Nimfomania – kim jest nimfomanka, kim jest satyr?

Czym jest nimfomania?

Nimfomania to zaburzenie psychiczne, które należy do grupy uzależnień. Zostało ono umieszczone w Klasyfikacji Chorób Psychicznych ICD-10 pod sygnaturą F52.7 (nadmierny popęd seksualny).

Choć w zależności od płci osoby dotkniętej tym problemem stosuje się różne nazewnictwo (nimfomanka lub satyr), istota problemu pozostaje ta sama.

Nimfomania to zaburzenie, w przebiegu którego pragnienie rozładowania napięcia seksualnego (poprzez stosunek seksualny lub masturbację) zaczyna dominować nad innymi potrzebami. To z kolei negatywnie wpływa na niemal wszystkie sfery życia osoby uzależnionej – na jej życie zawodowe, rodzinne, a także na samoocenę.

Warto wspomnieć, że mechanizmy powstawania tego nałogu są identyczne, jak w przypadku wielu innych uzależnień. Seks powoduje wzrost poziomu endorfin (tzw. hormonów szczęścia), co z kolei sprawia, że w mózgu pobudzany jest układ nagrody. W efekcie u danej osoby poprawia się samopoczucie i wzrasta poziom zadowolenia. Jako że w krótkim czasie poziom endorfin spada, nimfomanka czy satyr szuka kolejnego źródła przyjemności.

Zobacz też: Uzależnienie od masturbacji

Nimfomania – epidemiologia

Badania nad częstotliwością występowania nimfomanii w społeczeństwie dostarczają różnych danych. Jedno z nich, badanie grupy prawie 800 studentów na prywatnym kampusie studenckim, wskazało, że problem dotyczy 3,7% z nich [1].

Według kolejnego wartego przytoczenia badania nimfomania występuje u 3% społeczeństwa [2]. Na podobną częstotliwość wskazuje również badanie przeprowadzane poza USA, dotyczące uzależnienia od treści seksualnych dostępnych w Internecie. W tym przypadku odsetek osób uzależnionych wyniósł odpowiednio 2% dla kobiet oraz 5% dla mężczyzn [3].

Nawet zakładając, że najniższy wynik jest prawdziwy (3%), wciąż oznacza to, że nimfomania to problemów milionów ludzi na całym świecie.

Nimfomania – przyczyny

Nie sposób wymienić konkretnej przyczyny występowania nimfomanii. Wiadomo natomiast, że ryzyko pojawienia się zaburzenia zwiększa doświadczenie molestowania seksualnego – zwłaszcza w okresie dzieciństwa.

Świat nauki zna też już inne korelaty zachowań hiperseksualnych. Wiadomo, że nimfomania częściej diagnozowana jest u osób, które:

• mają skłonność do przeżywania negatywnych emocji [4],[5],
• cechują się słabą regulacją impulsów [6],
• mają niską zdolność wybaczania sobie [7],
• nie potrafią sobie współczuć,
• mają niskie poczucie własnej wartości,
• doświadczają na co dzień silnego stresu,
• miały trudne dzieciństwo.

Ponadto uzależnienie to częściej występuje u ludzi z osobowością wieloraką, socjopatyczną czy borderline. W tym ostatnim przypadku zwiększenie potrzeby kontaktów seksualnych może zwiastować manię.

Warto wspomnieć również o nowych badaniach, które wskazują, że przyczyny nimfomanii mogą mieć podłoże hormonalne – chodzi o nadmierną produkcję oksytocyny [8]. Inne wskazują, że proces uzależniania się danej osoby od seksu może mieć związek z nietypowym funkcjonowaniem struktur neurologicznych, czyli po prostu – z nieco innym działaniem mózgu [ 9].

Przeczytaj też: Zaburzenia dysocjacyjne i osobowości

Objawy nimfomanii

W wielu przypadkach trudno jest stwierdzić, czy dana osoba jest uzależniona od seksu, czy może po prostu lubi seks oraz nowe doświadczenia seksualne. Niemniej o tym, że ma się do czynienia z problemem, mogą świadczyć następujące symptomy:

• Ciągłe myślenie o seksie

Notoryczne myślenie o seksie, planowanie go, szukanie możliwości jego podjęcia – uniemożliwiające swobodne funkcjonowanie i utrudniające możliwość skupienia się na innych sferach życia, jest pewną przesłanką, że w życiu danej kobiety bądź mężczyzny doszło do utraty kontroli.

• Seks z wieloma partnerami

Podejmowanie zbliżeń z różnymi partnerami nie musi świadczyć o problemie, ale np. o etapie eksperymentowania. Działanie takie staje się jednak niepokojące, kiedy partnerzy seksualni danej osoby nie odpowiadają jej wymaganiom (nie są atrakcyjni, a bywają wręcz odpychający). Ich jedyną zaletą jest dostępność pod kątem seksualnym.

