Suchość pochwy przed okresem – swędzenie, dyskomfort, suchość w pochwie przed miesiączką

Dlaczego nawilżenie pochwy zmniejsza się przed menstruacją?

Cykl miesiączkowy to uwarunkowane hormonalnie comiesięczne zmiany, zachodzące w jajnikach i błonie śluzowej macicy. Cykl miesiączkowy rozpoczyna się od krwawienia miesiączkowego, po czym następuje tzw. faza folikularna, podczas której dochodzi do wzrostu stężenia hormonu folikulotropowego (FSH) produkowanego przez przysadkę mózgową, stymulującego rozwój pęcherzyka jajnikowego.

W mniej więcej połowie cyklu miesiączkowego dochodzi do owulacji, czyli uwolnienia komórki jajowej. Wówczas rozpoczyna się tzw. faza lutealna , związana ze wzrostem stężenia hormonu luteinizującego (LH), odpowiedzialnego nie tylko za proces owulacji, ale także rozwój ciałka żółtego – powstającego z pęcherzyka jajnikowego po uwolnieniu komórki jajowej. Jest ono głównym źródłem progesteronu, hormonu odpowiedzialnego za przygotowanie błony śluzowej macicy do zagnieżdżenia ewentualnego zarodka. To właśnie za jego sprawą w warunkach fizjologicznych śluz przed miesiączką wydzielany jest w mniejszych ilościach.

Czytaj również: Jak poprawić nawilżenie pochwy podczas seksu?

Suchość pochwy przed okresem – czy to normalne?

Hormony FSH i LH są produkowane przez przysadkę mózgową i wpływają na produkcję przez jajnik hormonów: estrogenów i progesteronu. Między innymi regulują one na ilość produkowanego śluzu pochwowego, jak i jego konsystencję. Estrogeny przeważają w pierwszej fazie cyklu, co ma związek przede wszystkim ze zwiększeniem szansy na zapłodnienie. To one bowiem zwiększają libido, działają rozluźniająco na mięśnie okrężne szyjki macicy i powodują wzrost produkcji przezroczystego wydzieliny z pochwy o ciągliwej konsystencji, co ma za zadanie ułatwić penetrację plemników. Dodatkowo stosunki w okresie okołoowulacyjnym, wiążą się z najmniejszym ryzykiem nieprzyjemnych doznań, związanych z ewentualną suchością pochwy.

Warto sprawdzić: Grzybica pochwy, objawy, leczenie, przyczyny

W drugiej fazie cyklu przeważającym hormonem płciowym, staje się progesteron. Jego zadaniem jest wówczas rozpulchnienie błony śluzowej macicy, tak by była przygotowana do zagnieżdżenia ewentualnej zapłodnionej komórki jajowej. Wpływa on także na śluz – przed okresem staje się on nieprzezroczysty, gęsty i przez to nieprzenikliwy dla plemników. Jest to właśnie przyczyna skarg wielu pacjentek na suchość pochwy w drugiej fazie cyklu, a zwłaszcza suchość pochwy przed okresem.

Przeczytaj też: Brak okresu przy tabletkach – o czym może świadczyć?

Swędzenie pochwy przed miesiączką

Zmieniony śluz, który nie jest już tak śliski powoduje zmianę pH w pochwie przed miesiączką. Poza suchością spowodować może to swędzenie pochwy przed okresem, taki dyskomfort w pochwie przed miesiączką nie musi oznaczać infekcji. To, ile trwają tzw. suche dni przed miesiączką, zależne jest od osobniczej długości cyklu, która zazwyczaj waha się od 28 do 35 dni.

Zmiany w nawilżeniu pochwy przed menstruacją pacjentki zgłaszają nawet do 7 dni przed terminem spodziewanej miesiączki.

Swędzenie w pochwie przed miesiączką i pod koniec cyklu można łagodzić za pomocą probiotyków i globulek nawilżających, które zawierają bakterie kwasu mlekowego, kwas hialuronowy oraz obniżają pH w pochwie. Powoduje to zwiększenie nawilżenia, zakwaszenie i przywrócenie komfortu.

To też może Cię zainteresować: Uderzenia gorąca w młodym wieku – przyczyny

Suchość pochwy w okresie okołomenopauzalnym

Okres okołomenopauzalny to czas wielu zmian, które zachodzą w organizmie kobiet. Większość z nich spowodowana jest ustaniem czynności hormonalnej jajnika, a wskutek tego spadkiem stężenia estrogenów. W związku z nim pojawiają się typowe objawy menopauzy – dochodzi np. do uderzeń gorąca, zaburzeń snu, obniżenia nastroju, zmniejszenia elastyczności skóry czy zmniejszenia gęstości kości, co zwiększa ryzyko osteoporozy. Typowa jest także

Brak estrogenów wywiera także ogromny wpływ na układ moczowo-płciowy. Dochodzi bowiem do atrofii pochwy, czyli zmian zanikowych, objawiających się brakiem odpowiedniego nawilżenia pochwy. Atrofia pochwy wiąże się z obniżeniem elastyczności i napięcia ścian pochwy, co może skutkować obniżeniem narządów rodnych wewnętrznych i ich wypadaniem. Drugim niezwykle istotnym problemem, szczególnie dla kobiet wciąż aktywnych seksualnie jest suchość pochwy. Wiąże się ona z dolegliwościami bólowym, zwłaszcza bólem podczas stosunku (dyspareunia). Sucha pochwa piecze, pojawia się nieprzyjemne uczucie swędzenia sromu i warg sromowych, co zwiększa dyskomfort.

