Zespół Adiego – przyczyny, objawy, leczenie

Czym jest zespół Adiego?

Zespół Adiego to zaburzenie neurologiczne obejmujące nierówne źrenice, utratę odruchów głębokich, nadmierne pocenie się. W większości przypadków przyczyna tego zjawiska jest nieznana. Zespół tych objawów częściej dotyka kobiety. Średni wiek zachorowania wynosi 32 lata. W bardzo rzadkich przypadkach schorzenie to jest dziedziczne. Termin zespół Adiego jest stosowany przed lekarzy w przypadku nieprawidłowości wielkości i odruchów źrenic oraz braku odruchów mięśniowych.

Gdy nieprawidłowości dotyczą tylko źrenicy, schorzenie to jest określane jako źrenica Adiego lub źrenica Holmesa-Adiego. Zespół Adiego może występować jako osobna jednostka chorobowa lub pojawić się w połączeniu z innymi chorobami układu nerwowego, takimi jak zespół Sjogrena czy migrena. W literaturze opisywano także przypadki występowania źrenicy Adiego u osób dotkniętych chorobą Charcota-Mariego- Tootha.

Czytaj również: Rozszerzone źrenice – co oznaczają?

Zespół Adiego – przyczyny

W większości przypadków przyczyny są nieznane. Naukowcy uważają, że zaburzenia źreniczne mogą być wynikiem infekcji wirusowej bądź bakteryjnej działającej na komórki nerwowe zwoju rzęskowego lub nerwów znajdujących się za zwojem rzęskowym. Zwój rzęskowy jest częścią układu autonomicznego, która pomaga kontrolować reakcję źrenicy na światło i inne bodźce. Destrukcja komórek nerwowych odpowiedzialnych za zaburzenia źreniczne może powstać także na skutek urazów, powikłań chirurgicznych, procesów autoimmunologicznych czy w wyniku rosnącej patologicznej masy komórek nowotworowych. Utrata odruchów głębokich jest trwała, spowodowana uszkodzeniem komórek nerwowych rdzenia kręgowego.

Objawy zespołu Adiego

Zespół Adiego jest schorzeniem neurologicznym, w którym zaburzeniu ulega autonomiczny układ nerwowy. Charakteryzuje się on następującymi objawami:

• anizokoria źrenic, czyli różnica w wielkości źrenic oczu, jedna z nich jest większa niż druga; kolor źrenic i ich kształt pozostają jednakowe,
• zaburzona rekcja źrenic na światło – jedna ze źrenic (najczęściej ta, która jest szersza) wykazuje wolniejszą reakcję na światło,
• nieprawidłowa akomodacja oka, czyli zaburzone dostosowanie się aparatu optycznego do oglądanych przedmiotów z różnej odległości, tak aby powstał ostry obraz oglądanego przedmiotu,
  nieobecne głębokie odruchy mięśniowe, najczęściej obserwowany jest brak odruchu ze ścięgna Achillesa,
• nadmierne pocenie się,
• nieprawidłowości w układzie krążenia (u niektórych osób dotkniętych zespołem Adiego obserwowano).

Zespół Adiego rozpoczyna się stopniowo w jednym oku i może postępować zajmując także drugie oko. Utrata odruchów głębokich także rozpoczyna się po jednej stronie, a następnie może zająć także drugą stronę. Objawy oczne i z odruchów ścięgnistych nie muszą pojawić się w tym samym czasie. Zespół Adiego obserwowany jest jako jednostronny w 80 proc. przypadków. Warto wspomnieć także, iż anizokoria dotyczy tylko różnic w średnicy, różna więc jest szerokość źrenic. Kształt źrenic i ich kolor pozostają jednakowe. Najczęściej brak odruchów głębokich obserwowany jest w ścięgnie piętowym, określanym jako ścięgno Achillesa. Jest ono największym ścięgnem w organizmie człowieka.

Sprawdź też: Nerwowość i rozdrażnienie – jak sobie radzić z objawami?

Zespół Adiego – badania

Lekarze zazwyczaj najpierw przeprowadzają rzetelny wywiad, w celu analizy historii choroby pacjenta oraz występujących objawów. Często pomocna może być także rozmowa z rodziną chorego. Następnie lekarz wykona badanie przedmiotowe, sprawdzi reakcję źrenic na światło, reakcję akomodacji i konwergencji. Zbada także odruchy mięśniowe. Jeżeli wystąpią zaburzenia źreniczne, należy wykonać badania neuroobrazowe jak np. tomografia komputerowa czy rezonans magnetyczny. Zaburzenia źreniczne mogą wystąpić pod postacią jednostronnego zaangażowania, rozpoznanie w tym przypadku jest łatwiejsze.

Jeśli wystąpią objawy zespołu Adiego trzeba zgłosić się do izby przyjęć. Najlepiej do szpitala, który posiada zarówno oddział okulistyczny, jak i neurologiczny. Nagle powiększona źrenica w jednym oku jest objawem alarmowym i należy różnicować ją z innymi schorzeniami jak guz mózgu czy zapalenie zwoju rzęskowego.

Sprawdź również: Lęki nocne – przyczyny, objawy, leczenie

Leczenie zespołu Adiego – jakie są rokowania?

Specjaliści mogą zalecić stosowanie okularów do czytania, w celu korekcji wzroku w zajętym oku oraz wystawić receptę na krople do oczu z zawartą pilokarpiną.

U osób z objawami nadmiernej potliwości, możliwe jest wykonanie zabiegu chirurgicznego tzw. sympatektomii piersiowej, w trakcie której chirurdzy doprowadzają do uszkodzenia właściwych nerwów współczulnych. Jest to definitywny sposób leczenia nadmiernej potliwości. Należy podkreślić, że musi zostać najpierw wykonana kwalifikacja do takiego zabiegu. Jest to operacja chirurgiczna i nie każda osoba z nadmierną potliwością może zostać jej poddana.

Zespół Adiego nie powoduje inwalidztwa oraz nie zagraża życiu ludzkiemu. U większości osób stosowanie szkieł korygujących oraz kropli z pilokarpiną poprawia widzenie.