Krążek dopochwowy – jak założyć i od kiedy działa ring antykoncepcyjny?

Jak działają krążki antykoncepcyjne?

Pierścień dopochwowy (krążek dopochwowy, ring antykoncepcyjny) jest małym, miękkim, wykonanym z tworzywa sztucznego urządzeniem wprowadzanym do pochwy. Ma on około 4 mm grubości i 5,5 cm średnicy. Pozostawia się go w pochwie na 21 dni, a następnie wyjmuje. Nie wolno wykorzystywać go ponownie. Po siedmiu dniach od chwili wyjęcia pierścienia, wkłada się nowy, na kolejnych 21 dni.

Pierścień uwalnia estrogen i progestagen. Powoduje to zahamowanie owulacji (uwalniania komórki jajowej), utrudnia plemnikom dostanie się w pobliże komórki jajowej oraz utrudnia zagnieżdżenie się w macicy zapłodnionego jaja.

Przeczytaj też: Wkładka wewnątrzmaciczna a stosowanie tamponów i kubeczka menstruacyjnego

Pierścień a skuteczność antykoncepcji

Pierścień dopochwowy, używany zgodnie z zaleceniami zapewnia ponad 99% skuteczność w zapobieganiu ciąży. Oznacza to, że rocznie mniej niż jedna kobieta na 100 używających pierścieni dopochwowych może zajść w ciążę. Jeden pierścień zapewnia ochronę antykoncepcyjną na cały miesiąc, nie ma więc konieczności pamiętania, tak jak w przypadku doustnej antykoncepcji hormonalnej, o codziennym przyjmowaniu w określonej porze kolejnych dawek hormonów. Pierścień umieszczony raz na 21 dni nie może być wyjmowany w tym okresie, pozostając na miejscu także w czasie stosunku (nie przeszkadza partnerom w trakcie zbliżenia).

Hormony uwalniane są miejscowo, tak więc pierścień zachowuje swoja skuteczność także w przypadku problemów gastrycznych – wymiotów czy biegunki. Pierścień może łagodzić objawy napięcia przedmiesiączkowego , a krwawienie staje się mniej obfite i mniej bolesne. U niektórych kobiet mogą wystąpić skutki uboczne, obejmujące bardziej obfitą wydzielinę pochwową, tkliwość piersi i bóle głowy. U nielicznych kobiet może dojść do zakrzepicy podczas stosowania pierścienia, lecz jest to zjawisko rzadkie.

Przeczytaj też: Brak okresu przy tabletkach – o czym może świadczyć?

Czasami pierścień samoczynnie wypada, wówczas należy opłukać go ciepłą wodą i możliwie jak najszybciej wprowadzić ponownie na do pochwy. Konieczne może być zastosowanie antykoncepcji awaryjnej, zależnie od tego, jak długo pierścień nie znajdował się w pochwie. Pierścień dopochwowy nie chroni przed zakażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową (chorobami wenerycznymi). Można się przed nim ustrzec stosując jednocześnie prezerwatywę.

Czytaj również: Zastrzyk antykoncepcyjny – kiedy przyjąć, gdzie się robi, czy działa od razu?

Ring antykoncepcyjny – jak stosować?

Pierścień dopochwowy jest dostępny w Polsce jedynie na receptę. Jest to jedna z hormonalnych metod antykoncepcji. Pierścień miejscowo uwalnia hormony. Stosowanie pierścienia dopochwowego można rozpocząć w dowolnym momencie podczas cyklu menstruacyjnego. Pozostawia się go w pochwie na 21 dni, a następnie wyjmuje i robi przerwę na kolejnych siedem dni. W okresie przerwy w noszeniu pierścienia utrzymuje się ochrona przed ciążą.

Przeczytaj: Krwawienie podczas stosunku – co może oznaczać?

Następnie umieszcza się kolejny pierścień, na następnych 21 dni. W przypadku zastosowania pierścienia od pierwszego dnia miesiączki (pierwszego dnia cyklu) ochrona zaczyna się natychmiast. Brak jest ochrony przed ciążą, jeśli pierścień zacznie się stosować w innym czasie cyklu miesiączkowego, i w tym okresie, przez pierwszych siedem dni, konieczne jest zastosowanie dodatkowej antykoncepcji.

Czytaj również: Krwawienie owulacyjne – plamienie podczas owulacji

Krążek dopochwowy – jak założyć?