• Częsta masturbacja

Masturbowanie się należy do zupełnie naturalnych zachowań seksualnych – także to podejmowane dość często. Problem pojawia się wtedy, gdy dana osoba traci kontrolę nad tą formą seksu – np. wie, że powinna zajmować się czymś innym, ale ciągły popęd jej to uniemożliwia.

Niepokojące jest również, gdy dana kobieta czy mężczyzna doprowadza do uszkodzeń ciała, np. do podrażnień skóry na skutek ciągłego pocierania genitaliów.

• Utrata kontroli

Kontrola to słowo-klucz w rozpoznawaniu wszelkich uzależnień, w tym uzależnienia seksualnego. O utracie kontroli mówi się w sytuacji, gdy dana osoba nie akceptuje swojego zachowania, wstydzi się go, ma z jego powodu niską samoocenę, a nawet wrażenie utraty godności, a mimo to wciąż je podejmuje.

To też może Cię zainteresować: Jak leczyć uzależnienie od Internetu?

Problemy psychiczne osób uzależnionych od seksu

Nimfomania, podobnie jak inne uzależnienia, prowadzi do wykształcenia się u danej osoby licznych problemów i zaburzeń psychicznych. Szczególnie można tu wymienić:

• odczuwanie wstydu i obrzydzenia,
• odczuwanie lęku (obawianie się choroby albo spotkania przypadkowego partnera seksualnego po raz kolejny, w niesprzyjających okolicznościach),
• obniżoną samoocenę, a nawet pogardę do samej siebie lub samego siebie,
• problemy rodzinne – nierzadko zdarza się, że osoby cierpiące na hiperseksualność przyprowadzane są do specjalistów przez partnerów, którzy grożą odejściem w przypadku braku podjęcia leczenia,
• problemy zawodowe – nimfomania to zaburzenie seksualne, które wymaga ciągłej „uwagi” – trzeba np. planować wyjścia w miejsca, w które można spotkać osobę chętną na seks; z powodu braku czasu na inne aktywności nimfomanka czy satyr może zaniedbywać obowiązki zawodowe, co z kolei może prowadzić nawet do utraty pracy.

Nimfomania a cyberseksualizm

Nową postacią nimfomanii jest uzależnienie od pornograficznych treści internetowych. Według Zbigniewa Lwa-Starowicza i Violetty Skrzypulec problem ten dotyczy od 6% do 8% populacji użytkowników Internetu [10].

Do kryteriów rozpoznania takiego zaburzenia należą:

• dominacja zachowania (cyberseks staje się najważniejszą aktywnością w ciągu dnia),
• modyfikacja nastroju – cyberseks daje poczucie rozluźnienia, przynosi ulgę, redukując napięcie,
• zwiększanie tolerancji – osoby zmagające się z tym uzależnieniem muszą stale zwiększać ilość czasu spędzanego na aktywności seksualnej w sieci,
• pogorszenie relacji z partnerem lub partnerką – cyberseks staje się dla danej osoby ważniejszy i przyjemniejszy niż seks z drugą osobą,
• objawy odstawienia – w przypadku braku możliwości uprawiania seksu pojawia się frustracja, irytacja, złość,
• próby zmiany swojego zachowania; próby samodzielnej walki z nimfomanią są naturalne; najczęściej jednak skazane są na porażkę – mimo postanowień problem szybko wraca.

Sprawdź również informacje o uzależnieniu od Internetu

Nadmierny popęd seksualny – leczenie przy pomocy psychoterapii

W leczeniu nimfomanii bardzo często stosuje się psychoterapię. Na podstawie obecnie dostępnych badań naukowych można stwierdzić, że największą skuteczność przynosi terapia psychodynamiczna [11] oraz poznawczo-behawioralna [12].

W zwalczaniu nałogu pomocna jest również terapia grupowa – choć nie przyczynia się ona do zrozumienia przyczyn zaburzenia, pozwala pozbyć się wstydu i poczuć się mniej odizolowanym.

Warto wspomnieć, że z uwagi na to, że nimfomania ma wyjątkowo destrukcyjny wpływ na związki intymne, zaleca się, aby terapia obejmowała również partnerów osób uzależnionych.

Uzależnienie od seksu – leczenie farmakologiczne

Kompleksowe leczenie nimfomanii powinno obejmować również farmakoterapię. Obecnie pacjentom cierpiącym na to zaburzenie najczęściej podaje się SSRI (selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny, stosowane również w leczeniu depresji), neuroleptyki oraz leki antyadrogenowe.