Zmniejszenie ilości lub brak śluzu z pochwy przed okresem przekwitania i w czasie menopauzy powoduje również upośledzenie działania swoistej bariery, chroniącej układ moczowo-płciowy przed zakażeniami, co skutkuje wzrostem ryzyka infekcji intymnych, jak i zakażeń układu moczowego. U kobiet w wieku rozrodczym, wydzielina z pochwy ogranicza możliwość przylegania drobnoustrojów do błon śluzowych pochwy i cewki moczowej, przez co trudniej o rozwój infekcji.

Suchość i swędzenie pochwy przed miesiączką – kiedy do lekarza?

Fizjologiczny brak śluzu przed okresem, związany z wahaniami hormonalnymi, predysponuje do powstawania podrażnień i otarć wrażliwego nabłonka wyściełającego drogi rodne. To z kolei ułatwia transmisję chorobotwórczych patogenów odpowiedzialnych za rozwój stanów zapalnych pochwy i sromu. Zdarza się więc, że objawy braku śluzu przed miesiączką w postaci świądu, pieczenia czy kłucia narządu rodnego, pokrywają się z objawami zakażenia grzybiczego lub bakteryjnego. W czasie stanu zapalnego pochwy błona śluzowa nie jest w stanie produkować wystarczającej ilości śluzu. Mamy zatem do czynienia z błędnym kołem między suchością w pochwie przed miesiączką i wzrostem ryzyka infekcji, nasilającej suchość.

Jeżeli zatem suchość pochwy po okresie nie minie, a dodatkowo pojawią się inne niepokojące objawy w postaci upławów czy bólu podczas stosunku, należy skontaktować się z lekarzem. Po przeprowadzeniu odpowiednich badań (np. posiewu z pochwy), ustali, jakie mikroorganizmy wywołały zakażenie, i zarekomenduje stosowne leczenie.

Kiedy kobieta może cierpieć na suchość pochwy?

Dość szczególnym okresem życia, kiedy kobieta może borykać się z problemem suchości pochwy po porodzie. W czasie ciąży w jej organizmie utrzymują się wysokie stężenia estrogenów, które w momencie porodu znacznie spadają w bardzo krótkim czasie. Dodatkowo u młodej mamy karmiącej naturalnie wzrasta poziom prolaktyny – hormonu odpowiedzialnego za utrzymanie produkcji pokarmu. Również on przyczynia się do uczucia suchości pochwy podczas karmienia piersią, zwłaszcza w pierwszych próbach podejmowania stosunków kilka tygodni po porodzie.

Niektóre pacjentki skarżą się na problem z wilgotnością miejsc intymnych po lekach. Najważniejszą grupą leków, których skutkiem ubocznym może okazać się spadek nawilżenia pochwy są hormonalne środki antykoncepcyjne. Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje pigułek: jednoskładnikowe, zawierające wyłącznie gestagen, i dwuskładnikowe, zawierające gestagen, ale także estrogeny. Stopień nawilżenia pochwy zależy przede wszystkim o ilości krążących estrogenów we krwi, w związku z czym suchość pochwy to problem pacjentek, zażywających przede wszystkim tabletki jednoskładnikowe. Pamiętajmy jednak, że skład antykoncepcji jest dobierany indywidualnie i w niektórych przypadkach tabletki zawierające wyłącznie gestageny są lepszym rozwiązaniem dla pacjentki. Jeśli jednak problem suchości po tabletkach antykoncepcyjnych jest zbyt uciążliwy, można pomyśleć o innej metodzie zapobiegania ciąży.

Czytaj również: Suchość pochwy po tabletkach antykoncepcyjnych

Suchość w pochwie przed miesiączką – jak sobie radzić?

Kiedy pochwa przed okresem jest sucha, a przyczyną są fizjologiczne zmiany gospodarki hormonalnej, pomogą pomogą domowe sposoby. Jeśli pacjentka jest aktywna seksualnie i stanowi to dla niej poważną przeszkodę, warto sięgnąć po różne żele intymne nawilżające pochwę, które bez problemu znajdziemy w każdym sklepie czy aptece. Najlepiej wybrać środki nieperfumowane, pozbawione barwników i innych składników, które mogą działać alergizująco. Preparaty tego typu powinny zawierać substancje przyczyniające się do przywrócenia odpowiedniej wilgotności śluzówki, a także regeneracji tkanek. W składzie należy szukać kwasu mlekowego, naturalnie występującego w drogach rodnych. Cenny jest także kwas hialuronowy, wpływający dodatkowo na poprawę elastyczności pochwy. Substancje te znajdziemy również w dostępnych bez recepty globulkach dopochwowych.

Podobne rozwiązane warto zastosować w przypadku problemów z suchością pochwy po porodzie. Okres ciąży trwał aż 9 miesięcy, więc organizm potrzebuje trochę czasu na powrót do fizjologii sprzed ciąży.

Jeśli pacjentka zauważyła nasilenie suchości pochwy po antykoncepcji doustnej, warto zastanowić się nad zmianą ich składu, a jeśli jest to niemożliwe, nad wyborem innej formy zapobiegania ciąży. W przypadku braku nawilżenia pochwy jako objawu toczących się infekcji, pierwszym krokiem jest ich wyleczenie antybiotykiem czy lekami przeciwgrzybiczymi – w zależności od rodzaju drobnoustroju, który spowodował zakażenie. Dopiero, kiedy mimo wyleczenia, pieczenie pochwy i ból podczas współżycia się utrzymują, należy zastanowić się nad innymi przyczynami suchości.

Pacjentkom w wieku okołomenopauzalnym na suchość pochwy zaleca się natomiast suplementację estrogenów. Można to osiągnąć poprzez włączenie hormonalnej terapii zastępczej, dostępnej w formie tabletek czy plastrów lub stosowanie kremów dopochwowych, zawierających estrogeny.