Czystymi rękami należy ścisnąć pierścień pomiędzy kciukiem i palcem wskazującym, i delikatnie wsunąć końcówkę do pochwy, następnie delikatnie popchnąć go ku górze, aż do miejsca, w którym przestanie przeszkadzać. Jeśli obecność pierścienia jest wyraźnie wyczuwalna, ale pierścień przeszkadza, należy pchnąć go nieco dalej w głąb pochwy. Nie powinien przeszkadzać. To czy pierścień znalazł się we właściwym miejscu, powinno być wyczuwalne dotykiem. Po 21 dniach pierścień należy wyjąć. Powinno to przypaść na ten sam dzień tygodnia, w którym został on umieszczony wewnątrz pochwy.

Jak wyjąć pierścień?

Czysty palec wskazujący należy wsunąć do pochwy i zahaczyć nim krawędź pierścienia i delikatnie wysunąć go na zewnątrz. Zużyty pierścień należy wyrzucić. Nie może być użyty ponownie. Wyjmowanie pierścienia powinno być bezbolesne. Jeśli występuje jakiekolwiek krwawienie lub ból, albo pojawi się trudność z wyjęciem pierścienia, należy niezwłocznie udać się do ginekologa.

Po wyjęciu pierścienia, musi nastąpić przerwa i trwać siedem dni. W przerwie może wystąpić krwawienie przypominające miesiączkę. Po siedmiu dniach bez pierścienia, należy włożyć nowy. Nowy pierścień należy umieścić nawet, jeśli krwawienie się jeszcze nie skończyło. Nowy pierścień pozostawia się na 21 dni, a następnie cykl się powtarza. Mając pierścień w pochwie można odbywać stosunki płciowe, a także nosić tampon . Podczas stosunku obecność pierścienia może być wyczuwalna dla obojga partnerów.

Co zrobić gdy zapomnimy o wyjęciu pierścienia?

Postępowanie zależy od tego, jak długo pierścień znajdował się w pochwie. Jeśli pierścień pozostawał w pochwie przez nie dłużej niż siedem dni po zakończeniu tygodnia trzeciego należy wyjąć go z pochwy, tak szybko jak jest to możliwe. Wskazane jest zachowanie siedmiu dni przerwy. Nie wolno wiec od razu po wyjęciu starego, umieszczać nowego pierścienia. Po siedmiu dniach wspomnianej przerwy, można już rozpocząć kolejny etap terapii z użyciem pierścienia.

Jeżeli pierścień pozostawał w pochwie dłużej niż zaleca producent, ale przez okres krótszy niż siedem dni, kobieta jest chroniona przed niechcianą ciążą. Jeżeli zaś pierścień pozostawał w pochwie przez okres dłuższy niż siedem dni (łącznie przez ponad cztery tygodnie), należy wyjąć pierścień i niezwłocznie umieścić kolejny (bez przerwy).

Co zrobić gdy zapomnimy o umieszczeniu nowego pierścienia?

Jeżeli po siedmiu dniach przerwy nowy pierścień nie zostanie umieszczony w pochwie, należy to zrobić tak szybko jak tylko jest to możliwe, po czym przez pierwszych siedem dni stosować dodatkowo prezerwatywę . Jeśli pomimo braku pierścienia doszło do zbliżenia, a przerwa w stosowaniu pierścienia była więcej niż o 48 godzin dłuższa, niż planowana (łącznie dziewięć dni), należy skontaktować się z lekarzem i rozważyć zastosowanie antykoncepcji awaryjnej.

Co zrobić jeśli ring antykoncepcyjny sam wypadnie?

Czasami pierścień może sam wypaść (zostać wypchnięty). Najczęściej dzieje się tak podczas lub po stosunku, lub w przypadku zaparcia. To, co należy zrobić, zależy od czasu, w którym pierścień pozostawał poza organizmem, i od tego, czy jest to pierwszy, drugi, czy trzeci tydzień jego noszenia. Jeśli pierścień dopochwowy pozostaje poza pochwą przez okres dłuższy niż trzy godziny, ochrona przed ciążą może być niedostateczna. Jeśli pierścień wypadł na więcej niż trzy godziny w ciągu pierwszego lub drugiego tygodnia noszenia, należy go wypłukać i umieścić z powrotem w pochwie. Konieczne jest zastosowanie dodatkowej ochrony przez następnych siedem dni. Jeśli w ciągu kilku ostatnich dni doszło do zbliżenia, może być konieczne zastosowanie antykoncepcji awaryjnej.

Jeśli pierścień wypadł na dłużej niż trzy godziny w trzecim tygodniu noszenia, nie należy umieszczać go ponownie. Można wówczas od razu włożyć nowy pierścień. Może nie wystąpić krwawienie typu miesiączkowego, lecz może wystąpić plamienie. Drugie rozwiązanie oznacza siedmiodniową przerwę. Wystąpi krwawienie typu miesiączkowego, a nowy pierścień będzie trzeba umieścić po siedmiu dniach od chwili wypadnięcia poprzedniego (ta opcja jest dostępna wyłącznie wtedy, jeśli pierścień noszony był bez przerw w okresie poprzednich siedmiu dni). Niezależnie od wybranej opcji, należy zastosować dodatkową ochronę przez pierwszych siedem kolejnych dni.

