Grzybica pochwy – przyczyny, objawy. Leczenie drożdżycy

Grzybica pochwy – co to jest?

Drożdżyca pochwy, kandydoza pochwy, grzybicze zapalenie pochwy i grzybica pochwy to nazwy tej samej przypadłości, która polega na zakażeniu dróg rodnych grzybami (najczęściej gatunek Candida albicans).

Grzyb z rodzaju Candida wywołujący infekcję (stąd też określenie kandydoza) to mikroorganizm, który wraz z innymi „dobrymi” i „złymi” bakteriami występuje w pochwie w normalnych warunkach. Przykładem pozytywnie oddziałujących bakterii są pałeczki kwasu mlekowego utrzymujące kwaśne środowisko dróg rodnych, a tym samym zmniejszające prawdopodobieństwo rozwoju szkodliwych mikroorganizmów, w tym chorobotwórczych grzybów w pochwie.

Naruszenie tej delikatnej równowagi w środowisku pochwy może wywołać rozwój choroby. Przy spadku ilości bakterii probiotycznych zaczynają przeważać grzyby, które intensywnie się rozwijają. To wywołuje szereg charakterystycznych i dokuczliwych objawów kandydozy pochwy.

Kandydoza narządów płciowych najczęściej wywołana jest przez Candida albicans, jednak czasem także inne rodzaje mogą być przyczyną pojawienia się objawów tej choroby. Typowe metody leczenia infekcji zazwyczaj przynoszą oczekiwane efekty. Niemniej inne rodzaje grzybów Candida mogą nie reagować na podejmowane działania, co z kolei wiąże się z koniecznością wprowadzenia bardziej agresywnych metod leczenia infekcji intymnej.

Grzybica pochwy – przyczyny

Istnieje wiele czynników, które sprawiają, że ryzyko rozwoju infekcji pochwy zwiększa się.

• Antybiotyki – drożdżyca pochwy bardzo często pojawia się u kobiet leczonych antybiotykami. Antybiotyki o szerokim spektrum działania są skuteczne przeciw wielu rodzajom bakterii, ale zabijają także „dobre” bakterie, co może prowadzić do rozwoju Candida albicans w pochwie. Środki te zmniejszają ilość pałeczek kwasu mlekowego i prowadzą do zmiany pH w pochwie, dlatego rozwój infekcji pochwy po antybiotyku jest bardzo prawdopodobny.
• Podwyższony poziom estrogenów – kobiety z podwyższonym poziomem estrogenów (kobiety w ciąży, przyjmujące tabletki antykoncepcyjne o wysokiej dawce hormonów lub poddające się terapiom hormonalnym z wykorzystaniem estrogenu) są narażone na większe ryzyko zachorowania na grzybiczą infekcję pochwy.

Przeczytaj też: Flucofast – wskazania, zastosowanie, dawkowanie, skutki uboczne

• Ciąża – w ciąży występuje zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju infekcji, w tym infekcji grzybiczych dróg rodnych.
• Niewyrównana cukrzyca – u kobiet chorujących na cukrzycę chwiejną przypadki, kiedy rozwija się grzyb w pochwie, występują o wiele częściej niż u kobiet z wyrównaną cukrzycą. Jest to najczęstszą przyczyną infekcji u dzieci i nastolatek, które nie rozpoczęły jeszcze życia seksualnego.
• Upośledzenie układu odpornościowego – kobiety z obniżoną odpornością, np. w wyniku przyjmowania kortykosterydów lub zakażenia wirusem HIV, są bardziej narażone na wystąpienie kandydozy.
• Aktywność seksualna – grzyby Candida mogą przedostać się do organizmu kobiety podczas stosunku seksualnego bez prezerwatywy.
• Błędy higieniczne – czynności powodujące zmianę rodzaju i ilości bakterii występujących normalnie w pochwie, jak na przykład płukanie, czyli irygacja lub podrażnienie w wyniku stosowania nieodpowiedniego środka nawilżającego prowadzą do zakażenia pochwy.

Jak można się zarazić grzybicą pochwy?

Drożdżyca pochwy może być przenoszona drogą płciową, szczególnie w przypadku kontaktu ust z narządami płciowymi, jednak nie jest uważana za chorobę weneryczną, ponieważ występuje także u kobiet, które nie uprawiają seksu. W klasyfikacji ICD 10 choroba otrzymała symbol B37.3. Zmiany tego typu błędnie określane są jako pleśniawki pochwy.

