wkładką wewnątrzmaciczną, jest to, czy mogą używać kubeczka menstruacyjnego. Obecność wkładki wewnątrzmacicznej nie stanowi przeciwwskazania do stosowania kubeczka menstruacyjnego, jednak należy zachować pewne zasady ostrożności. Należy wybierać te kubeczki, które zbudowane są z miękkiego materiału. Co więcej, przy wyciąganiu kubeczka nie powinno się go na siłę usuwać, gdy jest on zassany, ponieważ może to spowodować przesunięcie wkładki. Najlepszym rozwiązaniem jest wybranie kubeczka i skonsultowanie się w kwestii jego stosowania ze swoim lekarzem ginekologiem. Przy okazji na wizycie lekarskiej można sprawdzić za pomocą USG położenie wcześniej założonej wkładki wewnątrzmacicznej.

Podsumowując, wkładka wewnątrzmaciczna jest bezpieczną, stosunkowo tanią i bardzo skuteczną metodą zapobiegania ciąży, jednak jak każda metoda może ona wiązać się z pewnymi powikłaniami. Stosowanie tej metody antykoncepcji nie stanowi ograniczenia w stosowaniu tamponów i kubeczka menstruacyjnego, jednak najlepiej skonsultować się z lekarzem, który zakładał naszą wkładkę, szczególnie w kwestii dobrania odpowiedniego kubeczka.