Kto może używać pierścienia dopochwowego?

Niektóre kobiety nie mogą i nie powinny stosować pierścienia dopochwowego. Są to kobiety, które:

• zgłaszają w wywiadzie zakrzepicę żylną lub tętniczą;
• cierpią z powodu chorób serca;
• cierpią nad nadciśnienie tętnicze;
• ukończyły 35. rok życia i palą;
• u których mięśnie macicy nie są w stanie utrzymać pierścienia dopochwowego;
• cierpią z powodu migren;
• chorowały na raka piersi;
• chorują na cukrzycę;
• otyłe i z nadwagą.

Pierścień dopochwowy po porodzie

Można stosować pierścień dopochwowy w okresie pierwszych 21 dni po porodzie, i zapewni on natychmiastową ochronę przed ciążą. Jeśli noszenie pierścienia rozpocznie się po upływie 21 dni od porodu, należy zastosować dodatkowe zabezpieczenie w ciągu pierwszych siedmiu dni noszenia pierścienia. Stosowanie pierścienia dopochwowego może obniżać produkcję mleka. W tym okresie zaleca się zwykle zastosowanie innej metody antykoncepcji. Po poronieniu można stosować pierścień natychmiast i zapewni on natychmiastową ochronę. Nie ma potrzeby stosowania dodatkowej metody antykoncepcji.

Czytaj również: Spirala antykoncepcyjna, wkładka domaciczna – rodzaje, zakładanie, skuteczność

Pierścień antykoncepcyjny – zalety i wady

Niektórymi zaletami pierścienia dopochwowego są:

• jego używanie nie zmniejsza doznań seksualnych w czasie współżycia;
• można łatwo go aplikować i równie łatwo usunąć;
• na skuteczność tej formy antykoncepcji nie wpływają zaburzenia gastryczne, jak ma to miejsce w przypadku antykoncepcji doustnej (wymioty, ostra biegunka);
• może zmniejszyć część objawów związanych z napięciem przedmiesiączkowym;
• krwawienie typu miesiączkowego staje się mniej obfite, bardziej regularne i mniej bolesne;
• może spadać ryzyko raka jajnika, macicy i okrężnicy;
• może ograniczać ryzyko włókniakomięśniaka, cyst jajników i nienowotworowej choroby piersi.

Niektórymi wadami pierścienia dopochwowego są:

• część kobiet odczuwa dyskomfort w czasie umieszczenia pierścienia i usuwania go;
• w okresie pierwszych kilku miesięcy noszenia może występować plamienie i krwawienie;
• może wywoływać tymczasowe skutki uboczne, takie jak bardziej obfita wydzielina pochwowa; bóle głowy, nudności, tkliwość piersi i wahania nastroju;
• pierścień nie chroni przed zarażeniem chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Czy krążek dopochwowy jest bezpieczny?

Skutki uboczne stosowania pierścienia są rzadkie. Może należeć do nich skłonność do zakrzepicy, co z kolei zwiększa ryzyko wystąpienia zawału serca czy udaru. Niektóre badania wskazują, że kobiety stosujące antykoncepcję hormonalną mają większe ryzyko zachorowania na raka piersi.

Niektóre leki mogą wchodzić w interakcję z pierścieniem dopochwowym, powodując, że nie będzie on w pełni spełniał swoich funkcji. W razie jakichkolwiek wątpliwości, należy zwrócić się o pomoc do lekarza, a także przeczytać ulotkę dołączaną do przyjmowanych preparatów. Pierścień dopochwowy może wchodzić w interakcje z lekami noszącymi nazwę induktorów enzymatycznych. Przyspieszają one rozpad progestagenu w wątrobie, obniżając skuteczność pierścienia.

Przy dłuższym stosowaniu antykoncepcji hormonalnej obejmującej estrogen i progestagen, podwyższeniu ulega ryzyko wystąpienia raka szyjki macicy . Niektóre badania wskazują na związek pomiędzy stosowaniem estrogenu i progestagenu w ramach antykoncepcji hormonalnej, a rzadko występującą chorobą nowotworową wątroby. Stosowanie antykoncepcji hormonalnej nie pozostaje obojętne dla organizmu.

Czytaj również: Plastry antykoncepcyjne – działanie, skuteczność, jak używać?