Objawy grzybicy pochwy

Pierwsze objawy grzybicy pochwy to swędzenie i pieczenie. Uczucie to może pojawiać się niezależnie od fazy cyklu, zarówno podczas, jak i po stosunku. Pacjentki cierpiące na drożdżycę pochwy odczuwają dyskomfort i miejscowe podrażnienie. Niekiedy widoczny jest obrzęk sromu.

Kolejne, charakterystyczne objawy grzybicy pochwy to:

• swędzenie pochwy i sromu, miejscowe podrażnienie;
• pieczenie pochwy oraz sromu, obrzęk sromu;
• uczucie palenia odczuwane podczas stosunku płciowego i oddawania moczu;
• zaczerwienienie i opuchlizna sromu;
• ból pochwy, nie tylko w czasie stosunku;
• serowate, białe upławy pozbawione zapachu;
• upławy grzybicze – białe i gęste o kremowej konsystencji, wyglądzie twarożku i drożdżowym zapachu;
• zaczerwienienie i opuchlizna pochwy oraz sromu (swędzenie sromu);
• pieczenie podczas oddawania moczu i uprawiania seksu;
• suchość pochwy;
• zmiana wyglądu skóry w obrębie zewnętrznych narządów płciowych.

Grzybica pochwy – rozpoznanie

Wiele kobiet szuka opisu pierwszych objawów zapalenia grzybiczego pochwy w internecie. Tymczasem, aby rozpoznać infekcję grzybiczą pochwy, należy zwrócić uwagę na objawy, w szczególności na wygląd wydzieliny z pochwy. Dla kandydozy pochwy charakterystyczne są białe, serowate upławy.

Podczas wizyty ginekologicznej w celu rozpoznania drożdżycy oprócz wywiadu przeprowadzane jest badanie ginekologiczne. Ginekolog, aby potwierdzić, że objawy zapalenia pochwy wywołane są właśnie przez grzyby – drożdżaki może zlecić wykonanie wymazu z pochwy.

Zielone lub żółte upławy to nie objawy grzybicy pochwy, ale innego rodzaju zakażenia. Zielonkawe są objawem waginozy lub rzęsistkowicy. Natomiast żółte upławy najczęściej wskazują na obecność nadżerki szyjki macicy. Oba przypadki wymagają leczenia pod okiem specjalisty.

Drożdżyca pochwy w zaawansowanej postaci może występować u kobiet zmagających się z rozległym zaczerwienieniem, opuchlizną i swędzeniem pochwy (prowadzącymi do powstania bolesnych zadrapań lub ran) i u których objawy kandydozy pojawiają się częściej niż cztery razy w roku.

Przewlekła albo nawracająca grzybica pochwy, jak również nieleczona grzybica pochwy mogą prowadzić do zakażenia kanału szyjki macicy i jajowodów.

Cięższy przebieg ma też zapalenie grzybicze pochwy w przypadkach, kiedy czynnikiem sprawczym są inne mikroorganizmy niż te z rodzaju Candida albicans. Leczenie może być trudniejsze u pacjentek w ciąży. Ważnym czynnikiem sprawczym jest cukrzyca. Pacjentki z cukrzycą nie tylko częściej zmagają się z nawracającą grzybicą pochwy, ale także wymagają trudniejszego i bardziej złożonego leczenia. Grzybica pochwy u pacjentek z cukrzycą wymaga nie tylko leczenia, ale także działań profilaktycznych. Nawracająca grzybica pochwy jest częstą dolegliwością wśród pacjentek z cukrzycą w wywiadzie.

Grzybica pochwy, objawy, przyczyny: film z ginekologiem

Leczenie grzybicy pochwy

Co na grzybicę pochwy? Ważnym elementem leczenia grzybicy pochwy i sromu jest stosowanie leków przeciwgrzybiczych (np. globulki dopochwowe). Zaleca się zastosowanie kuracji antygrzybiczej u kobiety, ale również u jej partnera. Podstawę stanowi tu stosowanie leków o działaniu miejscowym.

Nie jest możliwe całkowite pozbycie się grzybów Candida z pochwy. Leczenie grzybicy pochwy ma za zadanie jedynie opanować objawy. Dobrym lekiem na grzybicę pochwy bez recepty jest np. klotrimazol.

Grzybica pochwy – leczenie partnera

Leczenie grzybicy pochwy powinno oznaczać przeleczenie również partnera. Nawet jeśli nie wykazuje on objawów zakażenia drożdżakami. Leczenie partnera ogranicza się zwykle do przyjmowania tabletek doustnie zgodnie z zaleceniem lekarza.

Zdarza się grzybica pochwy po stosunku, zwłaszcza u osób zmieniających często partnerów seksualnych i uprawiających seks bez prezerwatywy. Ryzyko zachorowania wzrasta we wszystkich stanach, którym towarzyszą niedobory odporności i zaburzenia flory bakteryjnej pochwy. Nawracająca grzybica pochwy po stosunku może oznaczać wtórne zakażenie przez bezobjawowego partnera.

Tabletki na grzybicę przyjmuje się zwykle z przerwami przez 14 dni. Leki może przepisać lekarz ginekolog leczący pacjentkę, u której występują objawy grzybicy pochwy. Partner, szczególnie jeśli nie ma objawów drożdżycy – nie musi udawać się do lekarza.

Nystatyna i klotrimazol na drożdżycę pochwy

Bardzo skutecznymi lekami przeciwgrzybiczymi są nystatyna i klotrimazol. W przypadku tej pierwszej substancji dostępne są tabletki dopochwowe, które stosuje się najczęściej na noc przez 10–14 dni.

Natomiast klotrimazol dostępny jest w postaci kremu, którym można smarować srom. Ponadto istnieje tabletka dopochwowa na grzybicę, którą stosuje się raz dziennie przez około tygodnia. Istnieją również inne leki na grzybicę pochwy do stosowania miejscowego.

Kolejną możliwością jest stosowanie leków, takich jak ekonazol i mikonazol. U kobiet ciężarnych zaleca się stosowanie leków o działaniu miejscowym, nie zaleca się leków doustnych. Często przepisywanymi lekami dla pacjentek w ciąży są nystatyna czy klotrimazol (od II trymestru).

Jak leczyć grzybicę pochwy? Istnieją jeszcze starsze sposoby leczenia, które mogą być skuteczne. Jednym z nich jest pędzlowanie ścian pochwy roztworem gencjany, o charakterystycznym fioletowym kolorze.

W przypadku nawrotowych, dokuczliwych grzybic stosuje się leczenie doustne (flukonazol, mikonazol, itrakonazol). Leczenie grzybiczego zapalenia pochwy może być obciążające dla organizmu chorej. Wskazaniem do leczenia ogólnego są również grzybice, które rozprzestrzeniają się poza region pochwy i zagrażają zakażaniem systemowym.

Domowe sposoby na grzybicę pochwy – czy warto?

Naturalne metody na grzybice pochwy sprawdzają się w profilaktyce nawracającej kandydozy. Z domowych sposobów na grzybice pochwy, która nawraca, można wymienić stosowanie probiotyków doustnych i dopochwowych, podmywanie się naparem z nagietka czy kory dębu i profilaktyczna dieta przeciwgrzybicza.

Kandydoza pochwy jest infekcją, która wymaga leczenia farmakologicznego. Istnieją na rynku preparaty dostępne bez recepty, ale najlepszą drogą, aby szybko pobyć się dokuczliwych dolegliwości oraz przykrych powikłań, jest wizyta u lekarza i stosowanie przepisanych przez niego leków.

Jak uniknąć grzybicy pochwy?

Jak zapobiegać zakażeniu? Aby zmniejszyć ryzyko rozwoju infekcji grzybiczej Candida, należy:

• regularnie stosować probiotyki ginekologiczne – zapewnią odpowiednią ilość pałeczek kwasu mlekowego, a tym samym ryzyko rozwoju infekcji grzybiczej (zwłaszcza kandydozy pochwy po antybiotyku) zmniejszy się;
• stosować dobre płyny do infekcji intymnej i unikać mydła;
• zrezygnować z płukania pochwy (irygacji pochwy);
• nie wykorzystywać silnego strumienia wody podczas mycia obszarów intymnych;
• nosić bawełnianą bieliznę oraz luźniejsze spodnie lub spódnice;
• unikać obcisłej bielizny lub pończoch;
• zmieniać mokre ubranie (np. strój kąpielowy) tak szybko, jak jest to możliwe.

Unikanie korzystania z jacuzzi i kąpieli w gorącej wodzie także zmniejszy ryzyko grzybicy – Candida szybciej namnaża się w wilgotnym i ciepłym środowisku.